Mexico en Venezuela met één of twee personen vertegenwoordigd. Behalve de
vijf afgevaardigden van Israël waren ook van andere jonge landen, zoals Congo,
Ghana, Jamaica, Kenya, Lesotho, Maleisië, Malgache, Mauritania, Senegal en
Zambia vertegenwoordigers aanwezig. Van de Tsjechoslowaakse delegatie was be
richt binnengekomen dat men tengevolge van de jongste gebeurtenissen niet in de
gelegenheid was naar Madrid te komen. Daarop werd door de CIA een telegram
naar Praag gezonden waarin volledig begrip voor de situatie werd getoond en de
wens uitgesproken dat de Tsjechoslowaakse delegatie in de toekomst weer aan de
bijeenkomsten zal kunnen deelnemen.
Het feit dat men door het volgen van een dergelijk congres de jongste ontwikkelin
gen op archiefgebied op de voet kan volgen en dat men niet afhankelijk is van ver
slagen en rapporten, die soms jaren later verschijnen, is natuurlijk zeer belangrijk.
Daarnaast is een positief element van het om de vier jaar door de UNESCO ge
organiseerde congres, het persoonlijk contact met de archiefspecialisten in de
verschillende landen. Door het dagelijks invoegen van een cocktail2 na de voltallige
werkvergaderingen in het congresprogramma, werd dit contact zeer gestimuleerd.
Ook tijdens de lunch die de eerste dag aan de commissieleden en vertegenwoordi
gers van de verschillende landen werd aangeboden door de minister van onderwijs
en wetenschappen werd dit facet nog eens naar voren gehaald, zowel door de
minister als door de andere tafelredenaar prof. Sabbe.
Gedurende de middag van de eerste congresdag vonden gelijktijdig de sectiever
gaderingen van de restauratiecommissie en de commissie voor de bedrijfsarchieven
plaats. Hoewel de eerstgenoemde zitting door verschillende omstandigheden een
enigszins geïmproviseerd karakter droeg, kwamen de ervaringen, denkbeelden en
wensen op restauratiegebied van de verschillende landen goed naar voren. Men
kon niet aan de indruk ontkomen dat men zich elders intensiever met het restau
ratieprobleem bezighoudt dan in Nederland. Van Belgische zijde werd het verschil
in de methode van lamineren van Barrow en Hennecke belicht. Bij de machine
van Barrow is men gebonden aan een plaat met vast formaat, de methode Hen
necke werkt met een doorlopende rol, waarbij dus alleen de breedte van het te
lamineren stuk van belang is. Hongarije lamineerde slechts aan één zijde en niet
met acetaat, maar met polyethyleen, soms werd de laag over Japans papier heen
aangebracht. Frankrijk voerde als argument tegen het lamineren aan de grote hitte
waaronder dit moet plaats vinden, waardoor de acetaat soms te diep in de poriën
van het stuk doordringt, dat hierdoor transparant wordt en zijn natuurlijke aanzien
verliest. Bovendien zijn die gladde glimmende stukken die door het lamineren ont
staan, slecht in te binden. Frankrijk zou ook graag zien dat de kostprijs van het
lamineren nader bekeken zou worden, evenals de tijdsduur die met het lamineren
is gemoeid. Verder toonde Frankrijk zich een voorstander van het bespuiten van
de moderne archieven met een conserverende spray en werd er van deze zijde op
aangedrongen dat de archiefvormende administraties slechts zuurvrij papier zou-
2 Deze cocktails werden achtereenvolgens aangeboden door: Straford (Forges de Stras
bourg, S.A.) en Mepansa (Metalicas de Pamplona, S.A.); el Director general de promoción
del turismo en de Spaanse vereniging van archivarissen.
[218]
den mogen gebruiken. Roemenië stelde voor de methodes van het lamineren op
nieuw te bestuderen en te komen tot een systeem dat overal toegepast zou kunnen
worden. Het is namelijk gebleken dat bepaalde procédés soms om nationale rede
nen geheim worden gehouden en dat om dezelfde redenen vele landen met restau
ratieresultaten komen die achteraf niet goed blijken. Het komt voor dat gerestau
reerde stukken onleesbaar blijken te zijn geworden. Een centraal laboratorium zou
wenselijk zijn, mits de archivaris mee kan spreken en het niet een louter techni
sche aangelegenheid wordt. Het Vaticaan memoreert dat het reeds een centrum
heeft, waar alle restauratieresultaten, zowel positieve als negatieve, worden ge
registreerd. Men komt tot de slotconclusie dat het misschien wenselijk zou zijn te
zijner tijd een table ronde over deze kwestie te beleggen of althans een bepaalde
commissie te benoemen, die zich in deze problemen zal kunnen verdiepen. In de
algemene vergadering werd de aanbeveling aangenomen dat de instelling van een
objectief onderzoek naar restauratiemethoden gewenst is.
Bij de zitting van de sectie bedrijfsarchieven trad de heer drs. D. Boer uit Eind
hoven (Philips) op als rapporteur. Zijn lezing getiteld 'Business archives in automat
ed information retrieval systems' 3 had tot thema: de noodzakelijk te nemen maat
regelen in verband met de komende automatisering van de informatieverwerking.
Volgens hem moet het bedrijfsarchief, speciaal de dynamische fase ervan, een on
ontbeerlijke rol in het informatieproces spelen. Voor een juiste informatieverwer
king dacht hij aan een informatiecentrale, die op een zo hoog en neutraal mogelijke
plaats in de bedrijfsorganisatie zou moeten worden ingevoerd. Er zijn verschillende
3 De heer Boer was zo vriendelijk mij de tekst van zijn lezing en zijn aantekeningen be
treffende het verdere verloop van de zitting ter hand te stellen.
[219;
80'