32
moegen bederven ende daerjegens mit alle behoerlicke middelen te
versien ende voorts t'ordonneren, dat die plaets, daer dieselve registers
leggen sullen, dicht ende toegemaeckt wordt, dat die van alle voch-
ticheyt ende bederffenisse bewaert moegen sijn; ende voorts die
Staten te vertoenen, dat zij die handt daeranne willen houden, dat
tot gundt voorseyt es egeene uuytheemschen gecommitteert en worden,
opdat dieselve niet en souden moegen weeten die secreten van
deesen lande."
Alg. R. A. - Hof 4592. (Ingek. en uitg. missiven 1573 77).
Den Haag. I- S.
Ordonnantie van den Hove van Hollandt van geen
boucken uuyte Greffe te mogen dragen. Alsoe tot ken-
nisse van den Hove van Hollandt gecommen es, dat eenighe pro-
cureursclercken hen dick- ende menichmael vervoorderen uuyt die
Greffe van de voirsegde Hove mit hen onder heur mantel ende
anders heymelick thuys te nemen eenighe presentatieboucken, omme
thuys heure notelen dairuuyt te trecken, wairdeur die greffier van
denzelffden Hove andere partien uuyt dieselffde boucken nyet en
mach gerieven ende dairuuyt mede diversche inconvenienten souden
moeghen gebeuren, als dat die noetelicken vervalscht ofte eenighe
bladeren uuyt die voorsegde boucken gescheurt ende dieselve
boucken verloeren ende verduystert zouden moegen worden tot
irreparable interest van partyen. Soe ist, dat t voirsegde Hoff, omme
dairinne behoorlyck te verzien, verhoeden heeft ende verbiet t selffde
Hoff wel scherpelyck van wegen Conincklyke Majesteyt bij desen,
dat nyemant, wye hy oick zy, hem vervordere voortaen eenighe
boucken, hoedanich die oick zijn, uuyt die Greffe van de voirsegde
Hove te draegen ende met hem thuys te nemen, omme dairuuyt yet
te scryven ofte extraheren, op peyne van thien carolus gulden ende
voorts van arbitralick gecorrigeert te worden. Aldus gepronunchieert
op de audiëntie van de rolle den Xlen Septembris XVc LX1X.
33
Boekbespreking.
Verslagen omtrent 's Rijks Oude Archieven. Dln. 39-43 (1916
1920).
Indien de uitnoodiging om deze Verslagen te bespreken niet
duidelijk had doen uitkomen, dat een niet-deskundig oorde.el werd
verlangd, dat het slechts te doen was om de meening van iemand,
die als gebruiker van archivalia met de archiefwereld in aanraking
komt, had ik mij natuurlijk niet beschikbaar kunnen stellen. Maar nu
zou weigering onheusch zijn geweest. Want het is zeker niet weinig
op prijs te stellen dat het ambtenarencorps, dat met de zorg voor
onze oude bescheiden belast is, blijk geeft bij de verrichting van zijn
werk voor het gevoelen dergenen, ten wier behoeve het dat doet,
niet onverschillig te wezen.
Het is een genoegen in deze bundels te bladeren. Helaas, er
wordt nog maar weinig van onze archieven gebruik gemaakt. Zie
maar wat 't laatste deel, Dl. 43, dienaangaande meedeelt. Is het niet
eigenlijk treurig? Van het Brabantsche depot neemt men weinig
notitieGelderland en Overijssel worden in hoofdzaak door genea
logen bezocht! Noord-Holland behaalde, vergeleken met vorige jaren,
een record met 59 bezoekers 1 Echter op de serieuze manier,
waarop men van de zijde der ambtenaren voortgaat het bedrijf hoe
langer hoe beter in orde te brengen, heeft dat geen invloed. Ook
in de verloopen vijf jaren is er weer veel tot stand'gebracht en ter
hand genomen, dat er zijn mag.
De invoering der Archiefwet van 1919 verdient daarbij zeker wel
in de allereerste plaats te worden genoemd. Met name de bepaling
daarin, dat voortaan alle archieven van publiek karakter ook
gemeente- en waterschapsarchieven en dergelijke algemeen toe
gankelijk zullen moeten wezen, maakt dit stuk voor de wetenschap
pelijke onderzoekers tot een werkelijke aanwinst. Of 't zelfde geldt
van de sterke opvoering der eischen van bekwaamheid en geschiktheid
van de te werk te stellen ambtenaren, die de wet brengt, en van de
inrichting der archiefschool, die deze tengevolge heeft gehad? Ik
denk er niet aan de meening te verkondigen, dat gebrek aan vak
kennis bij een archief-ambtenaar geen bezwaren oplevert. Toch, als
ik lees dat een benoeming van een archiefbeheerder, als waartoe het
stadje Aardenburg in 1919 overging, niet door mocht gaan omdat de
benoemde, hoewel gestudeerd, niet „de onmisbare opleiding voor het
ambt had genoten", en mij voorstel hpe de betrokken gemeenteraad,
die wel geen volledig bevoegden ambtenaar zal kunnen bekostigen,
nu gedwongen wordt niets voor zijn documenten te doen, dan vraag
Extract uit het vijfde Memoriaal van Mr. BARTELT ERNST, griffier van Holland
(Inventaris Hof 42, Algemeen Rijksarchief) fo. 54 v°.
De sleutel van de charterbewaarplaats op het kasteel te Gouda berustte met
de zegelstempels van het Hof van Holland nog steeds bij den gewezen president
Mr. CORNELIS SUYS. Toen deze in het voorjaar van 1578 weder in Holland zich vestigde,
eischte het nieuwe Hof dit alles van hem op. Bij missive van den Hen Mei deelde
het college den Prins van Oranje SlIYS' antwoord mede, n.l. dat „voor soo veele betreft
de segelen, contrasegel ende chartersleutelen, verstaende tevreden te sijn deselve^ te
restitueeren, dan begeerde eerst ende alvooren daervan aen Uwe F. O. en Sijne
Hoocheyt te schrijven ende te verwachten ordonnantie, daernaer hij hem selven soude
hebben te reguleren, gemerckt soo hij sustineerde hij noch onder eede ende in
dienste es ende dienvolgende sonder voorgaende ordonnantie van der hooger handt
in 't geene voorschreven es nyet en begeerde te doene. (Missiven II, Hof 382 fol.
199). Kort daarop werd het begeerde uitgeleverd.
