Colloque des rédacteurs de revues de documentation,
de bibliothéconomie et d'archives
bergen voor onze deuren opstapelen. Zijn we blind en willen wij ze niet zien? Het
wordt tijd dat we tot een bezinning komen voor onze taak, van onze positie binnen
de overheid en binnen de maatschappij. Hier liggen bergen taken. Wie pakt de
eerste? Maar vlug alstublieft, want de tijd die ons beschoren is, om met onszelf tot
klaarheid te komen, is kort, wellicht tekort! Het lijkt wel, of het fundament onder
onze voeten wordt weggebroken.
Waarom schrijf ik dit alles? Ik heb reeds gezegd, ik ben geen reformator, maar het
maakt me hels, als ik zie hoe alles wat men poogt te doen, steeds weer stuit op
weerstanden, als ik zie, hoe jongere collega's na korte of lange tijd een zekere vorm
van gedesillusioneerdheid ten toon spreiden, die in vele gevallen leidt tot het ver
laten van het vak.
Met welk recht schrijf ik dat? Omdat ik behoor tot die doortastende arbituriënten
van de vijftiger jaren? Neen, omdat ik, gedurende mijn weg in het archiefwezen, dat
archiefwezen van onder tot boven en van binnen naar buiten heb leren kennen. En
deswege het recht meen te hebben in die gevallen waarin dat nodig is, me te
identificeren met de middelbare en de hogere ambtenaar, met de man, die nummers
op dossiers zet en die zwaar wetenschappelijk werk verricht. Misschien is die
reden voor mij wel voldoende, voor de lezer niet. Eén ding staat vast. Al datgene
wat hier geschreven is, is van harte gemeend, omdat er noodzakelijk iets moet
gebeuren.
Voor opbouwende kritiek houd ik mij aanbevolen.
(P.S. Er hoeft voor mij geen 'groep' kritische archivarissen of zo iets te ontstaan;
het lijkt me prettiger als we allemaal kritisch worden. Of niet?).
J. A. Schimmel
Naschrift
Het bestuur van de Vereniging van Archivarissen in Nederland heeft met belang
stelling van bovenstaand artikel kennis genomen. Het is van mening, dat op een
aantal door de schrijver naar voren gebrachte punten wel degelijk activiteiten
van verenigingswege ontplooid zijn, zoals blijkt uit de in het Archievenblad ge
publiceerde jaarredes van de voorzitter: positie stagiaires, regelingen ingevolge de
artikelen 23 en 25, lid 2, van de Archiefwet, vernietiging van archiefbescheiden.
Met laatstgenoemde kwesties hebben wij onze belangstelling uitdrukkelijk aan
de problemen van de administratie gegeven. Het wetenschappelijke karakter van het
archiefwerk acht het bestuur echter evenzeer van groot belang en het staat daarin
blijkens het streven van bepaalde collega's zeker niet alleen. Alle kontakten van
vakgenoten behoeven niet via hei bestuur te lopen, ad hoe kan niet geïnstitutio
naliseerd overleg de voorkeur verdienen. Voor mededelingen daaromtrent is te
allen tijde plaats in het Archievenblad te vinden. Het leven van onderop behoudt op
deze wijze meer kansen. Overorganisering leidt blijkens de praktijk dikwijls tot
stagnatie.
Het Bestuur
[192]
Van 16 tot 18 mei 1972 werd door de United Nations Educational, Scientific and
Cultural Organization in het Unesco-gebouw te Parijs een bijeenkomst georgani
seerd van redacteuren van tijdschriften op het gebied van documentatie, bibliotheek
wezen en archieven. Op de deelnemerslijst stonden 64 personen uit 31 landen. Ter
gelegenheid van het symposium was een tentoonstelling georganiseerd van inter
nationale en nationale tijdschriften op het genoemde gebied. Veertien tijdschriften
van internationale organisaties waren aanwezig, waarbij Archivum echter om po
litieke redenen ontbrak. Uit 53 landen waren er 253 periodieken. Nederland was
vertegenwoordigd door De Openbare Bibliotheek, Information Processing Letters,
Library Progres, Nederlands Archievenblad, Open en Pudoc Bulletin.
De discussie werd gevoerd naar aanleiding van een door dr. H. Coblans van het
Journal of Documentation opgesteld rapport. De daarin aangevoerde problemen
liggen vooral op het gebied van documentatie en bibliotheek: verschillen tussen al
gemene en gespecialiseerde tijdschriften; de door referaattijdschriften bestreken
gebieden; het bestaan van vier referaattijdschriften naast elkaar: Information
Science Abstracts, Library and Information Science Abstracts, Library Litterature
en Referativnyj Zhurnal; het citeren uit buitenlandse publicaties al dan niet met
de titel in de oorspronkelijke taal; afkortingen in geciteerde titels; translitteratie
van Russische, Chinese en Japanse teksten.
Dor M. Duchein van de Gazette des Archives de France, die ook hoofdredacteur
is van Archivum, werd naar voren gebracht, dat op dit colloquium nauwelijks pun
ten aan de orde kwamen, die ook voor archivarissen van belang zijn. Referaattijd
schriften bevatten weinig op archiefgebied. Behalve uit Frankrijk waren slechts uit
Italië, Joegoslavië. Nederland en Spanje redacties van archieftijdschriften vertegen
woordigd. De directeur van de afdeling documentatie, bibliotheken en archieven
van de Unesco zette uiteen, dat de Unesco deze drie op grond van een beslissing der
aangesloten regeringen nu eenmaal samen neemt. In Zuid-Amerika en Spanje heb
ben documentalisten en archivarissen samen één tijdschrift, maar in Frankrijk en
Engeland is de traditie anders. Dr. Coblans merkte op, dat op den duur de pro
blemen van dit symposium ook de archivarissen aangaan. De Australische afge
vaardigde zei, dat in zijn land geprobeerd was één periodiek uit te geven voor ar-
[193]