De leergang Operational auditing
en de praktijk van archiefinspectie
HOOFDSTUK
De Post-HBO leergang Operational auditing wordt aangeboden door de Haagse
Hogeschool, programmaleider is Arie Molenkamp. In 2012-2013 is de leergang via
BRAIN door een aantal archiefinspecteurs gevolgd. Daarnaast kan de reguliere leer
gang gevolgd worden. De studiebelasting bedraagt ruim 300 uur en doorlooptijd
van de leergang is een klein halfjaar. Inca. 10 lesdagen wordt door veelal gast
docenten een aantal thema's behandeld en vanuit de praktijk belicht. Onderdeel van
de opleiding is het met (2) medestudenten verrichten van een audit. Over voortgang
en issues bij deze praktijkaudit zijn op drie momenten coachingsgesprekken.
Deze praktijkaudit wordt tezamen met de (individuele) uitwerking van een casus
en een mondeling examen beoordeelden leidttot de eindbeoordeling. De leergang
is gebaseerd op het standaardwerk "Internal auditing, een managementkundige
benadering" van A. Driessen en A. Molenkamp.1
Wat 'operational' of 'internal auditing' is en beoogt, kan het beste worden uitgelegd
via de ontstaansgeschiedenis.2 De professie ontstond eind jaren tachtig van de vorige
eeuw met name vanuit de financiële accountantscontrole in het bedrijfsleven. Daar
ontstond de behoefte aan een meer integrale - niet alleen financiële - benadering van
de beheersing (control) binnen moderne en voortdurend veranderende organisaties.
De interne auditor vervult binnen die integrale benadering van beheersing en sturing
('governance') van een organisatie een specifieke functie. Het is een interne doch
onafhankelijke functionaris die het management feedback geeft, 'een spiegel voor
houdt', wat betreft de gekozen inrichting van die beheersing en sturing, en op die
manier het management aanvullende zekerheid beoogt te verschaffen.
Een interne auditor neemt daartoe aspecten van die inrichting (beleid, beheersings
maatregel, organisatieonderdeel, proces), beziet of en in hoeverre de daarbij (intern)
gestelde doelen (efficiënt, effectief, compliance, wel en niette nemen risico's)
gerealiseerd worden of kunnen worden en levert met rapportage daarover het
management de genoemde aanvullende zekerheid. Wat een interne auditor onder de
loep legt, en hoe precies, is volledig afhankelijk van de organisatie waar hij werkt.
In Nederland is de grootste beroepsvereniging van internal auditors 'Het Instituut
van Internal Auditors Nederland' (IIA). Deze is gelieerd aan het wereldwijde
The Institute of Internal Auditors (IIA-Inc.) ,3
ARNOUD GLAUDEMANS
1 A.J.G. Driessen en A. Molenkamp, Internal auditing: een managementkundige benadering van internal
auditing, Deventer, 20043 (1993)1.
2 De thans gangbare aanduiding van het vak is internal auditing. Deze hanteren we in het vervolg.
3 De website http://www.iia.nl/ bevat zeer veel praktische informatie, vooral http://www.iia.nl/vaktechniek/
vaktechnischepublicaties.
207
