bestrijken een groot deel van de markt. Veel van deze instellingen hebben zich
gespecialiseerd en opereren naar onze opvatting als documentatiecentrum voor
een of meer onderwerpen. Universiteiten spelen hierbij een belangrijke rol. Veel
universitaire instituten beheren belangrijke onderzoekscollecties. In Europese
ogen is bij acquisitie het respect des fonds wel erg vaak het kind van de reke
ning. Zo ziet men er geen been in van een archief de correspondentie naar ar
chief a, de technische tekeningen naar instituut b, de foto's naar museum c,
de videobanden naar documentatiecentrum d en de gedrukte publicaties naar
bibliotheek e te brengen. Het restant waarvoor niemand belangstelling heeft
blijft achter. Wanneer dan bovendien nog bedacht wordt dat deze instellingen
over het gehele continent verspreid liggen, wordt duidelijk dat er grote behoefte
bestaat aan een landelijk geautomatiseerd archievenoverzicht. Voor het tot stand
brengen van een dergelijk overzicht is het marc-amc format ontwikkeld.
Ter illustratie van de ook op archiefgebied onbegrensde mogelijkheden volgt
hieronder een oproep uit het augustus-nummer van het mededelingenblad van
de Society:1
Wanted
The City of Los Angeles is in the process of seeking a repository for its poli
ce department files relating to the assassination of Senator Robert F. Kenne
dy. The files, comprising approximately 35 cubic feet, consist of about 50,000
pages, over 2,000 photographs, about 200 tape recordings, over 100 pieces of
evidence and several films, video, and audio tapes. Repositories must be fi
nancially capable of redacting and processing the files, expected to cost about
100,000, over a two-year period. Representatives of interested repositories
should contact Ms. Diana S. Nixon, Director, National Archives-Los Angeles
Branch, P. O. Box, 6719, Laguna Niguel, CA 92677.
Chicago
Chicago, tot stad verheven in 1837, is naar inwonertal de tweede stad van de
Verenigde Staten. In dat jaar waren de oorspronkelijke bewoners al verdreven
naar gebieden ten westen van de Mississippi River. De naam is van Indiaanse
oorsprong en betekent 'gebied dat stinkt'. Eertijds zou de wilde ui er welig
hebben getierd.
Telt de stad zelf circa 3.000.000 inwoners, 'groot' Chicago heeft er bijna
8.000.000. De stad is gebouwd op de zuidwestelijke oever van Lake Michigan.
Het nieuwe centrum, een schitterend samenspel van wolkenkrabbers (waar
onder de oudste en de hoogste in de Verenigde Staten), Chicago River, parken
en wegen, contrasteert sterk met sommige van de vervallen en gedeeltelijk af
gebroken oudere wijken (het Chicago van Al Capone).
De oudst bewaarde bebouwing, die in 1871 de desastreuze stadsbrand heeft
doorstaan, dateert uit hetmidden van de negentiende eeuw. Het historisch en
328
vooral het architectuurhistorisch bewustzijn zijn de laatste jaren aanzienlijk
toegenomen. Publiek en particulier initiatief spannen zich gezamenlijk in zo
veel mogelijk van het bewaard geblevene te behouden. Het is een bijzondere
belevenis wolkenkrabbers in de steigers te zien staan: ook zij worden gerestau
reerd.
Het historisch bewustzijn is niet op alle punten even sterk: maar weinig in
woners weten dat het Haymarket incident op 1 mei 1886 en niet een of andere
gebeurtenis in (Oost-)Europa tot de 1 mei-viering heeft geleid.
Chicago telt een groot aantal musea; helaas waren ook hier een aantal afde
lingen wegens verbouwing en modernisering gesloten. Er zijn drie universiteiten.
Tijdens het congres vond ook het, rechtstreeks op radio en televisie uitge
zonden, Jazz-festival plaats. Op een podium in het Grant Park trad een groot
aantal ensembles op. In een van deze ensembles traden met groot succes Mis-
ha Mengelberg en Han Bennink op.
Het congres
Amerikaanse archiefcongressen hebben een tweeledig doel: kennisoverdracht,
opleiding van jonge vakgenoten en kennisuitwisseling, vergelijking van erva
ringen door ervaren vakgenoten. Bedacht moet worden dat vele Amerikaanse
collega's weinig verschil zien tussen archivarissen, bibliothecarissen, documen
talisten en records managers (modern-archief-beheerders). Van belang is te
vens dat de meesten van hen, naast een eventuele universitaire opleiding, meestal
hooguit een bibliotheekopleiding hebben genoten. Er zijn maar weinig echte
archiefopleidingen.
De top van de Society en veel directeuren van archiefbeherende instellingen
doen er alles aan zowel nieuwe als ervaren collega's in staat te stellen tijdens
de jaarlijkse nationale congressen zoveel mogelijk kennis op te doen. Aan elk
congres gaan dan ook workshops voorafBovendien worden er steeds 'leerza
me' excursies gehouden.
De workshops waren gewijd aan:
beheer van fotocollecties
principes van archiefbeheer
public relations
beheer van computer-archieven
planning
werken met het marc-amc format
De excursies hadden tot onderwerp:
automatisering
beheer van bedrijfsarchieven
architectuur- en kunstgeschiedenis (gebouwen van onder andere Frank Lloyd
Wright, Mies van der Rohe en Helmuth Jahn; muurschilderingen en beeld
houwwerken (buiten!) van onder andere Calder, Chagall, Miro, Picasso, Henry
Moore en Dubuffet)
de Chicago Public Library, gevolgd door een ontvangst
restauratieateliers
329
