Verslag van het Negende Internationale Archiefcongres
te Londen*
Van maandag 15 tot en met vrijdag 19 september 1980 werd in het Hilton International
Hotel, Park Lane, te Londen het Negende Internationale Archiefcongres gehouden.
Onderwerp was het gebruik van de archieven in de ruimste zin van het woord en de
daarmee verband houdende dienstverlening. De teksten van de inleidingen waren tijdig
toegestuurd, zodat ze van tevoren bestudeerd konden worden. Zij behandelden op wel
ke wijze men van archieven gebruik kan maken, en de functies van de International
Council on Archives (ICA). Na de openingszitting op maandag volgden vier plenaire
zittingen op dinsdagochtend, woensdagochtend, donderdagochtend en donderdagmid
dag; vrijdag was de slotzitting. Tijdens deze slotbijeenkomst werd onder meer bekend
gemaakt, dat het Tiende Internationale Archiefcongres op 17 september 1984 in de
Beethoven-Halle in Bonn zal worden geopend.
In het Hilton hotel waren gedurende het congres tentoonstellingen ingericht over
microfilm-apparatuur, readers, reader-printers en het opzetten van bouwtekeningen,
alsmede van boeken op archiefgebied. Hierbij als primeur het juist door K. G. Saur en
Corvina voor de ICA uitgegeven boek over 28 Europese hoofdsteden, waarin Amster
dam behandeld wordt door drs. G. S. Hoogewoud en drs. P. H. J. van der Laan1.
Naast de plenaire zittingen werden vergaderingen gehouden van secties en commissies
op het gebied van archiefbeheer, automatisering, bedrijfsarchieven, microverfilming,
restauratie en zegelkunde. De Sectie Beroepsverenigingen van de ICA had een zg.
workshop georganiseerd over niet-overheidsarchieven, (kerkarchieven, familiearchie
ven, sociaal-economische archieven, archieven van de media, archieven betreffende
kunst en wetenschap en audio-visuele archieven), van belang omdat de Nederlandse
overheidsarchieven (en vooral de gemeentearchieven) ook dit soort materiaal in hun
depots opnemen. Informele besprekingen werden gevoerd door stadsarchivarissen, die
op deze internationale archiefcongressen hun ervaringen meer systematisch willen uit
wisselen.
Samengesteld door de redacteur met gebruikmaking van aantekeningen van de collega's mevr.
J. Ellerbroek-Wellinga, drs. H. J. Ernst, A. Graafhuis, mr. C. van Heel, J. A. C. Mathijssen,
mevr. J. N. van der Meulen, mr. J. Rinzema, G. J. Röhner, dr. J. E. A. L. Struick, drs. D. van
der Vlis en drs. B. Woelderink. Een aantal van hen zond tevens verslagen van commissievergade
ringen en bezoeken, die als bijlagen aan het verslag zijn toegevoegd.
1 The Capitals of Europe, A Guide to the Sources for the History of their Architecture and
Construction, sponsored by International Council on Archives, Chief Editor: Agnes Sagvari, 576
p., 176 pi. 72 ill. Cloth. DM 120,—. Tekst in Engels en Frans.
[24]
Bezoeken werden in Londen onder meer gebracht aan de restauratie- en catalogiseer-
afdelingen van de British Library; het oude gebouw van het Public Record Office in
Chancery Lane met de koepelvormige studiezaal, het archiefmuseum en de restauratie
afdeling in een belendend pand, het nieuw Public Record Office in Kew, waar compu
ters gebruikt worden bij het aanvragen van stukken en het beter toegankelijk maken
van archieven; Church House, waar de archieven van the Church of England bewaard
worden; de Bank of England, waarvan het archief overeenkomsten vertoont met dat
van de Amsterdamse Wisselbank; het Imperial College of Science and Technology, dat
archieven van wetenschapsmensen en wetenschappelijke instellingen beheert; Univer
sity College met de Paleography room; het National Army Museum waar veel te zien is
over de landing der Engelsen en Russen in Noord-Holland in 1799 en het Jewish
Museum, waarin zich veel voorwerpen van Nederlandse herkomst bevinden.
Buiten Londen werden onder meer bezocht het Maritime Museum te Greenwich, waar
men computers gebruikt bij het maken van indices op de summiere beschrijvingen van
de aldaar berustende archieven en op de gedetailleerde beschrijvingen van de brieven
van admiraal Horatio Nelson, die in allerlei archieven voorkomen. Ook werden bezoe
ken gebracht aan het Lidell-Hart Centre for Military Archives, de County Archives in
Hertford en het County Record Office in Winchester, de hoofdstad van Hampshire,
waar thematische gidsen voor archiefgebruikers worden uitgegeven, zoals lijsten van
bronnen voor de geschiedenis van het onderwijs en het openbaar vervoer in dat gebied.
De kwaliteit van de schriftelijke inleidingen was duidelijk hoger dan die van de inter
venties na afloop van de lezingen. Zittingen van kleine commissies, excursies en onder
linge contacten waren interessanter dan de plenaire zittingen. Er zou aan de Internatio
nal Council on Archives kunnen worden bericht, dat veel beter in kleine bijeenkomsten
met discussies kan worden gewerkt aan de oplossing van de problemen, die in het vol
gende congres aan de orde komen. Dit voorstel zou nader moeten worden uitgewerkt.
In Archivum, het internationale onder auspiciën van de Unesco verschijnende archief-
tijdschrift, zal over enige tijd een volledig verslag van het Negende Internationale
Archiefcongres worden gepubliceerd. Hier wordt volstaan met het weergeven van de in
drukken van enige Nederlandse deelnemers, waarbij soms de nadruk valt op specifiek
Nederlandse gezichtspunten en belangstellingen.
Opening
Maandagmiddag 15 september te 14.00 uur werd het congres, waaraan meer
dan 600 vakgenoten, onder wie ongeveer 60 Nederlanders, deelnamen, door de Lord
High Chancellor of Great Brittain, Lord Hailsham of Saint Marylebone geopend. Hij
sprak namens de Engelse regering op zeer geestige wijze over de betekenis van het Inter
nationale Archiefcongres en was 's avonds ook aanwezig bij de ontvangst in de Guild
hall.
Namens de Unesco werd het woord gevoerd door de heer Samarasinghe, die er de na
druk op legde, dat de activiteiten van de Unesco nog zouden moeten worden uit
gebreid. Voorzitter van het congres was dr. A. W. Mabbs van het Public Record Office
in Londen.
[25]
