schriftjes van de kinderen Rosenthal etc. Van de belangrijkste archieven en
plukken van archieven bestaat een alfabetisch overzicht. Hierbij moet overi
gens worden opgemerkt dat van de recente stukken niet alles openbaar is.
Noten
Dit artikel is tevens verschenen in Studia Ro-
senthaliana 20 (1986), 2, 200-209.
1 Voor genizah zie Encyclopaedia Judaica (Jeru
salem, 1971); het materiaal uit de Cairo geni
zah is het meest extensief gebruikt door
s. d. goitein in A Mediterranean society. The
Jewish communities of the Arab world as por
trayed in the documents of the Cairo Genizah.
(3 Vol.) Berkeley and Los Angelos 1967-1978.
2 l.fuks and r.g.fuks-mansfeld, Hebrew and
Judaic manuscripts in Amsterdam. Public col
lections. I: Catalogue of the manuscripts of the
Bibliotheca Rosenthaliana Leiden, 1973.
3 Speciaal geldt dit voor de chronologisch geor
dende collectie brieven aan de 'Pekidim en
Amarkalim', zie r.smidt van gelder-fontaine,
'Brieven uit Jeruzalem (1880-1903)', StRos, xiv
(1980) 239-245; 254-255.
4 ludy giebels, Inventaris van de archieven van
Jacob Franke!, opperrabbijn van Zwolle, en de
joodse gemeenschap van Oldenzaal, Amster
dam, 1986 (Speciale catalogi van de Universi
teitsbibliotheek van Amsterdam, n.s. nr. 15).
5 Alfabetische lijst van archieven en archivalia in
de Bibliotheca Rosenthaliana, met voorlopige
inventarissen, Amsterdam, 1986.
6 Jaarverslag van het George baron Rosenthal
Fonds 1916, aanwezig in de Bibliotheca Rosen
thaliana.
7 Jaarverslag Rosenthal Fonds 1918.
8 h. de la fontaine verwey, 'De Bibliotheca
Rosenthaliana tijdens de bezetting', StRos, xiv
(1980), 126 (voetnoot).
9 Deze collectie is nu alfabetisch op verenigingen
geordend en middels kladfiches raadpleegbaar.
10 Voor de geschiedenis van de Rosenthaliana zie
o.a. het speciale nummer van Studia Rosentha
liana, xiv (1980), nr. 2.
11 Jaarverslag Rosenthal Fonds 1914. Ha-Zefirah
was het belangrijkste orgaan van de Poolse jo
den. Tijdens de eerste wereldoorlog stopte de
uitgave en in 1917 werd het als weekblad her
vat.
12 Jaarverslag Rosenthal Fonds 1918.
13 Uit de overzichten van de inhoud van de ar
chieven in de diverse provincies blijkt dat de
gemeentearchieven van Amsterdam, Rotterdam
en 's-Gravenhage de meest rijkgeschakeerde ar
chieven hebben op het gebied van de judaica.
Maar, afgezien van de archieven van de plaat
selijke joodse gemeenten, zijn ook hierin vele
particuliere joodse archieven van fragmentari
sche omvang. Uiteraard blijft het nog steeds
moeilijk de lotgevallen van de joodse archieven
tijdens de tweede wereldoorlog te reconstrue
ren.
14 Archief van n.z.s.o., voorl. inv. nr. 19, Bibl.
Ros.
15 Ina Houthakker, secretaresse n.z.s.o., aan L.
Hirschel, conservator van de Bibliotheca Ro
senthaliana, 5 mei 1930.
16 Över Leeser Rosenthal zie F. j. hoogewoud,
'Samuel I. Mulder in Hannover en zijn contact
met Leeser Rosenthal', StRos, xiv (1980)
128-144.
17 Het dossier over deze beschuldiging geeft te
vens een goed overzicht van Otto Cohens bio
grafie. Zie archief Otto Cohen voorl. inv. nr.
136.
18 Idem, nr. 84.
19 Idem, nr. 127.
20 Jaarverslag 1920.
21 Karei van het Reve aan L. Fuks, conservator
van de Bibliotheca Rosenthaliana, 5 september
1946.
22 Vergelijk ludy giebels, 'Jacob Israël de Haan
in Palestina, m', StRos, xv (1981) 211.
23 Inv. nrs. 128, 164.
24 Inv. nr. 18.
25 Inv. nr. 190.
26 Voor een nogal eenzijdige biografie, waarin de
figuur van Dünner kritisch wordt belicht, zie
J.Meijer, Rector en Raw, De levensgeschiede
nis van Dr. J. H. Dünner (1833-1911). Dl. I
(1833-1874), Heemstede, 1984.
27 l.fuks, 'De wordingsgeschiedenis van de Bibli
otheca Rosenthaliana', StRos, xiv (1980)
145-159.
Summary
Without deliberately collecting in this field the Bibliotheca Rosenthaliana has
acquired a number of archives owing to the fact that it has been, and is, regar
ded by many as an intellectual or scientific centre of Jewish studies in Hol
land. A number of these archives have been arranged, definitively or provisio
nally, by the author of this article. One may mention here the archivalia of
the Netherlands Zionist Students Organisation (N.z.s.o.), of the poet-jurist Ja
cob Israël de Haan, of the Chief Rabbi of Overijssel Jacob Frankel, of Chief
Rabbi and Rector J. H. Dünner, of the Jewish community at Oldenzaal, and
of a number of Jewish societies in Amsterdam. Also of importance are the
items from the Bibliotheca Rosenthaliana's own archives (the Rosenthal fa
mily, the scientific correspondence etc. of the various keepers) and a large col
lection of letters to the Pekidim and Amarkalim in Amsterdam.
268
269
