mm
Particuliere archieven in context
«7l#
.,v.7**
MAATSCHAPPELIJK
EN PARTICULIER
ARCHIEF
••«r*
Vergelijkende archiefwetenschap
Een van de vakken van de master Archiefwetenschap (Universiteit van Amsterdam)
is Vergelijkende archiefwetenschap.1 Dat schenkt aandacht aan het verklaren van
de verschillen naar de plaats van archivistische fenomenen in hun sociale, politieke,
economische, culturele, religieuze en historische context. Het vak beoogt de student
inzicht te geven in de invloed van, naar tijd en plaats verschillende, waarden die de
kwaliteit van archiveringssystemen op organisatie-, nationaal en internationaal
niveau beïnvloeden. Verder oefent men vaardigheid in het analyseren van een
nationaal archiefbestel en van de invloed van cultuur op het archiveringssystemen.
Elk collegejaar komt een bepaald thema aan de orde. In 2009-2010 was dat de rol van
particuliere archieven in het nationale beleid inzake waardering en selectie van archie
ven.
Aanleiding was het pleidooi van de commissie-Jeurgens voor een integraal selectie
beleid, dat wil zeggen "dat zowel in de doelstelling als in de methodiek gelijk gewicht
wordt toegekend aan de cultuurhistorische waarde van overheids- en particuliere
archieven."2 De twee hoofdvragen die in de colleges, in het onderzoek door studen
ten en in hun eindpapers werden behandeld waren: 1of en op welke wijze particu
liere archieven/archiefvormers betrokken zijn in het nationale beleid inzake
waardering en selectie van archieven; (2) in hoeverre dat samenhangt met de poli
tieke, sociale, culturele enzovoort context waarin de archivarissen in een bepaald
land opereren.
Dit is onderzocht voor de door de vijf studenten gekozen landen: België Ines van
Dijk), Canada (Theo Vermeer), Duitsland (Dirkjan Dolfing), Turkije (Erik
Visscher) en de Verenigde Staten van Amerika Eline de Graaf)De voornaamste
bronnen voor hun onderzoek waren publicaties (op papier en elektronisch) uit en
over de betreffende landen. Peter Horsman en Charles Jeurgens gaven ieder een gast
college over respectievelijk Vergelijkend onderzoek van archiveringssystemen en
Waardering en selectie.
13
®s§s«s
mm
ERIC KETELAAR, DIRK JAN DOLFING, INES VAN DIJK,
ELINE DE GRAAF, THEO VERMEER, ERIK VISSCHER
1 Eric Ketelaar, "Competenties comparatief", in: Erika Hokke en Thijs Laeven (redArchivaris. Professie
professional, professionaliteit, professionalisering. Jaarboek S@P (Stichting Archiefpublicaties, 's-Gravenhage
2010) 112-121; Eric Ketelaar, "The Difference Best Postponed? Cultures and Comparative Archival Science",
Archivaria 44 (1997) 142-148, herdrukt in P.J. Horsman-F.C.J. Ketelaar-T.H.P.M. Thomassen (red.), Naar
een nieuw paradigma in de archivistiek. Jaarboek 1999 Stichting Archiefpublicaties ('s-Gravenhage 1999) 21-27.
2 Gewaardeerd verleden. Bouwstenen voor een nieuwe waarderingsmethodiek voor archieven (2007) p. 69.