Archiefdiensten in gemeenten met 80.000 tot 90.000 inwoners
Inleiding
De gemeentearchivarissen van Alkmaar (Al), Delft (De), Heerlen (He),
's-Hertogenbosch (sH), Leeuwarden (Le) en Zwolle (Zw) hebben in de recente bezuini
gingen aanleiding gezien een aantal gegevens betreffende hun archiefdiensten te verge
lijken.
De gemeenten hebben gemeen dat zij alle op 1 januari 1983 in de groep gemeenten met
80.000 tot 90.000 inwoners vielen. De diensten hebben gemeen dat zij alle door een ho
ger archiefambtenaar worden geleid.
Onderwerp van vergelijking waren:
1. de werkzaamheden;
2. omvang van de archieven en de verzamelingen;
3. samenstelling van het personeel;
4. de rangen van de hogere en de middelbare archiefambtenaren;
5. samenstelling van de voor 1983 begrote uitgaven;
6. samenstelling van de post 'verbruiksartikelen';
7. oppervlakte en inhoud van het gebouw en de huisvestingskosten;
8. aantal bezoeken en bezoekers in 1982, het eerste kwartaal 1983 en het aandeel der
genealogen.
Een enkele maal werden gegevens vergelijkbaar gemaakt, in noten wordt dit verant
woord.
De beschikbare gegevens bieden weinig houvast voor duidelijke conclusies. De zes
gemeentearchivarissen zijn voornemens hun verslaglegging zo in te richten dat vergelij
kingen tussen 'input' en 'output' beter mogelijk worden. Een uitvoeriger vervolg
artikel zal dan kunnen worden geschreven.
Hoewel deze bijdrage op naam van één van de zes staat, achten alle bedoelden zich ver
antwoordelijk voor de inhoud.
[364]
1. de werkzaamheden
Bij alle diensten worden 'normale' werkzaamheden als inspectie, inventarisatie, indice-
ring en het verstrekken van inlichtingen verricht. Wel kunnen overal beperkingen wor
den gesteld aan de aan het verstrekken van schriftelijke inlichtingen te besteden tijd. In
Zwolle worden de schriftelijke genealogische inlichtingen door een genealogisch cor
respondent verstrekt. Bij alle diensten worden over schriftelijke genealogische inlichtin
gen leges geheven. Bij een aantal (De, sH) wordt dat ook over de schriftelijke weten
schappelijke inlichtingen gedaan.
Alle diensten kennen de mogelijkheid van archief- en literatuuronderzoek in diensttijd.
In Heerlen mag, als de foto's niet worden meegerekend, de historisch-topografische at
las geen naam hebben.
Bij de overige werkzaamheden zijn de verschillen groter. Bij vier diensten (Al, De, Le,
Zw) wordt in eigen beheer gerestaureerd. De twee andere diensten (He, sH) besteden
deze werkzaamheden, indien middelen beschikbaar zijn, uit.
Een dienst verricht de microverfilming in eigen beheer (Zw). Drie diensten besteden de
ze uit (De, He, Le). Alleen Heerlen en Leeuwarden beschikken niet over een eigen foto
graaf. Zij doen een beroep op particuliere fotografen.
Vijf diensten zijn op het geluidsterrein actief (Al, De, He, Le, Zw). Van hen beschikt
alleen Zwolle over een bescheiden geluidstudio.
Bij alle archiefdiensten worden educatieve werkzaamheden verricht, en wordt aan ten
toonstellingen van derden medewerking verleend. Cursussen of lesbrieven worden ech
ter maar door vier diensten verzorgd (Al, De, sH, Zw), terwijl twee diensten regelmatig
tentoonstellingen in eigen beheer verzorgen (Al, De).
Geen der diensten beschikt op dit moment over middelen voor automatisering.
Al
De
He
sH
Le
Zw
inspectie
X
X
X
X
X
X
inventarisatie
X
X
X
X
X
X
indicering
X
X
X
X
X
X
restauratie
X
X
X
X
automatisering
schr. geneal. inl.
X
X
X
X
X
schr. wetens, inl.
X
X
X
X
X
X
grondslag onderz.
X
X
X
X
X
X
microverfilming
X
geluidsarchivering
X
X
X
X
X
fotografie
X
X
X
X
atlas
X
X
X
X
X
educatie/curss.
X
X
X
X
tentoonstellingen
X
X
streekarchieffunctie
X
[365]