60
het onderwijs betreft, die, welke voorafgaan aan de toepassing der onder
wijswet van 1857voor de militie», die, welke voorafgaan aan de toepassing
der militiewet van 1861voor het armwezen, die, welke» voorafgaan aan de
toepassing der armenwet van 1870; voor de schutterij, die, welke vooraf
gaan aan de toepassing der schutterijwet van 1827 enz.
2o. Wanneer eene verandering van beheer, als sub lo. bedoeld, sinds
geruimen tijd niet heeft plaats gehad.
In zulke gevallen worden de stukken, om de ruimte, welke zij innemen,
op de bureaus hinderlijk, en omdat zij voor den loopenden dienst toch
niet meer voortdurend noodig zijn, kunnen en moeten zij aan den archi
varis worden toevertrouwd.
In het algemeen mag men wel aannemen, dat stukken, welke meer dan
25 jaar oud zijn, voor den loopenden dienst niet meer voortdure»nd noodig
zullen zijn; de termijn van 25 jaren zal echter niet bij alle takken der
administratie kunnen aangenomen worden; zoo b.v. zullen op de bureaux
van den burgerlijken stand telkens akten moeten worden opgezocht van
vóór 40 of 50 jaar. Ten opzichte van de bepaling van een maximum van
lijd) gedurende welken de stukken bij de loopende administratie zullen mo
gen blijven berusten, behoort dan ook vrijheid gelaten te worden, om te
handelen, zooals ieder bijzonder geval, elke tak van dienst het zal vorderen.
Yatten wij nu de verschillende aangegeven criteria van scheiding samen,
dan kunnen wij als beginsel voor de scheiding van oud en nieuw archief
vaststellen
dat tot het oud archief behooren te worden gebracht
a. alle stukken bekoorende tot opgeheven takken van dienst
b. alle stukken behoorende tot nog bestaande takken van dienst, voor
zoover zij voorafgaan aan de laatste belangrijke verandering van beheeren
c. alle andere niet onder de rubrieken a en b vallende stukken, wan
neer zij ouder zijn dan een bepaald, voor eiken tak van dienst vast te stel
len aantal jaren.
Moge men besluiten, dat beginsel van scheiding aan te nemen
Yoor nu en voor altijd zal de grens tusschen oud en nieuw archief ge
trokken zijn. Het nageslacht zal dankbaar zijn den gemeentebesturen, den
gemeenteambtenaren, omdat zij bp de vele, vaak drukkende zorgen voor
het heden, zoo goed hebben gedacht aan de toekomst, aan lien, die wat
thans heet nieuw archief dan als oud archief zullen van noode hebben.
M. H. van Yisvliet.
61
Literatuurkroniek
door Mr. J. G. Oh. Joosting en Dr. H. Brugmans.
Schrijvers en uitgevers, die werken in dit tijdschrift wenschen besproken te
zien, gelieven ze te zenden aan Mr. A. Telting, 's Gravenhage.
Yerslagen omtrent 's rijks oude archieven, XVII, 1894. 's Graven
hage, 1896. IY en 524 bladz. 8°.
Het rijksarchief te 's Gravenhage (blz. 179). Bezoek aan
de rijksarchieven in de provinciën, behalve» lloermond. Yer-
gadering der rijksarchivarissen. Gerapporteerd werd over een
plan van inventaris van de rechterlijke archieven van Mid
delburg, o»ver een voorstel van den archivaris in Drente om
trent opruiming van eenige archivaliamet den griffier van Zuid-
Holland werd opgemaakt ee»ne lijst van stukken, die jaarlijks in
iedere provincie konden vernietigd worden. Hechterlijke archieven
in Z.-H. (overgenomen Nootdorp, Nieuweveen en Hoogeveen, en
stukken v/h. ontbonden college van baljuw en leenmannen van
Voorne; nog onderhanden: Nieuwemhoorn, Asperen, den
Briel, Schiedamop het huis te Heen vliet geene rechterlijke
stukkenOostvoome bezochtomtrent Dordt en Woerden
kwam geene verandering in den stand van zaken). Mr. Heeres
bevorderd tot adjunct-archivaris. Na de koloniale archieven
hebben de marine-archieven het meest voorziening noodig; eene
voorloopige beschrijving is bijna gereed. Uit de archieven, op de
O.-I. koloniën betrekking hebbende, werd geschift, wat in andere
archieven (W.-I. archieven, Staten-Generaal, Staten van Holland
enz.) behoort; de voorloopige inventaris werd verbeterd. Geregeld
werd de kaartenverzameling, geschonken door Jhr. Janssen. De
kaarten van de kust van Guinea en de» Amerikaanscke koloniën
(behalve Suriname) werden beschreven. Aanwinstenlegatie-ar
chief van Co»nstantino»pel, leenregisters van Cuyk, papieren van de
generaals C. IITh. Krayenhoff (overgedragen aan Oorlog) en H.
W. Daendels (in bruikleen), c. 200 kaarten en plattegronden be
treffende» Nederland en de bezittingen aan de Kaap en in den Ma-
leischen archipel van den generaal Jhr. J. W. Janssens, eenige
charters betreffende Sommelsdijk en Dongen en Oosterhout, eenige
belangrijke brieven, aanteekeningen van leden der Staten van Hol
land over het voorgevallene in de vergaderingen, een inventaris
d.d. 1635 van het archief der Staten-Generaal (uit de collectie Aan
Hilten te Utrecht), de acte d.d. 1633 van inbezitneming van St.
Helena door den Staat der Yereen. Ned. enz. Yerliezen 64 hoogst