Op uitnodiging van Océ-van der Grinten N.V. maakte de commissie een excursie
naar Venlo, teneinde zich ter plaatse op de hoogte te stellen van de door deze firma
ontwikkelde apparatuur voor het copieëren van stukken. In het bijzonder ging de
belangstelling van de commissie uit naar het apparaat dat in één handeling stukken
kan verkleinen van het formaat A 4 tot A 6.
Bij een nabespreking van de demonstratie bleek dat de meeste leden deze appara
tuur van veel belang achtten voor het gebruik bij het inschrijven van de post. Be
sloten werd dat de commissie in voorkomende gevallen geen bezwaar zal maken
tegen het gebruik van dit apparaat door de afdelingen post- en archiefzaken van de
rijksdiensten.
Vereniging 'De Topografisch-historische Atlas'
De Vereniging 'De Topografisch-historische Atlas' kwam voor een halfjaarlijkse
ledenbijeenkomst op 24 mei 1972 bijeen in het Utrechtse Archiefgebouw. Tijdens de
vergadering werd de heer L. J- van der Klooster, hoofd van de afdeling Topografie
van het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie, herkozen als voorzitter
en mej. A. J. van den Bergh, verbonden aan het Gemeentelijk Museum te Arnhem,
als bestuurslid. De besprekingen waren voorts voor een groot deel gewijd aan de sa
menstelling van een nieuwe handleiding voor het beheren van topografisch-histo
rische atlassen. Dr. M. P. van Buijtenen, rijksarchivaris in de provincie Utrecht,
hield een korte inleiding over moderne methoden voor charter- en kaartenberging,
gevolgd door een bezichtiging van het Rijksarchief, speciaal de topografisch-histo
rische atlas. Eveneens werd de topografisch-historische atlas van het Gemeentear
chief bezichtigd, waarbij speciale aandacht besteed werd aan de tekeningen van oude
kerken door P. Saenredam, die o.a. van betekenis geweest zijn voor de restauratie
van de Pieterskerk.
Tijdens de lunch in het gebouw van de nabijgelegen Stichting Film en Wetenschap
werd door drs. R. L. Schuursma, hoofd van het Documentatiecentrum, iets verteld
over dit instituut.
Tenslotte werd een excursie naar de Pieterskerk gemaakt, waarbij een medewerker
van het bij de restauratie betrokken architektenbureau liet zien, hoe bij de restaura
tie gebruik gemaakt werd van gegevens, ontleend aan oude tekeningen en archief
stukken.
Op 22 september 1972 wordt in samenwerking met de Werkgroep Historische Kar-
tografie van de Kartografische Sectie van het K.NA.G. een bijeenkomst belegd in
het Geografisch Instituut der Rijksuniversiteit van Utrecht. De bedoeling is derge
lijke gezamenlijke bijeenkomsten regelmatig te houden; hierop kunnen onderwerpen
op het gebied van de kartografie en het kaartbeheer aan de orde gesteld worden.
De Vereniging 'De Topografisch-historische Aslas' is geabonneerd op de fiches uit
gegeven door de Coöp. Documentatie Ned. Bouwkunst. Deze fiches bevatten gege
vens en een afbeelding van gebouwen, hoofdzakelijk uit de 19e eeuw, ca. 900 fiches
van verscheidene plaatsen in ons land zijn verschenen. De bij de Vereniging aange
sloten instellingen ontvangen regelmatig mededelingen over de verschenen fiches en
228
kunnen deze, voor zover ze op het gebied van de betreffende instelling betrekking
hebben, aanvragen, inlichtingen bij de sekretaris, p/a Gemeentearchief, Mathenes-
serlaan 315, Rotterdam-3003.
Buitenlandse archieven
Brussel. Uit het jaarverslag over 1970 blijkt, dat door de stadsarchivaris mejuf
frouw M. Martens een uitvoerige studie gemaakt werd van de cartularia der stad.
Deze vormen een van de zeldzame documentatiebronnen omtrent de Middeleeuwse
geschiedenis van Brussel, die bij het bombardement van 1695 gespaard bleven. Pu
blicatie in druk van deze veel geraadpleegde delen wordt overwogen.
Verhuizing van gemeentelijke diensten uit het Stadhuis en het Zuidpaleis naar
het Administratief Centrum aan de Anspachlaan leidde tot de overdracht van
zeer vele moderne archivalia. In de voormalige Papeteries de Belgique en de
voormalige Hallen der Voortbrengers werden daarom ruimten voor de gemeen
telijke archiefbewaarplaatsen ingericht. Een algemeen plan van de groepering van
de archieven in deze lokalen werd opgesteld.
Van 1 april 1970 tot en met 31 maart 1971 werd het archief door 2142 personen
bezocht.
Keulen. Het stadsarchief verhuisde eind 1971 van het Gereonskloster naar de
Severinstrasse, waar een gebouw van zeven verdiepingen met een gevel van
Tsjechisch graniet werd opgetrokken. Twaalf kilometer planklengte bieden hier
o.a. plaats aan ongeveer 60000 documenten, waarvan het oudste uit 922 dateert. De
oudste grondpapieren zijn uit 1135, de resoluties van de stedelijke raad beginnen
in 1396. Minuten van verzonden brieven zijn er van 1367 af, bij het stadsbestuur
ingekomen brieven zijn bewaard van 1320 af. Deze bescheiden zijn van veel
meer dan lokaal Keuls belang, omdat Keulen tot het einde van de dertiende eeuw
de grootste Europese stad ten noorden van de Alpen was en nog tot in de vijf
tiende eeuw de grootste stad van het Duitse Rijk.
Behalve de oude documenten bevinden zich ook zeer recente archivalia in het
Keulse archiefdepot. Na ontvangst worden zij in de sorteerruimte ontdaan van
de vernietigbare stukken, voor zover die er niet reeds door de administratie zelf
zijn uitgeschoten. Ongeveer 80% van deze moderne archieven wordt vernietigd.
Sinds 1963 wordt een schaduwarchief opgebouwd, dat thans 2400 filmrollen met
anderhalf miljoen opnamen omvat.
Het Keulse archief, dat nimmer verliezen door brand of oorlogshandelingen ge
leden heeft, is zowel wat omvang als belangrijkheid betreft, het grootste gemeen
tearchief van Duitsland.
Canada. Op 22 februari 1972 berichtte het Canadese Ministerie van Buitenlandse
zaken, dat het zijn archieven van de oprichting in 1909 af tot 1 januari 1940 over
brengt naar het Canadese Rijksarchief. De archieven van 1 januari 1940 tot 1 janu-
[229]