Bovendien is het niet voldoende dat archieven in het nieuws komen, het gaat
erom hoe ze in het nieuws komen. Bij politici valt nog wat te leren op dat vlak; zij
zijn zich doorgaans erg bewust van het belang van de boodschap. Willen we dat
archieven worden benut? Dan is een interview over een middeleeuwse oorkonde
een uitdaging. Voor je het weet roep je het stereotiepe beeld op van het archief als
schatkamer waar kostbaarheden veilig worden bewaard. Een schatkamer is voor
bewonderaars die hun handen op de rug houden, niet voor actieve bezoekers die
historische gegevens opzoeken of downloaden.
Laatje overal zien
Archiefinstellingen moeten plaatselijk, regionaal en nationaal voortdurend aan
wezig zijn. Dat moet blijken uit deelname aan grote evenementen als de Week van
de Geschiedenis en Open Monumentendag, uit regelmatige vermeldingen in
massamedia en op internet, publicaties, deelname aan moderne interactieve
media als social communities (Flickr, You Tube, Hyves, Facebook, Twitter) en uit
gezamenlijke portals (bijvoorbeeld MijnGelderland.nl). Archiefmedewerkers
moeten hun gezicht laten zien en spreken of lobbyen op recepties en bijeen
komsten. Vooral de social media bieden volop kansen om relatief eenvoudig en
goedkoop te experimenteren. De eerste ervaringen zijn gepubliceerd door
Christian van der Ven van het Brabants Historisch Informatie Centrum.15
Doe zelfonderzoek
Als archieven zichzelf promoten om nieuwe bezoekers te trekken, kan het zijn dat
ze de interne gang van zaken moeten aanpassen. Mensen die onbekend zijn met
het archiefwezen hebben andere verwachtingen. Twee weken levertijd voor een
print van een foto kan voor hen onbegrijpelijk lang zijn. Als het gewenste brede
publiek bereikt is, zullen ook mensen op de studiezaal komen die veel hulp nodig
hebben. Zijn medewerkers daarop voorbereid, of is archiefbezoek eigenlijk te hoog
gegrepen voor minder goed opgeleiden? Wie willen we bereiken en kunnen we
hen goed bedienen? Zulke afwegingen horen bij het werken aan grotere bekend
heid.
Marktgeoriënteerd
Volgens Hans van der Westen16, mede-oprichter en jarenlang directeur van
het Instituut voor Sponsoring en Fondsenwerving, is een eerste fase die een
organisatie doorloopt naar een meer marktgericht handelen en denken,
de fase waarin instellingen instrumenten ontwikkelen om hun producten
beter te verkopen.
Het accent ligt op public relations, het aanbod blijft ongewijzigd. In een
marktgeoriënteerde organisatie staat de vraag van de klant centraal, worden
nieuwe producten ontwikkeld waar een markt voor is en is voortdurende
innovatie belangrijk om een betere concurrentiepositie te bereiken.
PROFESSIE
15 Zie de community over archief 2.0: http://www.archief20.org/profiles/blog/list?user=cvanderven
16 Hans van der Westen, Praktijkboek. Sponsoring en fondsenwerving voor non-profitorganisaties. Walburg
Pers, 2006. p. 16-17.
78