ling van taken waarmede in het algemeen belang werkzame instellin
gen zijn belast (zie 1.8.4.3.);
3. ten behoeve van een onderneming, organisatie of instelling.
1.8.4.2.1. Bij de totstandkoming van de jongste herziening van de Auteurswet 1912
is veel aandacht gegeven aan de wijziging van de regeling van de verveel
voudiging welke beperkt blijft tot enkele exemplaren en uitsluitend dient
tot eigen oefening, studie of gebruik. De nieuwe regeling zal eerst op een
nader te bepalen tijdstip (uiterlijk 1 juli 1974) in werking treden.
Kopiëren in enkele exemplaren voor eigen oefening, studie of gebruik
(dus, volgens de literatuur, zonder dat dit kopiëren op enigerlei wijze
onmiddellijk commercieel voordeel oplevert) is thans geoorloofd (artikel
17).
In het nieuwe (dus eerst t.z.t. in werking tredende) artikel 16b wordt aan
'eigen oefening, studie of gebruik' toegevoegd de precisering 'van degene
die de verveelvoudiging vervaardigt of tot het verveelvoudigen uitsluitend
ten behoeve van zichzelf opdracht geeft'.
Volgens de nieuwe bepaling moet, wanneer het een boek, tijdschrift of an
der geschrift betreft, die verveelvoudiging bovendien beperkt blijven tot
een klein gedeelte van het werk. Deze beperking geldt niet indien het be
treft:
1. werken waarvan, naar redelijkerwijs mag worden aangenomen, geen
nieuwe exemplaren tegen betaling, in welke vorm ook (daaronder b.v.
ook jaarboeken die aan betalende leden van een vereniging ter be
schikking worden gesteld), aan derden ter beschikking worden gesteld;
2. in een dag-, nieuws- of weekblad of tijdschrift verschenen korte arti
kelen, berichten of andere stukken.
De voor eigen oefening, studie of gebruik van degene die de kopieën ver
vaardigt (of tot het kopieëren uitsluitend ten behoeve van zichzelf op
dracht geeft) verveelvoudigde exemplaren mogen, aldus het vijfde lid van
het nieuwe artikel 16b, zonder toestemming van de rechthebbende op het
auteursrecht niet aan derden worden afgegeven, behoudens ten behoeve
van rechterlijke of administratieve procedures.
1.8.4.2.2. Beeld- en geluidsopnamen. De verveelvoudiging door het vastleggen van
een werk of een gedeelte daarvan op enig voorwerp dat bestemd is een
werk ten gehore te brengen of te vertonen (dus o.m. het vastleggen van
geluid en beeld op de band, maar ook de verfilming van geschriften) voor
eigen oefening, studie of gebruik is volgens het nieuwe artikel 16b alleen
toegelaten wanneer dit geschiedt door degene tot wiens oefening, studie of
gebruik de kopie zal dienen. Het in opdracht doen verveelvoudigen ten
behoeve van studie enz. van de opdrachtgever is dus ongeoorloofd.
1.8.4.2.3. Samengevat zijn de t.z.t. in werking tredende voorwaarden voor de toe
laatbaarheid van het kopiëren dus:
1. enkele exemplaren (ook nu reeds);
2. a. alleen voor eigen oefening, studie of gebruik van de kopieerder
(ook nu reeds), of
b. (wat geschriften betreft) van degene die ten behoeve van eigen
oefening enz. opdracht tot kopiëren geeft;
3. kopiëren van een geschrift alleen als het een klein gedeelte betreft,
behalve als het gaat om
a. werken die niet meer aan derden tegen betaling ter beschikking
worden gesteld;
b. korte artikelen enz. in een dagblad, tijdschrift enz.;
4. de kopieën mogen zonder toestemming van de rechthebbende op het
auteursrecht niet aan derden worden afgegeven;
5. kopiëren op geluids- en beeldband enz. alleen onder de voorwaarden
1, 2a, 3 en 4. Het in opdracht verveelvoudigen is niet toegelaten.
1.8.4.3. Bij algemene maatregel van bestuur kan worden bepaald dat van de in
artikel 16b neergelegde regeling voor het kopiëren van geschriften kan
worden afgeweken ten behoeve van de uitoefening van de openbare dienst
en van de vervulling van taken waarmee in het algemeen belang werkza
me instellingen zijn belast.
De regering heeft bij de behandeling van de herzieningswet verklaard dat
het nodig kan blijken om in deze algemene maatregel van bestuur het be
grip 'openbare dienst' nader te concretiseren en te specificeren om welke
categorieën van 'in het algemeen belang werkzame instellingen' het gaat.
Als voorbeelden van de laatste zijn door de regering genoemd: weten
schappelijke instituten en bepaalde bibliotheken. De regering heeft ver
klaard dat niet alle bibliotheken onder de regeling zullen vallen; met na
me niet een bibliotheek die alleen voor intern gebruik van een onderne
ming werkt.
De tot stand te brengen algemene maatregel van bestuur zal o.m. ook
bepalen in welke gevallen een verplichting tot betaling van een billijke
vergoeding zal gelden. De regering is voornemens de belanghebbenden
te betrekken bij het tot stand brengen van de in artikel 16b bedoelde al
gemene maatregel van bestuur. De Archiefraad heeft in advies nr. 53 d.d.
10 april 1973 op het hierbij betrekken van de Raad en van de Vereniging
van archivarissen in Nederland aangedrongen. Zie verder 2.8.1.2.2.
1.8.5. Verveelvoudiging van beeldhouwwerken enz.
1.8.5.1. Volgens artikel 18 (oud) werd als inbreuk op het auteursrecht op een te
ken-, schilder-, bouw- en beeldhouwwerk, lithografie, graveer- of ander
plaatwerk dat blijvend op of aan de openbare weg zichtbaar is opgesteld,
niet beschouwd de verveelvoudiging die door grootte of werkwijze duide
lijk verschilt van het oorspronkelijk en zich, wat bouwwerken betreft, be
paalt tot het uitwendige. Het maken van een prentbriefkaart van een
275
[274]