1210 m2 depótruimte, een ruime studiezaal, een expositieruimte, een documentatie-
ruimte voor de geschiedenis van de Pilgrim Fathers gedurende hun verblijf in Lei
den, acht werkvertrekken, een modern geoutilleerde binderij, een vertrek voor de
fotografische reproductie en vier werkvertrekken in het pand Vliet 43, sedert 1963
in gebruik en bereikbaar door de tuin.
mr. A. J. Versprille.
Renvooi Archief gebouw Leiden
[262]
De Roermondse archiefkwestie I
Commentaar uitgesproken door de gemeente-archivaris van Roermond bij gelegen
heid van de feestelijke herdenking op 17 december 1966 van het feit dat juist 100
jaar geleden eerste gemeente-archivaris van Roermond werd benoemd, op het
naar aanleiding van deze herdenking verschenen boek van de heer Carel Bloemen
'De roermondse archiefkwestie'.
Zo dadelijk zullen aan ons gemeentebestuur en aan diegenen die door hun finan
ciële bijdragen het verschijnen van dit boek mogelijk hebben gemaakt, de eerste
exemplaren worden uitgereikt van een oeuvre dat men beslist in één adem uit zal
lezen en waarvan de auteur, de heer Carel Bloemen, gelukkig goed hersteld na een
ernstige ziekte, zich in ons midden bevindt.
Ik vermoed dat deze uitgave, met veel liefde verzorgd door de firma Leiter-Nypels
te Maastricht, een z.g. 'best-seller' zal worden maar ook veel stof zal doen opwaaien.
Van roermondse zijde is op het verhaal dat door de heer Bloemen uit de doeken
wordt gedaan, niet de minste invloed uitgeoefend. Integendeel, de auteur, jaren
lang rijksarchiefambtenaar, eerst te Den Haag, uiteindelijk te Maastricht en nu ge
pensioneerd, heeft voor het schrijven van zijn werk naarstig alle ten dienste staande
bronnen bestudeerd.
Maar wel heeft hij zich bij zijn arbeid een zeer sterke rijksbril opgezet.
In mijn functie van gemeenteambtenaar en dan nog wel van onze goede stad, neem
ik van weeromstuit dan ook maar een bril ter hand en wel een roermondse, liefst
versierd met een montuur uit de vorige eeuw.
Een kardinaal punt waar het betoog in het onderhavige boek gedeeltelijk om draait,
is het artikel 18 van het z.g. Barrièretractaat, het tractaat uit 1715, waarbij de ver
deling van het Overkwartier (ofwel van Opper-Gelder) in een pruisisch, oostenrijks
en staats gedeelte geregeld werd.
In artikel 18 van dit verdrag werd vastgelegd dat alle documenten en archiefstukken
betreffende het Overkwartier zouden blijven berusten in de archieven van Roer
mond.
Zoals uit het boek van Carel Bloemen blijkt, betwistte het Rijk aan Roermond elk
beroep op dit Barrièretractaat. Het Rijk beweerde dat de diverse vredesverdragen,
tot stand gekomen na die tijd, de waarde van het Barrièretractaat hadden uitgehold.
Roermond's antwoord daarop was dat de vredesverdragen die op het Barrièretrac
taat volgden voor het merendeel verdragen waren door de franse dwingeland op
gelegd en dat zij praktisch hun geldigheid verloren toen bij het Congres van Wee-
nen, overal in Europa het Ancien Régime werd hersteld.
263
1
Vestibule
2
Hal
3
Concierge
4
Leeskamer
4a
Vide leeskamer
5
Archiefruimte
5a
Binderij
6
Garderobe
7
Toiletten
8
Verbindingshal archief
9
Lift
10
Toilet personeel
11
C.V.-ruimte
12
Verbindingshal tentoonst. kantoor
13
Ambtenaren
14
Tentoonstellingsruimte
15
Administratie
16
Archivaris
17
Klapperafdeling
18
Theekeuken