New Computer Technology and Archives
Inleidingen van Charles Dollar, National Archives and Records Administra
tion, en Kathleen Roe, New York State Archives. De eerste gaf een overzicht
van de technische mogelijkheden van de computer, nu en in de nabije toekomst.
De tweede constateerde dat integratie van de computer in de dagelijkse bezig
heden van een archivaris onvermijdelijk en wenselijk is. Maar het moeten de
archivarissen zelf zijn die bepalen hoe zij de nieuwe technologische mogelijk
heden toepassen, niet de technici. Dat betekent dat archivarissen zich vertrouwd
moeten maken met de mogelijkheden, proefprojecten moeten opzetten en de
uitkomsten ervan (ook de negatieve kanten) publiceren.
Moderne media
Archives that Move
De voorzitter, David Parker van de Motion Picture Division van de Libra
ry of Congress, en de drie inleiders, Joseph G. Empsucha van het National
Center for Film and Video Preservation (afi, Kennedy Center), Alan Lewis,
directeur van de Film and Videotape Archive van cbs News te New-York en
Barbara Sawka, archivaris bij het Stanford Archive of Recorded Sound, zet
ten in een kort bestek de belangrijkste ontwikkelingen op dit terrein uiteen.
Bewogen beeld is een belangrijke, nog vaak verwaarloosde, historische bron.
De verwaarlozing is drieërlei: de materiële verzorging laat meestal te wensen
over, het archiefwezen heeft pas laat belangstelling gekregen voor de overna
me van films, veel historici weten met de film als bron geen raad.
Het aantal bewaard gebleven films is verhoudingsgewijs groot, hoeveel er
ook verloren zijn gegaan. Zo werden er in de Verenigde Staten in de eerste
helft van deze eeuw meer dan 21.000 bioscoopfilms geproduceerd. Hiervan
is, als gevolg van brand, verwaarlozing en verval (ontbinding), de helft verlo
ren gegaan. Veel van het bewaard gebleven materiaal is in slechte conditie en
moet, mede doordat het nitraatfilms betreft, op andere informatiedragers wor
den overgebracht.
Beheerders van verkleurde kleurenfilms hoeven niet te wanhopen, er zijn
betaalbare filtertechnieken waarmee een kopie kan worden vervaardigd die de
oorspronkelijke kleuren redelijk weergeeft.
Videobanden geven voor bewaring minder problemen: vooralsnog is geen
kwaliteitsverlies door veroudering bekend. Wel kan door een verandering in
de magnetische velden kleurverandering ontstaan. De vijfde kopie in succes
sie geeft wèl kwaliteitsverlies. Aangeraden werd steeds de nog betaalbare 3A
inch banden (u-matic) voor permanente bewaring te gebruiken. Videobanden
(en geluidsbanden) zijn gevoelig voor trillingen van bijvoorbeeld stofzuigers
en airconditioning. Banden moeten na doorspoelen op kijk- en luistersnelheid
niet worden teruggespoeld; de hoge terugspoelsnelheid veroorzaakt een onge
lijkmatige spanning van de band.
Grammofoonplaten mogen maar eenmaal per dag worden gedraaid, bij voor-
336
keur zelfs maar eenmaal per week. Frequenter gebruik leidt tot beschadiging
van de groeven.
Alle inleiders waarschuwden met nadruk voor de mogelijkheid dat de voor
films, geluidsbanden en grammofoonplaten gebruikte materialen, ook binnen
één periode, aanmerkelijk in kwaliteit kunnen verschillen. Veel fabrikanten
variëren namelijk hun fabricageprocessen en de samenstelling van hun pro-
dukten zonder daarvan melding te maken.
Amerikaanse onderzoekers eisen een minimum aan informatieverlies en ver
langen bijvoorbeeld dat 35 mm-film op een 35 mm-kopie beschikbaar wordt
gesteld. Goedkopere methoden, waarmee het materiaal sneller, en beter, toe
gankelijk kan worden gemaakt, worden vanwege het daarmee gepaard gaan
de kwaliteitsverlies niet geaccepteerd.
Do We Really Need this Reel? Film and Television Appraisal
De bijeenkomst had een andere inhoud dan de titel doet vermoeden. De voor
zitster Sara Stone van de National Archives and Records Administration en
de inleiders Fay O. Schreibman, directeur van het National Jewish Archive of
Broadcasting van het Jewish Museum te New-York en Maxine Fleckner Du-
cey, directeur van het Film Archive van het Wisconsin Center for Film and
Theater Research, beantwoordden de vraag namelijk met een volmondig: ja!
Niemand in de zaal weersprak hen met woord of gebaar.
Het door hen gehanteerde kriterium: zou iemand dit gedeelte van deze film
over 100 jaar belangrijk kunnen vinden, wordt altijd bevestigend beantwoord:
niemand weet immers nu wat straks belangrijk gevonden zal worden. De con
sequentie van deze opstelling is wel dat straks alleen wel de wal, de kosten,
het schip zal keren.
Ter verdediging van deze houding kan worden aangevoerd dat natuurlijk
verval en moedwillige vernietiging al een zo grote schade hebben veroorzaakt,
dat echte selectie pas mogelijk zal zijn na het verkrijgen van een totaalbeeld
van het bewaard gebleven materiaal. Dus nooit.
Developing Photographic Collections: Strategies for Organization and Access
Als gevolg van de aanzienlijke verspreiding van alle archiefmateriaal, ook
foto's, over talrijke bewaarplaatsen besteden beheerders van collecties vaak
veel tijd en energie aan het 'koppelen' van bestanden. Daar bovendien parti
culiere bewaarplaatsen vaak niet verzekerd zijn van continuïteit, proberen be
heerders van 'bedrijfszekere' instellingen te weten te komen wie voor hun in
stelling belangrijke bestanden beheert. Enkelen van hen proberen zelfs centrale
'negatievenbanken' en databanken aan te leggen.
Inleidingen werden gehouden door William C. Richardson, Photographic
Archivist bij het Berea College (over een geautomatiseerde index voor foto
collecties van verschillende instellingen), Nancy Sherbert, Curator of Photo
graphs van de Kansas State Historical Society en K. Pete Suthard, Informa
tion Management Officer van het National Air and Space Museum.
Een voorbeeld van een negatievenbank is het gezamenlijke project van de
Kansas State Historical Society en de Nebraska State Historical Society. De
337
