De 48e Duitse Ar chief dag
Algemeen
De 48e duitse Archivtag werd van maandag 10 tot en met donderdag 13 september
1973 gehouden in de zonnige hoofdstad van nederfranken Würzburg. Het deelne
men aan een dergelijke bijeenkomst is een belevenis. Het is leerzaam om te zien
hoe buitenlandse collega's studiedagen, verenigingsbijeenkomsten, directeurenver
gaderingen, ontvangsten en excursies organiseren. Het groeiend getal van de ambt
genoten, de noodzaak de vakgenoten te kennen en de behoefte aan beraad op
leidinggevend niveau stellen immers wel eens vragen aan bestaande vormen.
De agenda vermeldde een stevig programma. De afstanden bij onze oosterburen
dwingen als men nationaal tezamen komt tot hard werken. Bestuurs- en sectiever
gaderingen, een ledenvergadering van de Verein deutscher Archivare, een vergade
ring van de vereniging van oudheidkundige verenigingen, ontvangsten, studiebij
eenkomsten en excursies volgden elkaar in strak ritme.
De archiefdirecties van de Lander waren op de maandagmorgen om 9 uur in ver
gadering bijeen. Het verenigingsbestuur kwam 's middags tezamen. De overige deel
nemers, ver over de driehonderd, waaronder enige nederlandse gasten, troffen el
kaar ter kennismaking 's avonds. Deze levendige bijeenkomst werd besloten door
een lezing met lichtbeelden over de stad en haar verleden, verzorgd door de direc
teur van het staatsarchief te Würzburg.
Op dinsdag 11 september viel om 9 uur de officiële opening. De ochtend was ver
der gewijd aan het onderwerp: nieuwe bestuursstructuren en de gevolgen daarvan
voor de archieven.
De uitbouw van de verzorgingsstaat eist een nieuw bestuursapparaat met moge
lijkheden voor grotere specialisatie en grotere eenheden o.m. op medisch en op
voedkundig gebied. Stad en platteland naderen elkaar door de moderne verkeers
middelen. Het verschil in verzorgingsniveau dient te worden weggewerkt. Dit heeft
gevolgen ook voor de archieven. Ook daar is samenvoeging en taakverdeling eis.
Vier specialisten, wier doorwrochte betogen nog gepubliceerd zullen worden, kregen
ieder drie kwartier voor een inleiding.
Dit was te kort, hoewel er snel gesproken en voorgelezen werd. Men liep wat uit.
Daardoor kwam de discussie, die geleid werd door de stadsarchivaris van Keulen
dr. Stehkamper, niet geheel tot haar recht.
[248]
Een gemeenschappelijke bezichtiging van het Barok-slot, de dom en het museum
met aan het einde een wijn-receptie door de stad bood 's middags de mogelijkheid
elkaar informeel te treffen.
De dag sloot voor de liefhebbers met een schitterende voordracht van ruim ander
half uur over de vorstbisschop Julius Echter von Mespelbrunn (1573-1617). Het
was een leerzaam doordacht betoog, magnifiek gebracht, over een groot, helaas
gewelddadig heerser.
De woensdag begon met een bijeenkomst van de Landesverbande. We kennen deze
organisatiewijze in Nederland ook, zij het niet in het kader van de vereniging, in
de vorm van brabantse, limburgse en gelderse archivarissenbijeenkomsten.
Om 9 uur werd het tweede thema, de automatisering aan de orde gesteld. Collega
Renting, die met de materie vertrouwd is, maakte een verslag van deze zitting, dat
na deze notities komt.
Terwijl 's middags de secties staatsarchivarissen, gemeentearchivarissen, kerkelijke
archivarissen, 'Standesherrliche und Adelsarchivare', bedrijfsarchivarissen, parle-
mentsarchivarissen en de pers-, film- en radioarchivarissen aparte bijeenkomsten
hielden als hoogtepunt en afsluiting van sectie-activiteiten op de maandag, de dins
dag en de woensdagmorgen, welke zich naast het hoofdcongres hadden ontwik
keld, konden de buitenstaanders een archieftentoonstelling bezoeken of zich op
andere wijze verkwikken aan het vele, dat er ter plaatse te zien en te bestuderen
was.
Bij kaarslicht in sfeervolle 'Residenz'-ruimten werd de dag vorstelijk gesloten met
muziek van 17de en 18de eeuwse meesters, teruggevonden in klooster-, huis- en
staatsarchieven en uitgevoerd door plaatselijke amateurs en met een receptie van
wege de beierse regering.
Drie excursies en vele bussen verdeelden het gezelschap op de donderdag over de
streek en de geschiedenis. Het samen reizen en tafelen smeedde waardevolle banden.
Een Wein-probe in het Julius-Spital besloot de dag en de Archivtag.
A. E. M. Ribberink
Automatisering
Op 12 september werd op de duitse Archivtag het onderwerp 'automatisering' aan
de orde gesteld, waarbij diverse aspecten belicht werden.
Dr. Hans Schepers (Bundestag Bonn) gaf een heldere uiteenzetting over de ontwik
keling van de automatisering in het algemeen en de toepassing bij de administratie.
Uitvoerig ging hij in op de revolutie in de automatisering sinds gewerkt wordt met
electronische apparatuur, die gegevens één miljoen maal sneller verwerkt dan voor
afgaande automatiseringsmethodieken als doorschrijfsystemen, microcamera's enz.,
diverse generaties van computers kennen we al. Zonder dat we behoeven te weten
hoe de machines werken, kunnen we wel zeggen dat de bediening ervan steeds ge
makkelijker en de kosten steeds lager geworden zijn. De programs moeten door de
[249]
