124
(met alfabetische index). Over de archiefdienst in Belgisch Kongo schrijft
de archivaris E. T. Neven; reeds eerder (Ned. Archievenblad 1949/50 p
151) is hierover uit andere bron iets medegedeeld.
„La mode est a la microphotographie et on aurait mauvaise grace a s'oppo-
ser au progrès ou a la dénigrer Niettemin wil collega Bolsée enkele be
zwaren niet achterhouden. Bruikbaar voor de moderne stukken, kan dit pro
cédé minder wel dienen voor perkamenten van groter formaat, waarbij een
te sterke verkleining nodig zou zijn waarvoor de duidelijkheid der vergrotin
gen ujden moet. Men is gedwongen deze in stukken te fotograferen, wat
wemig aantrekkelijk is. B. bepleit hiervoor reproductie in de oude formaten
9 x 12 of 13 x 18; verkrijging van een complete vergroting gaat boven het
bezwaar aldus doende met 2 series negatieven te moeten werken. Hij betreurt,
at op het congres te Parijs1) geen gelegenheid was de technische kant der
rr^Tchoe™ besPreken' meer n°9 dat de daarover beoogde conferentie der
UNESCO niet is doorgegaan.
Bij de boekbespreking trof ons een, beschouwing over een. inventaris van
Guerra y Marina van het archief te Simancas over de periode van Karei V
van de hand van senorita C. Alvarez Teran, van belang ook voor onze qe-
schiedenis.
Der Archivar III1 bevat referaten van de mededeling van dr Mommsen
op de Duitse Archivtag te Wiesbaden op 31 Mei 1949 over de aard der
akten van het Nürnberger proces tegen de oorlogsmisdadigers, en van dr
Solleder waarin werd aangedrongen op het beschikbaarstellen van middelen
tot aankoop van bedreigde archieven en archivaliën. Naast de door de oor
logsgebeurtenissen vlotgekomen stukken is er thans in Duitsland aanbod van
stukken door de achteruitgang van adellijke en patricische families; „noch
me wurden den Archiven so viele Wappenbücher, Handschriften, Urkunden
und biegel angeboten und dieses Angebot wird immer drangender, je weiter
die Auflosung des gebundenen Familienbesitzes und der Fideikommisse fort-
schreitet".
Alf. 2 brengt een lang artikel: Die Scheidung von Staatlichem und Stad-
tischem Archivgut, behandeld op dezelfde bijeenkomst. De hier te lande
geldende regeling betreffende in bewaring geving van rijksarchivalia aan qe-
meente-archieven wordt daarbij ten voorbeeld gesteld. Over Archivpfleqe
m oorlogs- zowel als in rustiger tijden handelen artikelen in afl. 3, resp. van
W. Rohr en W. Lusch. Hun omvang belet uitvoerige weergave.
K. Ruppert bespreekt in afl. 4 het Heeresarchiv te Potsdam, in 1936 tot
„alleimges Archiv des neuen Heeres" opgebouwd en waarheen uit het Pruisi
sche geheime Staatsarchief de archivalia van het Brandenburgs-Pruisische
leger van de 17e eeuw tot 1820 zijn overgebracht, evenals die van de Reichs-
over dezt °nt^f het. versIaS der Nederlandse equippe een referaat
er deze zitting. Aan het uitvoerig overzicht van mad.elle Van Meerbeeck ont-
naIdrnJVlJ CTHSn°S j dr Melnert 'Frankfort), evenals signorina Borsarelli (Turijn)
pi UVeide" °p, de noodzakelijkheid dat de archivisten en niet de documenta-
nr,h"d 0rr 11J l laa*ste. „woord hebben, en dat Charles Laroche wees op de hoge
prijs der films, hun twijielachtige houdbaarheid! L'archiviste droit avoir le respect
du document original. La photographie n'a pas dame. respect
125
wehr van 1920. Het gebouw werd in 1945 een prooi der bommen; de elders
opgeslagen inhoud ging niettemin grotendeels verloren: bovengenoemde Bran
denburg-Pruisische archieven en het archief der Reichswehr werden ver
nietigd, de rest door de overwinnaars „abtransportiert".
Uit het verslag van de 29e Deutsche Archivtag, gehouden in September
1950, nemen wij over dat t.a.v. de bouw van nieuwe depóts op grond van
de gunstige ervaringen met verspreiding de wenselijkheid werd bepleit in
het centrale depót in de stad de voor de studie meest onontbeerlijke archi
valia te bewaren, die ingeval van nood gemakkelijk naar elders kunnen wor
den overgebracht. De massa der nieuwere archieven echter berge men in
„Teilmagazinen auf dem Lande". Mikroverfilming van de belangrijkste archi
valia is daarnaast onmisbaar.
Archives, het orgaan van The British Records Association, vervolgt in afl.
3 de reeks artikelen over „Local archives"; ditmaal is het archief der County
of Glamorgan (Wales) aan de beurt, geopend 1 Sept. 1939. De opbouw
vertoont vrijwel dezelfde aspecten als de vorige depots (zie Ned. Archieven
blad 1949/50 p. 36, 40). Felix Hull bespreekt de moeilijkheden t.a.v. bediening
der bezoekers met name in kleine depóts; bij de discussie in de Records Asso
ciation ontwikkelde dit zich tot een uitvoerig debat over toegankelijkheid
van archieven. William Le Hardy toont in een beschouwing over archieven
van plaatselijke clubs en verenigingen hun belang voor de sociale geschiedenis
van Engeland.
Vermelding verdient uit het verslag van de 17e bijeenkomst der Associa
tion de opmerking van Sir Hilary Jenkinson inzake het lamineren. Hij keurde
ten sterkste ieder systeem af dat automatisch elk document aan dezelfde be
handeling onderwerpt zonder rekening te houden met de particuliere behoeften
ervan. Het. was volgens hem onwenselijk een document met iets te bedekken
indien het kon worden vermeden. De 10 jaren, waarin het laminatieproces
in de Verenigde Staten in gebruik is, beschouwde hij niet als een voldoende
„testing period".
Afl. 4 brengt een eerste buitenlandse stem over het congres te Parijs.
Verder een artikel van M. T. Bond over „The Windsor Aerary Dit aera-
rium, nauw verbonden aan de Orde van de Kouseband en St. George s Chapel
te Windsor, werd in 1.355 gebouwd voor bewaring van juwelen, geld en char
ters, welke laatste in de Middeleeuwen als „schat' golden (men denke aan de
trésor des chartes der graven van Vlaanderen te Rupelmonde, aan die der
hertogen van Bourgondië). Langzamerhand kreeg de bewaring van mss. de
overhand; in 1477 werd er een nieuwe kapel bijgebouwd, waarvan een deel
voor de voering der finantiële administratie der kanunniken werd bestemd.
Omstreeks 1560 was het aerarium geheel en al bewaarplaats van archief
stukken geworden. Deze zijn zeer belangrijk: een twaalftal charters uit de
12e eeuw en een zeer omvangrijke verzameling archivalia uit de 13e en 14e,
met name stukken betreffende de koninklijke burcht en het kapittel en de
orde, w.o. 12 pauselijke bullen van 1230 tot 1503. Weinig is nog gepubliceerd;
een „calendar", bewerkt door kanunnik Dalton 1885 1931), ligt gereed
voor de druk.
De serie van beschrijvingen der locale Engelse archieven vervolgend, komt
