vanuit de federale regering worden bestuurd. De provincies hebben een regering,
die geleid wordt door een premier. Omdat de provincie veel invloed heeft op de infra
structuur, gezondheidszorg, onderwijs en dergelijke wordt de provinciale regering
door veel Canadezen van waarde gevonden. In iedere provinciale regering is de
koningin vertegenwoordigd door een luitenant-gouverneur. De federale en provinci
ale politiek staan geregeld op gespannen voet. Naast politieke partijen heeft Canada
ook vakbonden.13
Structuur van het overheidsarchiefwezen - Library and Archives Canada
Uit de naam blijkt al dat in Canada de National Archives of Canada (NAC) en de
National Library of Canada (NLC) gefuseerd zijn. Het Library and Archives Canada
(LAC) is de archiefinstelling op federaal niveau. Deze fusie vond plaats op 22 april
2004, want op deze datum is de wet tot stand gekomen waarbij de fusie werd
bekrachtigd.14 De vraag is echter waarom deze fusie nodig werd gevonden. Het
mandaat van de organisatie maakt duidelijk dat deze fusie voortgekomen is uit de
wens gezamenlijk het erfgoed van Canada te beheren en te bewaren.15 Het concept
total archives, dat in dit artikel zal worden beschreven, bracht het overheidsarchief
wezen tot het inzicht dat een archivaris niet alleen een beheerder behoeft te zijn van
archiefbescheiden. De archivaris kan, zo werd betoogd, ook andere typen documen
ten beheren.16 De fusie is zo bezien de uiterste consequentie van total archives.
The Public Archives of Canada, die formeel bij de archiefwetgeving van 1912 ont
staan is, en die vervolgens the National Archives of Canada ging heten, heeft twee
negentiende-eeuwse rechtsvoorgangers. Een daarvan is 'the Archives Branch of the
Department of Agriculture', die ontstond in 1872 en zich richtte op de culturele
waarde van alle vormen van historische documentatie.17 In 1903 ging deze organi
satie samen met de 'Records Branch of the Department of the Secretary of State',
die zich richtte op de administratie bij de overheidsorganisaties.18 Deze beide taken
en de uitdagingen die de opeenvolgende rijksarchivarissen in deze beide taken zagen,
hebben de Public Archives gemaakt tot wat ze geworden is. The Public Archives of
Canada onderging in 1987 een naamsverandering, het National Archives of
Canada.19
De missie van het LAC valt uiteen in drie aspecten, te weten: bouwen aan het cultu
rele geheugen, toegang verlenen tot het documentaire erfgoed en dat erfgoed preser
veren en het managen van de kennisbronnen met betrekking tot het verleden.20
Deze missie wordt verwezenlijkt door de verschillende taken die het LAC uitvoert.
Het LAC heeftin 2000-2010 eenbudgetvanl56 miljoen Canadese dollar, waarvan
62.777 miljoen dollar aan de taken ten goede komt waar acquisitie deel van uit
maakt. Het LAC heeft 1143 fulltime employees, waarvan 628 personen werken bij
een bedrijfsonderdeel waar acquisitie wordt uitgeoefend. Acquisitie van particuliere
archieven maakt daar een deel van uit en is geheten het'Canadian Archives and
Special Collections' (CASC).21
Beleid van de federale regering voor het Library and Archives Canada tot aan 2011
Het LAC valt onder de verantwoordelijkheid van de minister van Erfgoed.22 De wijze
waarop het LAC kan en moet functioneren is vastgelegd in de 'Library and Archives
of Canada Act' Het parlement heeft een kleine rol in de acquisitie van particuliere
archieven, omdat het LAC het mandaat krijgt het 'documentaire erfgoed' te acquire-
ren. De wetgeving is overigens in geen enkele bepaling specifiek. Het is kaderschep-
pend, maar niet prescriptief. De Librarian and Archivist of Canada kan binnen de
kaders een eigen interpretatie nastreven.23 Ten slotte is er de 'Canadian Cultural
Property Export and Import Act'Deze wet beoogt het cultureel erfgoed, inclusief
particuliere archieven, te behouden voor Canada en export ervan tegen te gaan.24
Het beleid van de federale regering voor de overheidsarchieven
De in de voorafgaande paragraaf besprokenLibrary and Archives of Canada Act'
regelt dat archiefbescheiden van de organisaties van de federale regering worden
geacquireerd door het LAC.25 Een wet die meer regelt betreffende de archieven van de
organisaties van de federale regering is de 'Access to Information Act'. De vraag kan
worden gesteld waarom de 'Access to Information Act' in dit kader een rol speelt.
