32 I p 37). En in Mei 895 wordt „Vodebaldus Taventrensis aecclesiae epi- scopus" (d. i. te Deventer, blijkbaar voor de Noormannen gevlucht) ver meld op eene synode te Tribur (Monum. Germ. hist. Capitularia. II p. 211). Wij bezitten eene oorkonde voor hem („Odilbaldus, Traiectensis ecclesie Veteris episcopus") van koning Zwentibold dd. 24 Juni 896 (Muller, Oudste cartularium. p. 18). Eene andere ongedateerde van denzelfden vorst noemt hem „Egilboldus episcopus" (Muller, Oudste cartularium. p. 45); terwijl de Vita Radbodi (Monum. Germ. hist. Script. XV p. 570) hem „Egilbertus presul" noemt. Bisschop Adelbold overleed 25 September 899. De dag blijkt met waarschijnlijkheid uit het necrologium van Oudmunster, dat zegt: „VII Kal. Octobris obiit Engelbertus episcopus Traiectensis" (Archief v. h. aartsb. Utrecht. XII p. 124), met wien niemand anders kan bedoeld zijn dan deze bisschop, die ook wel Egilboldus genoemd wordt (zie boven). Het jaartal geeft zijn tijdgenoot Regino in zijne kroniek (Monum. Germ, hist. Script. I p. 609)„(899.) Ea tempestate Odilbaldus sanctus vir, Traiectensis ecclesiae praesul, e rebus humanis sublatus, ad coeleste regnum transivit, in cuius loco subrogatus est Ratbodus, venerabilis antistes". De Annales Egmundani zeggen echter (p. 11): „900 Odilbaldus Treiectensis aecclesiae praesul obiit, et Ratbodus in loco eius subrogatur antistes". Uit de woordenkeus zou men willen opmaken, dat dit bericht aan Regino ontleend is; het jaar 900 kan echter als sterfjaar niet juist zijn, indien de sterfdatum 25 September juist is, daar het vaststaat, dat Ratbod voor September 900 aan Adalbold is opgevolgd RATBOD (900—917). Ratbod werd verkozen in 899„in cuius (Odilbaldi) loco subrogatus est Ratbodus, venerabilis antistes", zegt Regino op het jaar 899 in de boven aangehaalde plaats (Monum. Germ. hist. Script. I p. 609). Maar zijne wijding had eerst in 900 plaats: de bisschop zelf verhaalt ons: „Hoe eodem anno (900), priusquam tarnen epacte mutarentur, Folko Remorum metropolitanus (d.i. 13 Juni 900) et Zvendiboldus rex interfecti sunt (d.i. 13 Augustus 900); ac non multis antea diebus ego peccator Radbodus inter famulos sancte Traiectensis ecclesie conscribi merui" (Muller, Oudste cartularium. p. 50). Ook de Annales Egmundani (p. 11) zeggen: „900. Ratbodus in loco eius (Oedilbaldi) subrogatur antistes". „Mox suscepta benedictione spiritualibus viriliter accingitur armis", zegt de Vita 33 Radbodi (Monum. Germ. hist. Script. XV p. 570). De Annalen van St. Marie (Bijdr. en meded. Hist. Gen. XI p. 473) zeggen onjuist: „904 Radbodus Trajectensi ecclesie attitulatus est episcopus". ,',Episcopali sede Danorum persecutione Traiecto desolata, Daventriae sedem ipsius elegit", zegt de Vita Radbodi (1. c. p. 571), en de kroniek van Adam van Bremen (Monum. Germ. hist. Script. VII p. 298) verhaalt hetzelfde. Bisschop Ratbod overleed in 917: „Annus Domini 917 obiit Ratboto episcopus", zeggen de Annales necrologici Fuldenses (Monum. Germ, hist. Script. XIII p. 191). Ook de Annalen van St. Marie zeggen: „917 Radbodus episcopus obit" (Bijdr. en meded. Hist. Gen. XI p. 473). De Vita Radbodi (Monum. Germ. hist. Script. XV p. 571c) verhaalt: „Tandem Novembre finem sui claudente, diem clausit extremum, migrans feliciter ad Dominum". De kalender van het Utrechtsche missaal verzekert onder de maand November: „Radbodus episcopus. Vigilia Andree apostoli" (d.i. 29 November). Het necrologium van Egmond (V. d. Bergh, Oor- kondenb. v. Holland. I p. 332) zegt ook: „Anno Dom. 917 S. Radbodus XIV episcopus Trajectensis ob. III Kal. Decembris". Ratbod, die door zijne moeder afstamde van den Frieschen vorst Ratbod, was geboren in de pagus Lomochanum (Lomacensis vlg. Holder- Egger); vóór zijne benoeming verbleef hij, na door zijn oom, den Keulschen aartsbisschop Gunthar, opgevoed te zijn, in het paleis van Karei den Kale. (Zie de Vita p. 569.) Wij bezitten eene oorkonde voor hem van koning Conrad I dd. 9 Juli 914 (Muller, Oudste cartularium. p. 20). Zie over de van hem bewaarde geschriften: Potthast, Wegweiser. 2e Aufl. Ill p. 948. Vgl. nog over hem: Floss, Papstwahl. Urk. p. 107. BALDERIC (918—976). De Annalen van St. Marie (Bijdr. en Meded. Hist. Gen. XI p. 473) zeggen: „Eodem anno (917) ordinatur Baldricus episcopus Kal. Mart.", d.i. volgens den Paaschstijl 918, daar in dat jaar de 1 Maart viel op een Zondag. Zijn voorganger was dan ook eerst op 29 November 917 overleden. Wij ontmoeten bisschop Balderic 4—7 November 921 op eene samen komst der koningen te Bonn: „Baldricus Traiectensium episcopus" (Monum. Germ. hist. Leges. I p. 568). Den 21 September 937 is hij getuige van koning Otto I te Magdeburg (Dipl. Ottonis I. N°. 14). Den 7 Januari is „Baldericus Traiectensis ecclesiae episcopus" aanwezig op eene synode te Ingelheim (Monum. Germ. hist. Leges. II p. 25), en den 7 Juni 948 is „Baldricus Traiectensis" aanwezig op de synode te Trier (Flodoardi Annales, in: Monum. Germ. hist. Script. Ill p. 395). Den 1 Juni 949 is i) Voor den bisschop Egilbold, dien reeds de Utrechtsche bisschopslijst (Bijdr. en meded. Hist. Oen. XI p. 488) vermeldt, is tusschen Adalbold en Ratbod geen plaats; blijkbaar is hij alleen opgenomen op grond van zijne vermelding in de ongedateerde oorkonde van koning Zwentibold (Oudste cartularium. p. 45), die ons zeer slordig is overgeleverd.

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Nederlandsch Archievenblad | 1911 | | pagina 21