J* /f
ïjr
^Ms&rcrMH'rm» t
c
Meméji
vfh«ir|W l-lj± u ui7n
I
n ia
é*t 0<#&
tiriiJi*! hHf*"" vET*' t.
T ^11
I S".
I v- -
I* léfe - és
M
T 7-
<i &<*7rj$£i£%r
3 Düsseldorf, Hauptstaatsarchiv, Depositum Stadt Emmerich,
Biirgerbuch A 5, folium 8 rectum.
4 Ibidem, idem, Urkunde 272a d.d. 16 Maart 1640.
1m? at
i
5 Ibidem, idem, Biirgerbuch A 5, folium 121 rectum.
[256]
Generaal heeft erkend, maar hun slechts neutraliteit, vriendschap en goede nabuur
schap heeft verzekerd n. 1
Wat betreft Gerhard Lauwerman: de narratio van de oorkonde levert ons de vol
gende biographische gegevens 12. Gesproten uit ouders en voorouders die zich voor
het H. Roomse Rijk en het huis des keizers alsmede en niet in de laatste plaats
voor hun vaderland en 13 de stad Emmerik buitengewoon verdienstelijk hadden
gemaakt door zich bijzonder in te spannen om hun deugd en de orthodoxe (bedoeld
is we! de Rooms-Katholieke) religie te bewaren, behaalde hij de graad van licen
tiaat in de beide rechten en bracht hij het tot raad van de vorst van Solms, secre
taris der stad Emmerik en syndicus van het Sint-Maartenskapittel aldaar; tevens
werd hij belast met verscheidene gezantschappen naar verschillende vorsten en
staten des Rijks. Emmerik ligt vanouds in het land van Kleef. In het Hauptstaats
archiv nu te Düsseldorf, hoofdstad van de deelstaat Nordrhein-Westfalen, waar
toe het land van Kleef sinds 1946/'47 behoort, heb ik in het z.g. Depositum Stadt
Emmerich de handtekening van Gerhard Lauwerman, secretaris, herhaaldelijk
aangetroffen, en wel in 1629 14, in 1640" en in 1665 16: kennelijk heeft hij de last
van het ambt zevenendertig jaar of langer gedragen 17.
Wie het woord paltsgraaf hoort denkt allereerst aan de landsheer van de z.g. Rijn
palts, in oorkonden der graven van Holland uit het Beierse huis (1354 ge
naamd 'paltsgrave upten Riin'. Keurvorst van de Rijnpalts was van 1648 tot aan
zijn dood, voorgevallen in 1680, Karei Lodewijk, zoon van de Winterkoning, Fre-
derik V. De eenvoudige herinnering van dit historische feit moge volstaan ter voor-
11 Zie Feenstra (R.), A quelle époque les Provinces-Unies sont-elles devenues indépen-
dantes en droit a l'égard du Saint-Empire?in Tijdschrift voor rechtsgeschiedenis XX
(1952), vooral p. 195 e.v.
12 Edocti itaque Gerharde Lauwerman te parentibus ac maioribus ortum qui
de Sacro Romano Imperio et augusta domo nostra cumprimis etiam de patria sua et
civitate Embricensi singulari virtutis et orthodoxae religionis conservandae studio in-
signiter meriti nomen sibi decusque pepererint, eorumque vestigiis insistendo te id
quam maxime curae habuisse ut honorem illum domesticum ad posteritatem tuam
transmitteres, quod tibi quoque eatenus feliciter successerit ut post assiduos labores libe-
ralibus artibus impensos non modo in utroque iure licentiae gradum assecutus,
verum etiam in principis Solmensis consiliarium necnon memoratae civitatis Em-
bricensis secretarium ac capituli ibidem ad Sancti Martini syndicum adscitus singularem
in nostris et Sacri Imperii iuribus et iurisdictione asserendis et defendendis prudentiam
et coniunctam eloquentiae dono gerendi dexteritatem spectandam praebueris: plures
itidem legationes ad diversos Imperii principes et status fidei tuae concreditas cum laude
obieris
13 Is dit et explicatief?
14 Bürgerbuch A 5, folium 8 rectum.
15 Urkunde 272a d.d. 16 Maart 1640.
16 Bürgerbuch A 5, folium 121 rectum.
17 Behoorde Cornelis Lau(w)erman, in het Latijn Lauriman(n)(i)us, die van 1554 tot
1573 rector was van de Hiëronymusschool te Utrecht en wiens herkomst onbekend schijnt
te zijn, misschien tot het zelfde geslacht als GerhardOp 4 December 1592 heeft Bernard
Louwerman, deken, een verklaring afgegeven over de Jezuïten en hun verdiensten voor
de school in Emmerik. Zie Mitteilungen aus dem Stadtarchiv Köln XLII (1932), p 49,
nr 18 427.
[257]
