54
Middelburg.
55
3°. Op elke verdieping is een rooster aangebracht, waarin een glij-
plank staat naar de verdieping daar onder. In geval van oorlog worden de
boeken der Ie, 2e en 3e étage door middel der glijplanken naar beneden
gebracht en op den beganen grond opgestapeld met zoo min mogelijk
tussenruimte, om daarna te worden afgedekt met ijzeren platen en
zandzakken.
4°. De vloer is versterkt door balken waarop de planken worden
gelegd die vrijkomen wanneer de boeken van de étages naar beneden
komen. Daardoor is er eenige ventilatie mogelijk en de boeken liggen
niet direct op de steenen vloer.
5°. De centrale verwarming is in de bewaarplaats buiten werking
en afgetapt om overstroomingen te voorkomen indien buizen mochten
springen door verschuiving van zandzakken etc. De centrale verwarming
is hiertoe dusdanig veranderd, dat de bewaarplaats en de overige
lokaliteiten afzonderlijk van elkaar te verwarmen zijn.
6 De buitenmuren van de bewaarplaats worden versterkt met
een wal van zandzakken; aan de achterzijde van het gebouw is dit
reeds geschied. Groote reserves aan zand zijn aanwezig achter het
gebouw en onmiddellijk in de nabijheid in een tweetal opslagplaatsen.
Ondertusschen gaat de archiefdienst zijn gewonen gang.
Maastricht.
De belangrijkste archivalia, prenten en kaarten zijn ondergebracht
in 3 kluizen onder het Stadhuis. Deze kluizen zijn gelegen onder den
grond, en omgeven door zeer zware steenen muren en gewelven,
zoodat practisch wanneer het althans geen zgn. voltreffers zijn
geen nadeel aan deze stukken kan berokkend worden.
In deze kluizen zijn houten rekken geplaatst, zoodat dus een
eventueele raadpleging dezer opgeborgen stukken nog mogelijk is.
Het oud-archief, loopend tot 1851, was tot voor kort in diverse
lokalen in het stadhuis geborgen, waarbij een klein gedeelte op zolder.
De archivalia stonden daar vocht-, doch niet brandvrij, en de decen
tralisatie der bewaring bracht zijn bezwaren mede. Reeds vóór Sept.
1.1 was in verband met plannen tot reorganisatie van de bestemming
van het stadhuis overwogen, de naast het stadhuis gebouwde vleesch-
hal, daarvan door een zeer zware muur gescheiden, tot archiefbergplaats
in te richten, de bekende omstandigheden hebben de verwezelijking
hiervan versneld en thans zijn de diverse bestanddeelen van het oud
archief, tot een lengte van 900 M., hier opgesteld. Het normale
brandgevaar is hierdoor zeer verminderd en de opstelling is door de
centralisatie veel overzichtelijker geworden. Ten aanzien van de
bijzondere gevaren van den tijd moeten betreffende de ramen echter
nog enkele voorzieningen worden getroffen.
O s s.
Het gemeentearchief bevindt zich op de benedenverdieping van
het Gemeentehuis. Deze is brand- en instortvrij (plafond van gewapend
cementbeton). De zolders van het gebouw zijn met zand bedekt en
voor het geval, dat luchtgevaar gesignaleerd wordt, zullen rondom
de benedenverdieping, van buiten, zakken zand worden gelegd tot
boven de ramen van het archief.
Roermond.
Door het College van Burgemeester en Wethouders dezer gemeente
werd besloten de volgende maatregelen te treffen ter bescherming
van het gemeente-archief tegen oorlogsgevaren
a. Op den dag waarop de luchtbescherming in werking treedt
zal het belangrijkste gedeelte van het archief in kisten worden verpakt
en worden vervoerd naar enkele verspreid gelegen kelders.
De daarvoor noodige kisten worden thans reeds aangeschaft en
ten stadhuize opgeslagen. Voor verpakking en vervoer hebben zij zich
de medewerking verzekerd van het Comité voor de inschakeling der
jeugdorganisaties bij de bescherming van cultureele waarden tegen
oorlogsgevaren. Voorts hebben zij zich in verbinding gesteld met de
eigenaren van enkele kelders, die bereids hun volle medewerking
hebben toegezegd
b. Ten stadhuize werden verschillende voorzieningen getroffen
tegen brandgevaar, als onderdeel van de luchtbeschermingsmaatregelen.
De zolder werd geheel ontruimd; kisten met zand en schoppen werden
geplaatst; de waterleiding zal worden uitgebreid tot zolder en archief
ruimten waar brandkranen zullen worden gemaakt; bij luchtaanvallen
zal een brandwacht worden gestationneerd nabij de zoldertrap, zoo
dat deze de controle heeft over zolder en archief. In een der archief
kamers zijn reeds aanwezig een brandblusapparaat (koolzuursneeuw)
en zg. brandfakkel.
Deze maatregelen gelden tevens voor de beveiliging der weten
schappelijke boekerij.
Rotterdam.
Een ook maar eenigermate doeltreffende beveiliging van archivalia
is in een stad als Rotterdam met zijn moerassigen bodem een lastig