Wij ontvingen
de verloren gegane stukken, is toegepast bij nr. 10 en 20. Nummer 20 is een
akte van belening waarop in dorso een kwitantie staat vermeld. Deze kwitantie is
als apart nummer (nr. 10) beschreven. Hoewel er dus enige archivistische feilen
aan deze inventaris kleven, zal de gebruiker e: zeker zijn voordeel mee kunnen
doen.
H. Bordewijk
Dr. P. Geyl, Pennestrijd over staat en historie, opstellen over de Vader
landse Geschiedenis aangevuld met Geyl's Levensverhaal tot 1945), met
een woord vooraf van Dr. J. C. Boogman uitgegeven vanwege het Insti
tuut voor Geschiedenis der Rijksuniversiteit te Utrecht als deel XXVII
der Historische Studies, Wolters-Noordhoff N.V. Groningen 1971, prijs
39,50.
Deze bundel bevat drie door professor Geyl voor de afdeling Letterkunde der
Koninklijke Nederlandsche Academie van Wetenschappen gehouden voordrach
ten, t.w. Het stadhouderschap in de partij-literatuur onder De Witt (1947), De
mocratische tendenties in 1672 (1950) en De Witten-oorlog, een pennestrijd in
1757 (1953), en voorts de door hem in De Gids van 1954 gepubliceerde studie
1813 herdacht in 1863. De auteur heeft zelf bundeling overwogen van deze stu
dies, die in vele opzichten een eenheid vormen, maar bij zijn leven is het daar
niet van gekomen. Dat ze thans in één deel voor ons liggen met het levensver
haal, dat hij op 17 augustus en 14 november 1964 vertelde aan drs. R. L.
Schuursma, is bijzonder verheugend. Helaas echter ontbreekt het tweede deel
van het levensverhaal, dat wegens ziekte van de verteller niet meer op de band
kon worden opgenomen.
Professor Geyl is op Oudejaarsdag 1966 overleden. Op zijn vier herdrukte stu
dies willen we hier thans niet nader ingaan, alleen aanstippen, dat ze hem zeer
ter harte gingen en aansluiten bij het hem blijkens zijn grote werk Oranje en
Stuart uit 1939 zo zeer boeiende probleem van de verhouding tussen de stad
houders en de Hollandse regentenpartij. God en Oranje, Gods weg met Neder
land, waren voor vele redenaars ook in 1863 nog geliefde themata.
Bijzonder aantrekkelijk is Geyls levensverhaal. De banden waarop het is vast
gelegd worden bewaard in de afdeling geluidsarchief van het Instituut voor Film
en Wetenschap te Utrecht. Voor deze uitgave werd het van annotaties voorzien
door drs. P. van Hees, die ook voorts de uitgave van de Pennestrijd verzorgde.
Enige kleine opmerkingen daarover. Op de eerste pagina van het levensverhaal
worden Geyls vader, Dreyfus en Clémenceau genoemd. Over de laatsten, toch
algemeen bekende figuren, vermeldt de heer Van Hees enige biografische ge
gevens, maar hij onthoudt de lezer de wetenschap, dat professor Geyls vader arts
te Dordrecht was, waar de historicus op 15 december 1887 geboren werd en
behalve zijn algemeen bekende voornaam Pieter ook nog de door hem verfoeide
[60]
namen Catharinus en Arie kreeg. In het boek bleven nogal wat drukfouten zit
ten, waarvan secretarissen voor sectarissen op blz. 109 en Oorspronkelijk voor
Oorsprongpark op blz. 373 er het meest uitspringen. Waarom Van Heuven Goed
hart, in tekst en index juist gespeld, in de noot op blz. 337 met dt? Ten slotte
vraag ik me af, of het onbescheiden zou zijn geweest het adres te vermelden in de
Willem Barentszstraat, waar professor Geyl zijn kelder tot wapenmagazijn zag
ingericht, wat resulteerde in een moderne achtergevel in 1947? Het is natuurlijk
in een jaarboek van de universiteit of een oud telefoonboek zo na te slaan, maar
die heeft niet iedereen nu bij de hand en zeker een lezer over zoveel jaren niet.
Mijn vragen betreffen slechts details van deze overigens welverzorgde uitgave,
die in veler boekenkast een plaats verdient naast Geyls Geschiedenis van de Ne
derlandse Stam, zijn werken over De Groot-Nederlandsche Gedachte, Napoleon
of de Patriotten en zijn vele andere bundels.
J. H. van den Hoek Ostende
Overzicht van de bemoeiingen van het gemeentebestuur van Rotterdam met de
totstandkoming van het Openbaar Lichaam Rijnmond 1955 tot medio 1970, sa
mengesteld door mr. dr. P. Lucas, conservator bij de Gemeentelijke Archiefdienst
van Rotterdam, uitgave van de Gemeentelijke Archiefdienst van Rotterdam,
1971.
Dit is het achtste deel in de reeks van Overzichten van hedentijdse bemoeiingen
van het Rotterdamse gemeentebestuur. De andere zeven werden vermeld in Ne
derlands Archievenblad 1971 op blz. 65.
Le notariat dans l'arrondissement de Bruxelles, Répertoire des minutes (depuis
le XVIe siècle)/Het notariaat in het arrondissement Brussel. Repertorium van
de minuten (sedert de XVIe eeuw) door J. M. Gijselinck en R. Laurent. Bruxel-
les-Brussel 1971.
Gids voor de kerkelijke wetenschappelijke bibliotheken in België/Répertoire des
bibliothèques ecclésistiques scientifiques en Belgique door Herwig Ooms o.f.m.
en Gaston Braive, Brussel-Bruxelles 1971.
Inventarissen van archieven van kerkfabrieken, deel II, Sint-Maartenskerk te
Kortrijk, door E. Warlop, Rijksarchief te Kortrijk, Brussel 1971.
Inventaris van het archief van H. de Man door H. Balthazar, Algemeen Rijks
archief, Brussel 1971.
[61]
