zicht en het geven van de nodige adviezen. Wegens het ruimtegebrek moest
het opnemen van archieven en archiefgedeelten zeer worden beperkt. Evenals
vorig jaar werden slechts enige aanvullingen en kleine archieven verkregen. Film
en geluidsarchief bleven zich uitbreiden. Door 1325 bezoekers werden 2526
bezoeken gebracht.
Schiedam. Het gecombineerde verslag over 1960 en 1961, verschenen 28 febru
ari 1963, maakt melding van het gereed komen van een aantal inventarissen en
indices. Wij noemen slechts de inventaris van de archiefbestanddelen in het ge
meentelijk archiefdepot en de index op de gedrukte keuren en verordeningen
sedert 1597. Het aantal bezoekers, dat in 1959 122 bedroeg, was in 1960 143
en in 1961 130, met 397, 407 en 386 bezoeken.
In het verslag over 1962, eveneens gedateerd 28 februari 1963, wijst de Schie-
damse archivaris erop, dat het ruimtegebrek in het archiefdepot zich ernstig deed
gevoelen. Voor het archief van de Dienst Gemeentewerken en een groot gedeelte
van het secretariearchief kon geen bergruimte meer worden gevonden in het ar
chiefdepot Oude Kerkhof 5. De enige mogelijkheid deze archieven onder te bren
gen bood de tot dan toe als dependance voor gedrukte stukken gebruikte ruimte
in het pand Korte Haven 27. Mits aldaar in een redelijke brandbeveiliging werd
voorzien, gaven Gedeputeerde Staten toestemming er de archieven tijdelijk te
plaatsen, totdat de moderne archiefbewaarplaats in het te bouwen nieuwe stad
huis gereed zal zijn. De inventariserings- en indiceringsarbeid werd voortgezet,
waarbij ook werd begonnen met de fichering van de stadstrouwboeken. De portret
verzameling werd geordend en beschreven. 151 bezoekers brachten 477 be
zoeken.
Tilburg. Volgens het verslag over 1962, uitgekomen 29 april 1963, vonden orde
ning en inventarisatie regelmatig voortgang. De nieuwe beschrijving van het om
vangrijke 19e eeuwse archief kwam voor de helft gereed. Uit het overgebrachte
oud-archief van de gemeente-ontvanger werden wederom vernietigbare stukken
gelicht. De vroeger gevormde collectie Varia, aanvankelijk van grote omvang, is
zeer geslonken doordat tal van stukken konden worden ingepast in het oud-ad
ministratief of oud-rechterlijk archief. Onder de aanwinsten voor de historisch-
topografische verzameling treffen we ook een gevelsteen aan van een afgebroken
fabriek, die o.i. beter in een museum geplaatst kan worden Het aantal bezoekers
bedroeg 188 (v.j. 190), die 1117 bezoeken brachten (v.j. I 155).
Utrecht. De verwachting, dat de architect van het nieuwe archiefgebouwencom
plex in de eerste helft van 1962 een ontwerp gereed zou hebben, is niet beschaamd,
zo deelt de archivaris in zijn verslag over 1962 mee. Toezending van de tekeningen
aan B. en W. en een voordracht aan de raad moeten de volgende stap zijn om te
komen tot meer ruimte en grotere accomodatie voor verzamelingen, publiek en
ambtenaren. De reorganisatie van de topografische atlas werd afgesloten met
het overtypen der ca. 9.000 beschrijvingsfiches en het samenvoegen der definitieve
fiches in 102 bibliotheekboekjes, die in de leeszaal werden opgesteld. Een aantal
18e eeuwse stukken werd beschreven en te bestemder plaats ingevoegd, evenals
aanvullingen op het archief der Eleemosynae van Oudmunster. Het archiefje
[46]
van het Comité voor ontspanning der Belgische geïnterneerden te Utrecht-Zuilen
(1916-1918) werd beschreven. Van jaar tot jaar neemt de belangstelling voor
het archief en zijn verzamelingen van de zijde van jonge mensen toe: lagere-school-
leerlingen, kweekscholieren, gymnasiasten en studenten, vooral van het Geogra-
phisch Instituut. De ontwikkeling van de binnenstad in velerlei opzicht is daarbij
het belangrijkste gebied van onderzoek. Het aantal bezoekers, dat in 1961 ge
middeld 5,3 per dag bedroeg, wordt in 1962 niet opgegeven.
Vlaardingen. Mede naar aanleiding van het inspectierapport van de archivaris
besloten B. en W. de ordening van het archief der gemeentesecretarie m.i.v. 1 ja
nuari 1963 te doen geschieden volgens de code V.N.G., aldus het verslag over
1962. Ook bij enige takken van dienst zal daartoe wellicht worden overgegaan.
Het toegankelijk maken der archieven werd voortgezet. De aanwinsten voor
de bibliotheek, verdeeld in algemeen, Vlaardingen en visserij, vullen het grootste
deel van het verslag. De leeszaal werd bezocht door 106 personen (v.j. 123),
die 356 (v.j. 278) bezoeken brachten.
Ter aanvulling op het in Ned. Archievenblad 1962, blz. 233,medegedeelde diene,
dat de provinciaal inspecteur van de gemeente- en waterschapsarchieven in Zuid-
Holland jaarlijks aan gedeputeerde staten uitvoerig verslag uitbrengt van zijn werk
zaamheden. Uit dit interne verslag wordt een resumé over de meer algemene
problemen opgenomen in het gedrukte verslag van gedeputeerden aan provinciale
staten. Nadat de tegenwoordige inspecteur op 1 juli 1957 in functie was getreden
begon hij met een bezoek te brengen aan de archieven der gemeenten, die geen
archivaris hebben. Daarbij bleek, dat bij nog ca. 50 gemeenten het archief geheel
of gedeeltelijk op zolder was opgeslagen. De materiële verzorging was over het
algemeen goed. Van de archieven van vóór 1813 bestonden meer of minder goede
inventarissen, waarvan de meeste tussen 1874 en 1945 in opdracht en voor rekening
van het provinciaal bestuur werden gemaakt. Weinig hiervan werd maar gepubli
ceerd en is dan nog slechts moeilijk te vinden, nl. achter de verslagen omtrent
's Rijks oude archieven. Zeer betreurenswaardig is, dat een aantal archieven na
de inventarisatie weer in verwarring is geraakt. De moderne archieven verkeerden
in het algemeen nogal in verwarde staat en in slechts 15 gemeenten waren ze ge
ïnventariseerd op een wijze, die aan minimumeisen voldeed. Van een doeltreffend
vernietigingsbeleid, waardoor de archieven overzichtelijker zouden worden, was,
mede door gebrek aan deskundig personeel, geen sprake. Als belangrijk feit in het
kader van de verzorging van de waterschapsarchieven werd in 1957 het gereed
komen van de gemeenschappelijke archiefbewaarplaats in het voormalige stoom
gemaal O.B. 't Hooft van Benthuizen te Puttershoek gesignaleerd. Dit geheel naar
de eisen ingerichte depot is een voorbeeld van wat door samenwerking van de
polders met steun van de provincie mogelijk is. De staten kenden aan de stichting
'Archiefbewaarplaats Puttershoek' een bedrag van 6,per strekkende meter
archief toe als bijdrage in de verzorging van in bewaring genomen polderarchieven.
In 1958 werden de waterschapsarchieven in het grootwaterschap van Woerden,
de Krimpenerwaard, de Vijfheerenlanden, de Alblasserwaard en op de eilanden
[47]