Op bezoek in de nationale archieven
van Nepal en Thailand
Dit pleidooi voor een heldere afbakening van museum- en archieftaak lijkt ge
lukkig naadloos aan te sluiten bij de Rotterdamse initiatiefnemers, die de mu
seale presentatie primair stellen.
124
Jelle Hagen
Op vakantie in Azië leek het me leuk en leerzaam ook enkele archieven te be
zoeken. Mede dankzij een introductiebrief van de rijksarchivaris van Drenthe
werd ik gastvrij onthaald in de nationale archieven van Nepal en Thailand. Men
had veel tijd voor mijn bezoek uitgetrokken, zodat ik ondanks enige taalpro
blemen wel een goede indruk heb gekregen van de aard en de beperkingen van
het archiefwerk in deze beide landen.
Nepal, het land van de Mount Everest en Boeddha Gautama, is een autocra
tisch geregeerde monarchie met ongeveer 16 miljoen inwoners. Bovendien is
het één van de armste en minst ontwikkelde landen in de wereld. Het is dan
ook niet verwonderlijk dat het slechts één archiefbewaarplaats kent, in de hoofd
stad Kathmandu. Dit archief is in 1967 opgericht, toen de koning zijn manu
scriptenverzameling afstond en voor onderzoek toegankelijk verklaarde.
De ongeveer 400 meter archief, welke het herbergt, ligt opgeslagen in een ge
bouw, dat de dienst deelt met de afdeling archeologie (beide vallen onder het
ministerie van Archeologie). In totaal werken zo'n veertig mensen in het ar
chief, waarvan slechts twee (beiden vrouwen) archivistisch opgeleid zijn. In eigen
land is geen archiefopleiding, dus hebben zij hun opleiding gevolgd in India.
Het aanwezige archiefmateriaal valt grofweg uiteen in drie groepen:
a De koninklijke manuscriptenverzameling, veelal geschreven in het Sanskriet
en betrekking hebbend op religieuze onderwerpen. Het oudste materiaal is on
geveer 900 jaar oud en behalve teksten op papier bevat deze verzameling ook
teksten op steen, koperplaten en palmbladeren.
b Overheidsarchieven, bestaande uit materiaal van de verschillende ministeries
en andere instanties.
c Een klein aantal niet-overheidsarchieven.
Ada De meeste bezoekers (gemiddeld komen er zo'n vijf a zes bezoekers per
dag, die vanwege het ontbreken van een studiezaal aan hele kleine tafeltjes in
de archiefopslagplaats moeten zitten) komen voor dit materiaal. Het grote pro
bleem van dit archief is de conservatie en de restauratie ervan. Een eigen afde
ling daarvoor heeft het nationaal archief niet. Er kan alleen af en toe gebruik
gemaakt worden van de conservatie-afdeling van de archeologen. Bovendien
bezit men niet de mogelijkheden om aan klimaatbeheersing te doen, zodat een
deel van het oudere materiaal duidelijk aan het vergaan is.
125
