1
7
J
A A
7
L vastj
A A A A
v////////////////////////////m^^
Mechanisch verrijdbare stelling
Ombouw van vaste naar verrijdbare stellingen vereist onder andere het mon
teren van een bestaande vaste stellingconstructie op daarop afgestemde wa
genstellen met een hoogte van 12,5 cm. Het gemiddelde gewicht van een wa-
genstel en de daarin opgenomen aandrijfmechanismen is circa 30 kg per
dubbelzijdige 1-meter-stellingsectie (paragraaf 10). Het belast gewicht van een
dubbelzijdige verrijdbare stellingsectie moet derhalve op 180 650 830 kg
berekend worden. Een dubbelzijdige verrijdbare 1-meter-standaard-stelling-
sectie bezet een vloeroppervlak van plusminus 1 m2, hetgeen inhoudt dat, aan
vullende vloerlasten vooralsnog buiten beschouwing latende, de vloerconstructie
een belasting van tenminste 830 kg/m2 moet kunnen opnemen.
5
Groot-formaat-archief en belast stellinggewicht
De in 4 genoemde norm van 50 kg/m1 heeft betrekking op het gewicht van
'standaard' archief. De in deze paragraaf gebruikte term 'groot-formaat-
archief' moet gezien worden als een aanduiding voor 'compact gebonden groot
formaat-archief': stamboeken, kranten etc.
Een archiefstelling van 220 x 100 x 40 cm biedt een nuttige bergingsinhoud
van circa 0,75 m3. Compact gestapeld papier heeft een gewicht van circa 850
kg/m3 (soortelijk gewicht 0,85). Aangenomen dat 60% van de aanwezige
bergingsinhoud wordt aangewend voor de berging van groot-formaat-archief,
dan bevindt zich in een enkelzijdige archiefstelling een gewicht van circa 385
kg en in een dubbelzijdige archiefstelling een gewicht van plusminus 770 kg.
Wordt aan de laatstgenoemde waarde het kaal gewicht van een verrijdbare,
dubbelzijdige 1-meter-stellingsectie toegevoegd, dan is het belast gewicht
180 770 950 kg. Een dubbelzijdige verrijdbare 1-meter-stellingsectie be
zet een vloeroppervlak van 1 m2, hetgeen inhoudt dat, aanvullende vloerlasten
(zie paragraaf 9) en het gewicht van het aandrijfmechanisme (zie paragraaf
10) vooralsnog buiten beschouwing latende, de vloerconstructie een belasting
van tenminste 950 kg/m2 moet kunnen opnemen.
6
Mechanische verrijdbare stellingen
Mechanisch (met de hand) verrijdbare stellingen zijn verplaatsbaar door mid
del van een handwiel dat op één der kopwanden van een dubbelzijdig stellin-
genblok is aanbracht. Het handwiel is verbonden met een vertragings- en aan
drijfmechanisme in wagenstellen die onder het stellingenblok zijn gemonteerd.
Door de aard der stellingconstructie, het aandrijfmechanisme en vooral de geen
zins ondenkbare mogelijkheid dat in een stellingenblok de lasten ongelijkma
tig verdeeld zijn, is bij een verplaatsen daarvan niet uitgesloten dat er een
'schrank-' of 'zwiepeffect' optreedt.
Enerzijds om het totaal te verplaatsen gewicht binnen redelijke grenzen te
houden en anderzijds ter voorkoming van schranken of zwiepen, wordt voor
mechanisch verrijdbare, dubbelzijdige stellingblokken doorgaans een lengte
van maximaal 5 meter voorgeschreven. Dit is ook voor een efficiënte bedie
ning een gunstige lengte (zie paragraaf 15). Teneinde te voorkomen dat voor
218
de toegang tot een bepaalde stellingsectie een groot aantal stellingblokken ver
plaatst moeten worden, is het gebruikelijk dat na elke vijf verrijdbare stelling
blokken één vast stellingblok volgt. Verrijdbare stellingen zijn uitgevoerd met
5 cm lange stootblokken die op de wagenstellen zijn aangebracht. De daar
door ontstane ruimte tussen twee aangesloten stellingblokken dient mede ter
bevordering van de luchtcirculatie tussen de geborgen bescheiden (zie figuur 4).
V//////////////////////^^
njweg i I
Figuur 4
Motorisch verrijdbare stellingen
Motorisch verplaatsen van stellingblokken kan onder andere geschieden door
middel van een elektrisch aangedreven motor of een door lucht (pneumatisch)
aangedreven motor. Het eindrapport van de commissie regeling archiefruim
ten (5.3.3.4) eist dat de elektromotoren ten behoeve van verrolbare stellingen,
indien zij in de archiefruimten zijn opgesteld, brand- en explosievrij moeten
zijn uitgevoerd. Beter is het om voor zowel elektromotoren als pneumatisch
aangedreven motoren te eisen dat deze buiten het depot worden opgesteld. Im
mers:
a elektrisch aangedreven motoren en de daartoe behorende schakel- en besturings-
apparatuur kunnen als mogelijke vonkverwekkers aangemerkt worden
b een door middel van gecomprimeerde lucht aangedreven motormechanisme
kan ongewenste vochtdelen aan de geklimatiseerde ruimte toevoegen.
In paragraaf 4 is aangeduid dat het belast gewicht van verrijdbare stellingen
830 kg per dubbelzijdige 1-meter-sectie kan zijn. In verband met het noodza-
219