Wel, het overheidsarchiefwezen is breder dan alleen het LAC. Het omvat het gehele
Records Continuum en dus ook de archiefvorming bij de ministeries. Dat aspect van
het overheidsarchiefwezen wordt in de 'Access to Information Act' besproken.
De 'Access to Information Act' beschrijft uitgebreid hoe de raadpleegbaarheid en
openbaarheid geregeld worden voor de archiefbescheiden die zich nog bevinden bij
de overheidsarchiefvormer.26 Deze wet is dus vergelijkbaar met de Wet Openbaarheid
Bestuur (WOB). Deze wet beschrijft wel specifiek en prescriptief hoe openbaarheid
geregeld moet zijn.
Provinciale en stedelijke regeringen
De provinciale en stedelijke regeringen hebben ieder een eigen mandaat op grond
waarvan archiefdiensten functioneren. Eveneens acquireren die archiefdiensten
overheidsarchieven en particuliere archieven.27
Private instellingen
Buiten de structuur van het overheidsarchiefwezen om zijn er instellingen die hun
eigen archief beheren. Te denken valt daarbij aan een kerkgenootschap, aan een
universiteit of aan een museum. In Canada bestaan organisaties die qua status
MAATSCHAPPELIJK EN PARTICULIER ARCHIEF
13 Voor de beschrijving van deze paragraaf heb ik geput uit: S.W. See, The History of Canada (Westport 2001)
161-202; J.F. Fitzmaurice, Québec and Canadapastpresent <Sc future (New York 1985) 329-334; R.C. van
Caenegem e.a., Grote Winkler Prins: encyclopedie in 25 delen (Amsterdam, Brussel 1979-1984) 491.
14 http://www2.parl.gc.ca/HousePublications/Publication.aspx?pub=bill&doc=C-
8&parl=37&ses=3&language=E&File=27, laatst geraadpleegd op 16 januari 2010.
15 http://www.collectionscanada.gc.ca/about-us/012-204-e.html, laatst geraadpleegd op 16 januari 2010.
16 Hugh A. Taylor, 'Canadian Archives: Patterns from a Federal Perspective', Archivaria 46, vol. 1., no. 2 (1976) 13.
17 Ian E. Wilson, "'A Noble Dream": The Origins of the Public Archives of Canada' in: Tom Nesmith ed., Canadian
Archival studies and the rediscovery of provenance 61.
18 Ibidem 61.
19 M. Momryk, 'National Significance': The Evolution and Development of Acquisition Strategies in the Manuscript
DivisionNational Archives of Canada, Archivaria 52 (2001) 158.
20 http://www.collectionscanada.gc.ca/obj/012/f2/012-301-e.pdf, laatst geraadpleegd op 12 februari 2013.
In dit beleidsplan staat alles wat in dit artikel in het kort beschreven is, uitgebreid genoteerd.
60
THEO VERMEER ACQUISITIEBELEID LIBRARY AND ARCHIVES CANADA
21 http://www.collectionscanada.gc.ca/about-us/012-304.03-e.html, laatst geraadpleegd op 12 februari 2013.
Tevens ontving ik een vriendelijke mededeling van mevrouw Elizabeth Mongrain, manager bij de Political
Archives Section van het LAC.
22 http://www.collectionscanada.gc.ca/obj/012/f2/012-301-e.pdf, p. 5, laatst geraadpleegd op 12 februari
2013.
23 http://lois.justice.gc.ca/en/L-7.7/FullText.html, laatst geraadpleegd op 12 februari 2013. Tevens vriendelijke
mededeling van de heer Robert C. Fisher, archivist bij het CASC.
24 http://laws.justice.gc.ca/PDF/Statute/C/C-51.pdf, laatst geraadpleegd op 12 februari 2013.
Tevens vriendelijke medeling van de heer Robert C. Fisher, archivist bij het CASC.
25 Het begrip 'overbrengen' wordt in Canada niet gebezigd. Canadees is: acquireren van publieke en private
archieven.
26 http://laws.justice.gc.ca/PDF/Statute/A/A-l.pdf, laatst geraadpleegd op 12 februari 2013.
27 Vriendelijke mededeling van de heer Robert C. Fisher, archivist bij het CASC.
61
