64
65
aan den tegenwoordigen archivaris over en hoopt dat Dr. MOLL daarin met dezelfde
toewijding zou blijven werken als in de vorige behuizing.
Het verheugt ons hieraan de mededeeling te kunnen toevoegen, dat ons voor
ons blad een beschrijving van het gebouw van de hand van den heer MOLL is toegezegd.
Gemeente Alkmaar. Eerst dezer dagen viel onze aandacht op een
bericht in Bibliotheekleven van Mei van dit jaar, waar verslag wordt gegeven van de
officiëele opening van het gebouw aan de Langestraat te Alkmaar, waar thans Open
bare Leeszaal en Gemeente-archief bijeen zijn gehuisvest, Hoewel de Voorzitter van
de Afdeeling van Gemeente- en Waterschapsarchiefambtenaren zie hiervoor blz. 28
ook reeds aan de overbrenging van het Alkmaarsche gemeente-archief naar een nieuwe
waardige behuizing heeft herinnerd, zoo willen we ook hier ter plaatse daarvan
melding maken, omdat dit wel het eerste voorbeeld hier te lande zijn zal, dat in een
gemeente Openbare Leeszaal en gemeente-archief in eenzelfde gebouw zijn vereenigd.
Bij het lezen van het bericht in Bibliotheekleven trof ons, dat eerstgenoemde
instelling beneden, het gemeente-archief boven is gehuisvest. Ware het met het oog
op het brandgevaar niet beter geweest, zoo juist omgekeerd geschied was?
Gemeente Leeuwarden. Aan den amanuensis A. KUYPERS is eervol
ontslag verleend. In zijn plaats is benoemd de heer R. TER HORST.
Koloniale archieven.
Het verdwenen archief te Magelang. „Sic transit. Op een
dag kwam men op 't kantoor van den Landraad tot de onaangename ontdekking, dat
eenige bundels uit het archief verdwenen waren, zoo schrijft men aan Mataram uit
Magelang. Hoe men ze ook zocht, men kon ze nergens vinden. De bundels waren weg
en bleven weg. Tot op een goeden dag de politie een baboe zag, die een zakje suiker
uit den toko kwam halen. Het pakpapier werd goed bekeken en het bleek, dat het
een deel was van de verdwenen bundels. Maar hoe kwamen deze eerbiedwaardige
stukken dan in zulke ongewijde handen? Het raadsel werd spoedig opgelost. De
kebon, die 't gebouw van den Landraad moest schoon houden, had ze stilletjes weg
genomen en voor een paar dubbeltjes aan een Chineeschen tokohouder verkocht!
(TV. R. C.)
Buitenlandsche archieven.
Een proces over uit de Pruisische archieven ontvreemde
manuscripten. „De Pruisische Staat voert sinds eeriigen tijd te Londen een
proces over een aantal zeer kostbare manuscripten, waaronder zich o.a. een brief van
MARTIN Luther bevindt, die op tot nu toe onopgehelderde wijze in het bezit zijn gekomen
van een bekenden Engelschen boek- en autogrammenhandelaar. Deze brieven zijn
ontvreemd uit de Pruisische archieven en eerst naar België gebracht. Vandaar zijn ze
toen aan den boekhandelaar verkocht. Toen de firma echter vernam, dat de documenten
uit de Pruisische archieven afkomstig waren, stuurde zij er een gedeelte van naar
Duitschland. zonder schadevergoeding te vragen. Toen het Pruisische archief echter
ook de overige documenten terugeischte, kreeg zij de mededeeling, dat hiervoor een
half millioen mark wérd gevraagd. Daar de Pruisische Staat dit bedrag te hoog vond,
besloot zij te procedeeren, in de hoop op goedkoopere wijze weer in het bezit van de
manuscripten te komen."
(N. R. C.)
Roemenië. „Wie heeft er nog lorren? In Grosswardein, dat nu
tot Roemenië behoort, ontdekte een H. B. S. leerling, die bij een fruitvrouw vruchten
had gekocht, dat de papieren zak, waarin deze zaten, het origineele rapport over den
slag bij Magenta was. Een ander zakje bleek te bestaan uit de origineele verordening
uit 1788 van Keizer |OZEF, waarin den Protestanten in Grosswardein de vergunning
werd verleend hun dooden met gezang te begraven. Bij onderzoek bleek, dat de
magistraat van Grosswardein oude archieven der Stadhouderij e. d. als oud papier aan
lorrenkooplui had verkocht en op deze wijze kostbare historische documenten teloor
zijn gegaan. Onder de Hongaren in Grosswardein is nu een actie begonnen om wat er
nog van de archieven over is in veiligheid te brengen."
VaderlandI.
Varia.
Openbaarheid van archieven. Dat deze heden ten dage nog niet
een ieder duidelijk voor oogen staat, blijkt uit de volgende zinsnede in het in 1926
verschenen geschrift van W. F. VAN HARTEN, Oldenzaal 1626—1926:
„De archieven van het oud-gerecht van Oldenzaal zijn hier d. i. te Oldenzaal -
verdwenen, vermoedelijk opgeborgen in het Provinciaal archief (sic!) te Zwolle, dien
tengevolge valt tot nu toe daarvan weinig mede te deele n."
„Het archivarisbaantj e." In het Kort Verhaal in de Haagsche Post
van 2 October 1926 van de hand van de bekende schrijfster EMMV VAN LOKHORST
trof ons de volgende uitlating, die de auteur een harer personen in den mond legt:
„Maar misschien zou het beter zijn de studie er aan te geven, en bijvoorbeeld een
kalm baantje op te zoeken als archivaris of het een of ander op landbouwgebied."
Afgesloten 11 December 1926.