De aandacht wordt gevestigd op
Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden deel 90,
aflevering 3, 1975, waarin W. F. Renaud een uiteenzetting geeft over de toestand
van het archiefmateriaal van het Ministerie van Buitenlandse Zaken over de pe
riode 1931-1940 en de mogelijkheden voor reconstructie. Ten behoeve van de
uitgave van de documenten over de periode 1931-9 mei 1940 door de Rijkscom
missie voor Vaderlandse Geschiedenis is een onderzoek ingesteld naar de lacunes
in het archief van het ministerie van Buitenlandse Zaken ontstaan door vernieti
ging tijdens de tweede wereldoorlog en door andere oorlogsomstandigheden1. On
derzocht is of deze lacunes kunnen worden aangevuld uit de archieven van de
diplomatieke en consulaire vertegenwoordigingen van Nederland in het buiten
land, uit de archieven van andere ministeries en met behulp van de notulen en de
bijlagen van het kabinet van de ministerraad. Omdat het hierbij ging om een
verkenning van de mogelijkheden tot reconstructie, zijn particuliere collecties van
de tweede afdeling van het Algemeen Rijksarchief voorlopig buiten beschouwing
gelaten.
In dezelfde aflevering een uitvoerige mededeling van J. Charité over het Biogra
fisch Woordenboek van Nederland, waarvan de uitgave thans door hem als we
tenschappelijk ambtenaar aan de Koninklijke Bibliotheek wordt voorbereid. In
eerste instantie zal gestreefd worden naar de uitgave van een biografisch woor
denboek in verschillende delen, betrekking hebbend op de periode na 1910. Het
ligt in de bedoeling dat met een zekere regelmaat vervolgdelen uitgegeven zullen
worden. In redactionele kring van het Biografisch Woordenboek van Nederland
wordt overwogen in de nabije toekomst ook een begin te maken met het aanvul
len en verbeteren van het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, maar
dat zal afhankelijk zijn van voornamelijk financieel-technische en organisatori
sche mogelijkheden.
De Restaurateurorgaan van de Vereniging Restaurateurs Oude Archieven, welk
twee maal per jaar verschijnende blad in 1976 zijn zesde jaargang begon'-. Het
1 Zie de bijdrage van L. J. Ruys in Ned. Archievenblad 1961, blz. 135-153 over Het
Sonderkommando Von Künsberg en de lotgevallen van het archief van het Ministerie
van Buitenlandse Zaken in Nederland 1940-1945.
2 Over de Vereniging Restaurateurs Oude Archieven leze men de bijdrage van W.
Kunz in Ned. Archievenblad 1972 op blz. 293.
[222]
bevat artikelen, mededelingen, literatuur- en boekbespreking. In de aflevering van
mei 1976 is bovendien een trefwoordenindex opgenomen op de jaargangen 1-5
(1971-1975). We .noemen daaruit artikelen over het aanvezelen van papier, de ge
schiedenis van boek en boekband, boekbinden, het verwijderen van cellotape,
charterrestauratie, impregneren van archiefstukken, inbinden van xeroxkopieën,
restauratie-ateliers en hun inrichting, de plaats van de zuurkast, het verdoeken
van kaarten, het stijfselen van archiefstukken, lossen van aan elkaar gekleefde
vellen papier, watermerken en restauratie, bestrijden van schimmel, de chemische
veiligheid in het restauratieatelier en restauratie van zegels.
Uit de tweede aflevering van 1975 stippen we aan de opmerkingen bij een res-
tauratieprojekt, t.w. de totale restauratie van het archief van de bisschoppen van
Utrecht, gemaakt door de chartermeester H. L. P. Leeuwenberg en de restaura
teurs G. A. de Graaf en G. Lelivelt. Het is belangrijk vooraf een werkbespreking
te houden tussen archiefbeheerder en restaurateur en vervolgens de restauratie
werkzaamheden uitvoerig te documenteren op een restauratie- of documentatie-
kaart. Een ontwerp van een dergelijke kaart door de heer Lelivelt is bij de op
merkingen opgenomen.
In de nieuwste aflevering staan artikelen over het reinigen en drogen van hele
boekblokken en het effect van chloramine T op papier en een oproep om gege
vens over riemkappen3 in de archieven ten behoeve van het Archief voor histori
sche papiertechnologie, Tesselschadelaan 18, Hilversum.
Men kan zich abonneren op De Restaurateur tegen de prijs van 10,per jaar
door schriftelijke opgave bij de penningmeester, Isabellaland 41, 's-Gravenhage,
met gelijktijdige overschrijving van het abonnementsgeld op postgiro 480500 t.n.v.
Vereniging Restaurateurs Oude Archieven te 's-Gravenhage.
Overheidsdocumentatie van juni 1976 waarin W. N. Berends het drietal in het
kader van de herziening van het Bezoldigingsbesluit rijksambtenaren door het Mi
nisterie van binnenlandse zaken opgestelde reeksen betreffende de waardering
van werkzaamheden in de archiefsector aan de orde stelt. De reeksen betreffen
de dynamische archieven, de semi-statische archieven en een overkoepeling van
leidinggevende functies voor deze. R. Buisman begint in dit nummer een geïl
lustreerd overzicht van 100 jaar schrijfmachine in vogelvlucht.
Hervormd Nederland van 19 juni 1976 waarin Leo L. Leeuwis schrijft over een
project, dat uitgevoerd wordt door de rijksarchivaris in Groningen, mr. J. H. de
Vey Mestdagh, en zijn medewerkers. Het betreft de 22 Joodse begraafplaatsen in
die provincie met in totaal ongeveer 6000 zerken van 1693 tot onze tijd toe. Alle
zerken worden gefotografeerd door de fotograaf van het rijksarchief M. Douma.
De opschriften worden vervolgens onderzocht en vertaald door drs. K. Jongeling
van het Nedersaksische Instituut voor Oostnederlandse dialecten en geschiedenis
van de Rijksuniversiteit te Groningen. Talrijke taalkundige, naamkundige en de
mografische bijzonderheden komen bij dit onderzoek aan het licht.
3 Zie over deze papierverpakking Ned. Archievenblad 1967 blz. 228.
[223
