Berichten
Dienstverlening Rijksarchiefdienst
Het lid van de Tweede Kamer, mr. dr. V. A. M. v.d. Burg (CDA), heeft op 20 decem
ber 1979 schriftelijk vragen gesteld aan de staatssecretaris van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk, de heer G. C. Wallis de Vries, over dienstverlening rijksarchief.
De staatssecretaris heeft op 17 januari 1980 deze vragen schriftelijk als volgt beant
woord:
1. Vraag: Kan de staatssecretaris mededelen wat het resultaat is van zijn bespreking
met de voorzitters van de drie landelijke organisaties op genealogisch ge
bied over de maatregelen, welke de algemene rijksarchivaris met ingang van
7 mei 1979 genomen heeft en die de dienstverlening aan het publiek aan
zienlijk beperkt hebben?
Antw.: De bespreking met de voorzitters van de drie landelijke organisaties op ge
nealogisch gebied inzake de met ingang van 7 mei 1979 gewijzigde dienst
verlening door de rijksarchiefdienst heeft ertoe geleid, dat aan een van de
belangrijkste bezwaren van de genealogische verenigingen, n.l. het stopzet
ten van het op schriftelijke aanvrage verstrekken van xeroxkopieën, wordt
tegemoet gekomen. Indien schriftelijke aanvragen van xeroxkopieën niet
door een correspondent kunnen worden afgehandeld, zal met ingang van 1
januari 1980 dit dienstbetoon weer door de rijksarchiefdienst worden ver
leend.
Het bestaande systeem voor beantwoording van genealogische brieven zal
gehandhaafd blijven, hetgeen betekent dat, indien de aanvrager niet zelf het
onderzoek in de studiezaal kan of wil verrichten, hij wordt verwezen naar
hetzij vaste correspondenten, hetzij de landelijke lijst van genealogische on
derzoekers.
2. Vraag: Deelt de staatssecretaris de mening, dat de bevoegdheid die in de maatrege
len van de algemene rijksarchivaris aan de rijksarchivarissen wordt verleend
de burger, die zich op het archief vervoegt, naar zijn doel te vragen en
vervolgens zelf te beoordelen of dat doel wel maatschappelijk voldoende
belangrijk is in strijd is met het in de Archiefwet neergelegde beginsel
van openbaarheid van archieven?
Antw.: Ik ontken dat de bevoegdheid van de algemene rijksarchivaris aan de rijks
archivarissen verleend n.l. om de burger, die zich op het archief vervoegt
naar zijn doel te vragen, in strijd zou zijn met het in de Archiefwet 1962
neergelegde beginsel van openbaarheid van archieven.
De maatregelen van de algemene rijksarchivaris betekenen niet dat de rijks
archivarissen bevoegd zouden kunnen zijn te beoordelen of het doel van
een archiefonderzoek wel maatschappelijk voldoende belangrijk is.
Zij dienen ervoor om de burgers te wijzen op de mogelijkheden die binnen
de rijksarchiefdienst en daarbuiten bestaan ten behoeve van hun on
derzoek. Deze vorm van dienstverlening tast op geen enkele wijze het begin
sel van openbaarheid aan.
[80]
3. Vraag: Zo ja, wil de staatssecretaris dan aan de onder 2 genoemde bevoegdheid zo
snel mogelijk een einde maken?
Antw.: Ik verwijs naar de beantwoording van vraag 2.
Streekarchief Waterland
Sinds 1 januari 1980 kunnen de archieven en verzamelingen van dit streekarchief wor
den geraadpleegd in het Waterlandhuis, Waterlandlaan 63, Postbus 188, 1440 AD Pur-
merend, telefoon 02990-34407.
Hier bevinden zich de archieven (ouder dan 50 jaar) van de gemeenten Beemster, Broek
in Waterland, Ilpendam, Jisp, Katwoude, Landsmeer, Marken, Monnickendam, Pur-
merend, Wormer, Wijdewormer en Zeevang (de voormalige gemeenten Beets, Kwa-
dijk, Middelie, Oosthuizen en Warder).
Ook de tot de archieven behorende registers van de burgerlijke stand (1811-1882, ge
boorte, huwelijk en overlijden), alsmede de bevolkingsregisters zijn aanwezig.
De archiefbewaarplaats van het Hoogheemraadschap van de Uitwaterende Sluizen te
Edam, Schepenmakersdijk 16, is mede aangewezen als archiefbewaarplaats van het
Streekarchief Waterland.
Hier berusten de archieven van het Hoogheemraadschap van de Uitwaterende Sluizen,
van de Polder Geestmerambacht, de Banne Harenkarspel, drooggemaakte Veenpolder,
polder Assendelft, polder Het Woud, Krommenieër-woudpolder, Waterschap Waar
land, Polder Burghorn, Slikvenpolder, Schrinkkaagpolder, Polder Westerkoog, Ho-
brederkoog, Polder Katwoude, Zuidpolder, Polder Kwadijkerkoog, Heemraadschap
Strijkmolens van de Niedorperkogge, Overweerse Polder, Polder Wijdewormer, Hoog
heemraadschap Waterland, met de daarbij behorende opgeheven bannen, n.l. Broek in
Waterland, Buiksloot, Ilpendam en Watergang, Landsmeer, Monnickendam, Nieu-
wendam, Purmerend, Purmerland, Ransdorp en Schellingwoude en het archief van de
Nederlands Hervormde gemeente Edam.
Adviezen van de Archief raad
De Archiefraad heeft in een brief van 17 januari 1980 drie adviezen voorzien van een
korte toelichting doen toekomen aan de staatssecretaris van CRM.
Advies 196 inzake de toepassing van het bepaalde in het tweede lid van de artikelen
27 en 34 van de Archiefwet 1962.
De Raad reageert op het voornemen van CRM om voor het toekennen van een tege
moetkoming uit 's rijks kas t.b.v. de archiefzorg van gemeenten en waterschappen op
dit moment beschikbare bedrag alleen te gebruiken voor langlopende subsidie
aanvragen.
De Raad is het er mee eens, dat de omvang van de thans beschikbare middelen noopt
tot het stellen van prioriteiten bij het toekennen van subsidies, maar zag liever dat er
onderscheid gemaakt zou worden tussen aanvragen, die wel voor inwilliging vatbaar
zijn, doch waarvan de uitvoering kan worden getemporiseerd en aanvragen eveneens
voor inwilliging vatbaar, maar waarvan het niet toekennen van subsidie aanmerkelijk
schadelijke gevolgen zou hebben voor het desbetreffende archief. De Raad is van me
ning overigens, dat een goed gebruik van de in het tweede lid van de artikelen 27 en 34
[81]
