74
KRONIEK
pers moeten zij een kleinigheid betalen, nl. per soort door hen gebruikte klap
per f 0,50 per dag met een maximum van f 1.50 per dag).
Toch blijf ik voortdurend bedacht op het aanbrengen van verbeteringen
en aanvullingen. Zo is één der te mijnen burele werkzaam gestelde z.q.n.
„werkloze hoofdarbeiders" (een m.i. allerongelukkigste aanduiding van deze
categorie werklozen), voor wie het wegens zijn gebrekkige lichamelijke toe
stand en beperkte verstandielijke vermogens uiterst lastig bleek passende
arbeid te vinden, sedert enige weken bezig met het vergelijken van de doop
fiches (voorlopig alleen die op de Hervormde doopboeken uit de 18e eeuw)
met de klappers op de huwelijksboeken.
Blijken de ouders van een of meer dopelingen (de fiches betreffende doop-
ïnschrijvingen der kinderen van eenzelfde echtpaar staan in de laden chro
nologisch bijeen) te Dordrecht gehuwd te zijn, dan wordt op de eerste (vol
ste) doopfiche aangetekend: H(uwelijk), gevolgd door de datum daarvan,
b.v. 2-5-J-1772. In de klappers op de huwelijken wordt de datum van dat
huwelijk met potlood onderstreept. Men kan dus, als dit werk is voltooid
in de klappers op de te Dordrecht gesloten huwelijken zien, of uit een be
paald huwelijk kinderen aldaar gedoopt zijn, en in de klappers op de dopen,
of de ouders van een kind (kinderen) uit een bepaald huwelijk te Dordrecht
zijn gehuwd.
Een ander, tot nu toe niet systematisch, doch telkens wanneer daartoe
aanleiding bestaat (doordat de fiches in kwestie geraadpleegd worden) on
dernomen werk (je) is het op de doopfiches aantekenen van het jong over
lijden van kinderen. Ieder onzer weet uit ervaring, dat de kindersterfte
vooral onder zuigelingen en heel jonge kinderen, in vroeger eeuwen, gemeten
met de maatstaf, die wij thans plegen aan te leggen, ontstellend groot is
geweest: telkens blijken uit een bepaald huwelijk twee, drie, vier of meer
kinderen met dezelfde voornamen te zijn gedoopt. In 99 van de 100 gevalkn
kan men dan aannemen, dat alleen het laatste kind, dat die voornaam ge-
Tegen heeft, is blijven leven en dat de vorige jong zijn overleden: het laatste
met die voornaam voor het in leven gebleven kind vóór de doopdatum daar
van, het kind met diezelfde voornaam voor eerstgenoemd kind vóór de
doopdatum daarvan, enz. Treft iemand van het archiefpersoneel dus uit een
bepaald huwelijk in een lade met doopfiches fiches aan, waarop uit hetzelfde
uwelijk kinderen met dezelfde voornaam voorkomen, dan wordt op de
oudere doopinschrijving(en) betrekking hebbende fiche(s) het teken f qe-
p aatst, gevolgd door de datum van de doopinschrijving van het volgend kind
met diezelfde voornaam uit hetzelfde huwelijk.
J. J. BEYERMAN
75
DE VERSLAGEN OVER 1952
Later dan wij in de laatste jaren gewend waren begin 1954 ver
schenen de Verslagen omtrent 's Rijks oude archieven over 1952. Ouder ge
woonte delen wij daaruit het voornaamste mede.
In zijn algemeen verslag herinnert de Algemene Rijksarchivaris naast
bunker Schaarsbergen, ruil archiefstukken met België e.d. punten, waarvan
hier t.z.t. reeds melding is gemaakt aan de tentoonstelling tc Delft ter
gelegenheid van het 150-jarig jubileum van het Rijksarchief; afbeeldingen
houden daaraan de herinnering levend. Aangezocht lid te worden van een
commissie, welke de mogelijkheid zal onderzoeken van de oprichting van een
centrale instantie, die oprichting van een landelijk, subsidiair enkele regionale,
krantendepöts beoogt, hield de Algemene Rijksarchivaris een enquête naar
eventueel krantenbezit in de verschillende rijks- en gemeente-archieven; het
bleek, dat vooral in de laatste tamelijk veel kranten bewaard worden.
Inzake de voortgang der inventarisatie aan het Algemeen Rijksarchief kan
worden vermeld, dat mr Hardenberg die van de archieven der Staten-
Generaal voortzette, die thans zover gevorderd is dat de voltooiing nog slechts
wacht op de nieuwe beschrijving der Loketkas, de Secrete kas, en de tracta-
ten en ratificaties. Mevr. Meilink-Roelofsz kwam grotendeels klaar met
de beschrijving van het hoofdbestanddeel van het archief der Kamer Zeeland
der O.I.C. De heer Japikse zette de bewerking van het familie-archief
Fagel voort; het leeuwenaandeel daarvan wordt gevormd door de archivalia
van de griffier Hendrik Fagel 17061790)Een definitieve beslissing over
verschillende archieftechnische moeilijkheden kan pas genomen worden, na
dat de nieuwe beschrijving van het gehele familie-archief voltooid zal zijn.
Mr Van 't Hoff zette de beschrijving van het archief van de raadpensiona
ris Gaspar Fagel voort; de correspondentie is nu voorlopig beschreven.
Drs Fox zette de bewerking van het archief der grafelijkheidsrekenkamer
voort; het bleek dat H. Swaan, grifier der lenen, later ambtenaar bij het do-
meinbeheer, in beide functies verschillende archivalia tot zich had getrokken,
die niet als afzonderlijke collectie-Swaan gehandhaafd behoorden te worden,
doch met de Rekenkamer der Domeinen van Holland herenigd moesten worden.
In „de provincie" bleven de bestuursarchieven aan de orde, die van het
Zutfense kwartier in Gelderland, die uit de Bataafse cn Franse tijd in Zee
land en Overijsel. In Limburg werd de inventarisatie van de archieven van
het provinciaal bestuur over de jaren 18151861 door mej. Nuyens voort
gezet. Ook de inventarisatie van de retroacta van de B. S. vond voortgang
in Noord-Brabant, Noord-Holland (waar men die in 1953 hoopt te voltooien)
Friesland, Groningen (waar een klapper op alle trouwboeken over 1750-^
1811 gereed kwam), Drente en Limburg; die van de drie laatste zijn inmid
dels in druk verschenen. De rijksarchivaris in Friesland richtte in verband
met deze beschrijving tot de kerkgenootschappen het verzoek ter verifiëring
de onder hen berustende retroacta op het rijksarchief te deponeren, doch
slechts een klein deel. der beheerders gaf hieraan gevolg. Het bleek, dat
over het algemeen de verzorging van de bij dc kerkbesturen berustende ar
chivalia niet ideaal te noemen is. Een aantal dezer registers werd ten rijks -
archieve gccopieerd; dc fichering der Francker retroacta werd bijna voltooid.
