58
nood van de - ook in vredestijd geenszins brandvrije archiefberg
plaats op een tusschenverdieping worden overgebracht naar de secretarie,
beneden in het stadhuis, welke gevestigd is in de gerestaureerde en
constructief nog zeer sterk 15de eeuwsche gewelven, waar centrale
verwarming aanwezig is Tegen het optrekken van vocht van de vloer,
of e. v. instroomen van bluschwater is een stellage gemaakt, waarop
de daarvoor in aanmerking komende archivalia, geborgen in stevige,
waterdichte zeildoeken zakken, geborgen zullen worden.
Bij dreigend oorlogsgevaar zullen door den burgemeester krachten
gereguireerd worden, die de daarvoor bestemde stukken van boven
naar beneden zullen dragen en daar inpakken, terwijl tevens iemand
is aangewezen om, bij mogelijke afwezigheid van den archivaris,
toezicht te houden en leiding te geven.
Tilburg.
De archivalia zijn opgeborgen in twee afzonderlijke, brandvrije,
depots, welke gelegen zijn in de benedenverdieping van het Paleis-
Raadhuis. De buitenmuren dezer depóts zijn 80 cM. dik, terwijl
de vensteropeningen met zandzakken kunnen worden dichtgemaakt.
Boven de depóts bevinden zich twee verdiepingen, voorzien van
zware betonnen vloeren, zoodat mag worden verondersteld, dat de
archivalia e. a. voldoende tegen gevaren uit de lucht beveiligd zijn.
Utrecht.
De voor het gemeentearchief genomen beschermingsmaatregelen
tegen luchtgevaar kunnen als volgt worden samengevat.
Reeds eenige jaren geleden werd vastgesteld, welke (min of
meer bomvrije) kelders onder het gebouwencomplex van Rijks- en
Gemeente-archief bestemd zouden zijn voor opberging van de ge
meentelijke archivalia.
Later zijn in het depót eenige zakken zand geplaatst, terwijl in
de ruimte boven Rijks- en Gemeentedepót van rijkswege eenige
voorzorgsmaatregelen werden genomen.
In de eerste week van September van dit jaar is het grootste
gedeelte van het middeleeuwsche archief en van de bij het stads
archief bewaarde middeleeuwsche archieven opgeborgen in een aantal,
voor dat doel vervaardigde en in de kelders geplaatste houten kisten.
Deze kisten zijn van binnen met zink bekleed en aan de binnenzijde
van het deksel van een rubberrand voorzien. Door twee ijzeren
staven over het deksel aan te schroeven, wordt deze rubber aange
drukt en toetreding van vocht verhinderd.
Bovendien zijn nog eenige kisten bestemd om de kostbaarste
59
teekeningen uit den topografischen atlas bescherming te verleenen.
Het grootste deel der kelderruimte is overigens benut, om er
zware houten stellages in aan te brengen, waarop, als de toestand
het eischen zal, het daarvoor in aanmerking komende gedeelte van
het archief kan worden opgestapeld.
Om op het fatale oogenblik te weten, wat hieronder te rekenen
valt, werden in het depót de planken, waarop deze stukken zich
bevinden, met een strook wit papier beplakt. Er zijn maatregelen
genomen om er van verzekerd te zijn, de noodige krachten beschik
baar te hebben, om de aldus aangeduide archivalia met bekwamen
spoed naar de kelders te brengen.
Aan de tuinzijde van het archiefgebouw werden een aantal
zakken zand opgestapeld in de onmiddellijke nabijheid van de licht
openingen en den ingang van de kelders, evenals in den aan de
voorzijde gelegen kelder, waar zij bestemd zijn, om de aan de gracht
uitkomende deur te baricadeeren. Dat thans deuren en ramen nog
niet onder de zakken zand verborgen zijn, vindt zijn oorzaak in de
noodzakelijkheid, om door geregelde ventilatie de kelders zoo droog
mogelijk te krijgen,
Door de opberging te beperken tot het middeleeuwsche gedeelte
en voor het overige gedeelte alleen voorbereidende maatregelen te
treffen, kon de archiefdienst zonder bijzondere stoornis doorgaan.
Vlaardingen.
Het gemeente-archief is gevestigd in de beneden-verdieping van
het Stadhuis en daar deze verdieping volgens het Hoofd van den
Luchtbeschermingsdienst vrij goed is gebouwd, is besloten de archieven
er te laten. Er bevinden zich behalve de kamers een drietal kluizen:
1. een, waarin de van het Rijk in bruikleen ontvangen archivalia staan,
2. een klein kluisje in de kamer, waar de bibliotheek staat, 3. een in
de werkkamer van den archivaris; behalve deze is er nog een kluis
in de daar boven gelegen kamer van den gemeente-secretaris. Daar
boven de secretariskamer een lage zolder is, wordt het gedeelte van
het oud-archief, dat in die kluis niet erg veilig is, gebracht naar
een der vertrekken beneden, waar een stelling er voor gereserveerd
werd. Ten deele is dit reeds geschied. In onverhoopt geval van oorlog
wordt deze stelling ontruimd en de inhoud overgebracht in kluis 1.
Deze archivalia kunnen in het gangpad van deze kluis gemakkelijk
een plaats vinden; de steenen vloer is reeds door een vlonder,
eenige centimeters van de vloer, gedekt. Er blijft in deze kluis dan
nog voldoende ruimte over om het geraamte van het nieuw-archief
te plaatsen, de notulen van B. en Wdie van den Raad, de Gemeente-