Woord vooraf Particuliere Archieven centraal Particuliere archieven, de archiefwereld lijkt er een haat-liefdeverhouding mee te hebben. Archivarissen beamen het belang vanwege grote variëteit in herkomst en inhoud en de complementariteit met de overheidsarchieven. Bovendien vinden par ticuliere archieven in gebruik gretig aftrek bij historici. Maar rond de verwerving en het beheer van particuliere archieven spelen ook grote vragen. In zowel binnen- als buitenland bevinden deze archieven zich in een krachtenveld van wetgevende bepalingen, kerntaken van archiefinstellingen en praktische overwegingen van lokale beheerders. Archivarissen en beleidsmakers maken afwegingen en keuzes, die niet zelden op gespannen voet staan met het behoud van particuliere archieven. Het zijn deze prikkelende zaken die centraal staan in dit jaarboek. In de afgelopen decennia is er in toenemende mate aandacht geweest voor de positie van particuliere archieven in het Nederlandse archiefbestel. Het is dan ook niet de eerste keer dat particuliere archieven in één van de jaarboeken van de Stichting Archiefpublicaties aan bod komen. Zo kwam het thema uitvoerig aan bod in artike len in het jaarboek Selectie; Waardering, selectie en acquisitie van archieven, van onder anderen Paul Klep, Jelle Bosma, Alice van Diepen en Nico van Egmond.1 Sinds de verschijning van dit jaarboek in 2005 heeft het denken over particuliere archieven geenszins stil gestaan. Zo heeft de methodiek van selectie en waardering in de afgelo pen jaren nieuwe impulsen gekregen, en niet in de laatste plaats vanwege het ver schijnen van het rapport Gewaardeerd Verleden.2 Het jaarboek Particuliere Archieven beoogt een nieuwe momentopname te zijn in het denken over particuliere archieven en wil aanzetten tot verdere ideevorming. De inhoud van het boek - drie denkrichtingen De redactie heeft het jaarboek ingedeeld vanuit de visie dat particuliere archieven in verschillende contexten worden gevormd, dat deze contexten gevolgen hebben voor de vorm waarin particuliere archieven gedurende de laatste decennia zijn ont staan en dat de archiefvormers midden in deze contexten een rol hebben en de rol die zij innemen gevolgen heeft voor de wijze waarop en hoe een archiefinstelling par ticulier archief verwerft. De indeling van dit jaarboek loopt synchroon met deze visie en heeft geleid tot een opdeling in drie katernen, namelijk 'Maatschappij en particu lier archief'Digitaal particulier archief' en 'Archiefvormer en particulier archief' Drie historici, respectievelijk Annejet van der Zijl, Suzannejansen en Hinke Piersma, sluiten de katernen af met een reflectie op hun ervaringen bij het gebruik van parti culiere archieven voor hun onderzoek. Het katern 'Maatschappij en particulier archief' opent met een artikel van Eric Ketelaar, dat hij geschreven heeft in samenwerking met een aantal studenten. In dit artikel werkt hij de rol van particuliere archieven in het nationale beleid inzake waar dering en selectie van archieven uit. De artikelen benaderen ditzelfde thema vanuit steeds weer een andere invalshoek. Onder meer betreft dit een artikel van Petra Links 1 Brood, P., ed., 2004: Selectie. Waardering, selectie en acquisitie van archieven ('s-Gravenhage 2005). 2 Commissie Waardering en Selectie, Gewaardeerd verleden. Bouwstenen voor een nieuwe waarderingsmethodiek voor archieven (Den Haag 2007). 9

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Jaarboeken Stichting Archiefpublicaties | 2012 | | pagina 6