Acquisitie
Laten we eerst de vraag proberen te beantwoorden waaróm we dit materiaal
willen bewaren. Een minister die actief twittert. Een directeur van een bedrijf die
via Blogger blogt over de nieuwste producten. Een hoogleraar die geannoteerde
links deelt via Delicious. Allemaal geven ze daarmee een inkijkje in hun denk
werelden. Dat kan interessant zijn voor de beeldvorming rond zo'n persoon
of een organisatie, net als dagboeken en correspondentie nu ook uit cultuur
historische overwegingen bewaard blijven. Dit geldt natuurlijk niet alleen voor
bestuurders en andere hoogwaardigheidbekleders, maar ook voor hetblog op
de Hyves-pagina van Jan(ny) Soldaat in Uruzgan. Of de social community site
van diabetes-patiënten. Tot dusver is het nog niet wezenlijk anders dan in de
Web 1.O-fase, waarin ook al gekeken werd naar het acquireren van bronnen die
buiten het directe beheer van de betrokken archiefvormer lagen. Het is er wel
technisch ingewikkelder op geworden vanwege de verspreiding van de informatie
en creatie ervan door mashup-technieken, maar het blijft nog steeds een 'klassie
ke' acquisitiekeuze.
Ambtenaar 2.0
Waar ligt dan de daadwerkelijke verandering? Bij de ambtenaar. Om precies te
zijn, de Ambtenaar 2.0.18
Deze ambtenaar is zich volledig bewust van het Web 2.0 en maakt ook gebruik
van de mogelijkheden die het sociale web biedt om zijn of haar taak zo goed moge
lijk uit te voeren. De sterkere interactie tussen overheid en samenleving vraagt om
samenwerking in horizontale netwerken en over organisatiegrenzen heen. Daarbij
zijn de mogelijkheden van Web 2.0 een goed hulpmiddel. Gevolg is dat de ambte
naar zich als prosumer gaat gedragen en steeds meer gebruik maakt van de plat
forms buiten de ambtelijke organisatie. Zelfs voor contacten en samenwerking
met andere ambtenaren. Dat is niet verbazingwekkend, aangezien deze platforms
zowel door de burgers worden gebruikt, als door de ambtenaar zelf in zijn privé-
tijd. Zo bleek in 2007 uit een onderzoek naar het gebruik van Web 2.0 binnen het
Hoger Onderwijs in Groot-Brittannië dat een deel van de docenten liever via
Facebook contact onderhield met de studenten, dan via het online e-Learning
systeem van de eigen onderwijsinstelling.19 De ambtenaar die via Twitter een
inhoudelijke reactie geeft op een opmerking van een burger, creëert daarmee een
neerslag van overheidshandelen. Hetzelfde geldt voor de ambtenaar die een wiki
over zijn beleidsterrein maakt of aanpast op Wikipedia. Of met andere vak
ambtenaren een openbare blog start over de ontwikkeling van een nieuwe set
overheidseisen.20
Het prosumerschap van de ambtenaar leidt tot het niet bij de overheidsorganisa
tie in beheer zijn van - laten we het maar gewoon zo noemen - de eigen archief-
PROFESSIE
18 http://www.ambtenaar20.nl (laatst geopend 1 februari 2010). Waar ambtenaar (2.0) staat kan in het alge
meen ook medewerker (2.0) gelezen worden.
19 Steve Bailey, Managing the crowd: rethinking records management for the web 2.0 world, Londen: Facet
Publishing 2008, biz. 9.
20 Bijvoorbeeld hetblog over ED3: http://eisenduurzaamdigitaaldepot.blogspot.com (laatst geopend 1
februari 2010).
21 In hoofdlijnen geldt dit ook voor organisaties buiten de overheid.
22 Davied van Berlo, Ambtenaar 2.0, derde druk, blz. 76 (http://boek.ambtenaar20.nl, laatst geopend 1 febru
ari 2010).
58
