126
nu Hertford aan de beurt. De redacteur geeft een overzicht van de Victoria
History of the Counties of England, sinds een halve eeuw met veel ups er.
downs verschijnend.
Onder de berichten trof ons dat over de oprichting naar het voorbeeld van
The British Records Association van de Unione nazionale amici degli archivi
in Italië, zichtbaar teken temeer van de belangstelling waarin, ondanks de
rampen van den oorlog, het Italiaanse archiefwezen zich mag verheugen.
De 3e band der Mitteilungen des Oesterreichischen Staatsarchivs is een
Festschrift geworden voor den leider van het Oostenrijkse archiefwezen dr
Leo Santifaller. Een groot aantal archivisten in binnen- en buitenland droeg
artikelen bij van de naar inhoud en tijd meest uiteenlopende aard. Voor ons
nader zijn van belang de bijdragen over de „Dynastisch-politische Ideën Kaiser
Maximilians I en over diens graf. De aandacht verdient ook het artikel van
Anton Largiadèr: Natal- und Circumcisionsstil in Zürich vom 14. bis zum 16.
Jahrhundert. Evenals elders in het duitssprekende deel van Zwitserland
volgde men hier de Kerststijl; tegen 1550 om precies te zijn 1546 -wint
de jaardagsstijl het pleit, niet als gevolg van de geloofsvernieuwing en de
kerkhervorming -ook in de Katholiek gebleven landsdelen deed dit zich
voor maar in de stroom van het algemene Europese gebeuren. Ook de
Heiligenkalender werd afgeschaft en de doorlopende telling en aanduidina
der dagen ingevoerd. Merkwaardig is het echter op te merken, dat de Heiligen
dagen in de gedrukte kalenders in volle omvang bleven bestaan. Zij waren
in het bewustzijn des volks niet uit te roeien.
The American Archivist van Jan. 1950 brengt een artikel van Evan D. Jones:
The National Library as the National Records Depository for Wales. De
boekerij is door1 drang der omstandigheden het depót van de Welse archieven
geworden, niet volgens een vooropgezet plan, d.w.z. omstandigheden, die
nergens elders een paralel vinden; het resultaat moge echter de aandacht heb
ben van bibliothecarissen en archivarissen elders. De armoede van het land,
dat bovendien staatkundige onafhankelijkheid mist, kan zich de dubbele orga
nisatie van een afzonderlijke bibliotheek en archief eenvoudig niet veroorloven;
stichting van een eigen Public Record Office voor Wales, vóór 1914 ernstig
overwogen, is thans ,,a remote dream De Library is overigens van alle mo
derne hulpmiddelen voorzien: uitnemende binderij, fotografisch atelier, ultra
violette stralen, recordac mikrofilmtoestel; de archieven worden bewaard
in een afzonderlijke vleugel. Uitbreiding van het gebouw is dringend nodig;
men hoopt dan tevens de Welse archieven, o.a. die van de Courts of great
sessions, sinds 1855 te Londen bewaard, vandaar terug te krijgen.
N.a.v. de veertigste bijeenkomst van Amerikaanse archivisten geeft W. G.
Leiand, die hen alle heeft meegemaakt, in de April-afl. een met humor ge
kruide beschouwing over de eerste van de reeks, gehouden in December 1909.
De ondertitel luidt: The beginnings of a profession; in zijn beschouwingen
over de volgende schetst hij ook de ontwikkeling van ons vak in de V. S.,
door contact met Europa (congres te Brussel, 1910) zich ontplooiend. Uit
die bijeenkomsten, onder patronage der American Historical Association be-
127
gonnen, groeide de Society of American Archivists, uit de Proceedings kwam
The American Archivist voort.
Herman R. Friis geeft beschouwingen over cartografische archiefstukken,
afwijkend van de officiële denkbeelden der National Archives and Records
Service, doch gegrond op een ondervinding van 12 jaren. Kaarten dienen in
archieven als bijzonder materiaal te worden behandeld, niet om hun natuur,
doch om hun inhoud en methode van bewerking. Hij bepleit behandeling door
een geograaf-cartograaf, ook wel geograaf-archivist te noemen1).
De Juli-afl. brengt een merkwaardig artikel van Buford Rowland, The
papers of the Presidents. Sinds den aanvang werden de papieren van den
President als zijn persoonlijk eigendom beschouwd, die hij bij zijn aftreden
met zich nam; eerst met F. D. Roosevelt kwam daarin verandering. Zeer
verschillend was daardoor hun lot: sommige raakten verloren, andere kwamen
in handen van plaatselijke genootschappen, een groot deel kwam in den Loop
des tijds door schenking of aankoop in de Library of Congress terecht. De
reeks der Presidenten langs gaand geeft R. informatie omtrent de stand der
zaken. President Roosevelt schonk zijn archief aan de Natie; het wordt be
waard in de Franklin D. Roosevelt Library te New-York. President Truman
uitte in Juni 1950 de wens maatregelen te nemen ,,to consider and report on
„what can be done and should be done to make available to our people
the public and private writings of men whose contributions to our history
are now inadequately represented by published works"
Dorothy Mackay Quynn geeft een beschouwing over de Ecole des Chartes,
gesticht bij besluit van Louis XVIII in 1821. De cursus ging spoedig teniet,
herleefde in 1830; een leerjaar in de Archives Nationales, twee in de Biblio-
thèque Royale. In 1847 ging alles over naar de Archives, gevestigd in het
Hotel de Soubise; sinds 1897 is de School gevestigd in de Sorbonne. De
leerlingen staan als chartistes bekend. Merkwaardig zijn de oorlogsgevolgen
voor de sociale positie der afgestudeerden, die schr. mededeelt; de hele pro
motie in de carrière is in de war, daar tengevolge van de in Frankrijk heer
sende woningnood jonge ongehuwde jongeren vacatures gaan vervullen waar
voor de daarvoor meer geëigende oudere functionarissen verstek moeten laten
gaan, daar zij bij aanvaarding van een plaats elders geen dak boven het
hoofd van hun gezin hebben! En met het ambt ook in Frankrijk raken
onze collega's bedolven onder de paperasserij en andere dagelijkse zorgen
is ongemerkt ook de reputatie der chartistes aan het veranderen: zij is niet
meer wat zij was in de 19e eeuw2).
De October-aflevering bevat niets referabels.
In dit verband moge worden vermeld dat op het Algemeen Rijksarchief ten
onzent het beheer der belangrijke kaartenverzameling (weder) is opgedragen aan
een aparte ambtenaar, al is deze dan ook geen geograaf-archivist.
2) Hieraan kan worden toegevoegd, dat de Directeur der Archives de France
in samenwerking met den directeur der school, met open oog voor de gewijzigde
omstandigheden, bezig is een adaptatie der opleiding aan de moderne eisen door
te voeren. De heer Braibant heeft, met veel ander belangrijks, dit neergelegd in
de brochure: Les archives de France. Hier, aujourd'hui, demain, die ons ten Con-
gresse is aangeboden en waarop wij wellicht nog eens nader terugkomen.