plezier of zomaar een praatje online plaats vinden. Archiefdiensten onderkennen
dit te weinig en hebben niet of nauwelijks aandacht voor het actief ondersteunen
van deze groep bezoekers en gebruikers online. De huidige archiefopleiding vraagt
en leert niet de juiste competenties die nodig zijn om deze nieuwe weg op te gaan.
Kennis delen 2.0
Écht samenwerken, onbevooroordeeld, waarbij de resultaten voor elke andere
archiefdienst probleemloos op te vragen en te implementeren zijn, dat gebeurt
nog zelden. Verworven kennis delen is geen gemeengoed onder archivarissen in
Nederland. Hoeveel nuttige rapporten liggen achter gesloten deuren binnen de
eigen dienst? Hoeveel projecten starten er jaarlijks waarvan onderdelen allang
elders zijn onderzocht, gedaan of bedacht? Meestal zijn dergelijke onderzoeken
gedaan op kosten van de gemeenschap, met behulp van subsidies. Die moet je
sowieso delen met iedereen zou je denken. Wat houdt ons tegen om kennis te
delen? Ontbreekt het aan een plaats voor kennisuitwisseling?
In de afgelopen jaren kwamen diverse technische oplossingen beschikbaar die
voor weinig of geen geld kennisuitwisseling heel goed mogelijk maken. De com
munity Archief 2.0 is zo'n plaats waar alle geledingen van het archiefveld terecht
kunnen. De ledenlijst laat een bonte mengeling van medewerkers, afdelingshoof
den en diensthoofden zien. Dat stemt echter nog niet tot tevredenheid omdat
participeren in een discussie, zelf een discussie of een thema aandragen, nog te
weinig plaats vindt. Kennis delen zit nog niet in het systeem van de archivaris.
We denken niet aan het stellen van vragen aan collega's en gebruikers voordat we
met iets beginnen en aan het delen van onze bevindingen achteraf. Het is nog
teveel ieder voor zich en God voor ons allen.
Desondanks zijn er binnen Archief 2.0 al enkele initiatieven ontplooid zoals het
benoemen van de vereiste andere houding door het aanbieden van het Manifest
voor de Archivaris 2.0 (zie elders in dit Jaarboek). De presentaties van de studie
dag in oktober 2008 staan integraal online beschikbaar. De online cursus
23-Archiefdingen is vanuit deze community geïnitieerd en gerealiseerd. Er zijn
verschillende groepen ontstaan rondom verschillende thema's, waarvan die voor
educatie, de ArchiefWiki en het chatten al tot concrete resultaten hebben geleid.
Kennis delen kan ook heel pragmatisch. In plaats van krampachtig te proberen
voor elk nieuw probleem of vraagstelling een specialist in huis te halen, zouden
archiefdiensten veel meer hun expertise en experts kunnen delen met collega
instellingen. Een soort van expertpool, waar je kennis kunt halen op tijdelijke
basis. Iemand een dag of enkele dagen per week binnen je organisatie laten
werken om vernieuwingen van de grond te krijgen of plannen op te stellen.
Praktische input van experts. Daar hoort ook bij dat je je niet moet blindstaren op
de kennis die je hebt. Een frisse blik van buiten kan helpen dingen scherper te
zien of de juistheid van je eigen opvattingen bevestigd te krijgen. Denkkracht
mobiliseren door samen te werken, dat is de toekomst.
Tenslotte kunnen archiefdiensten leren van hun gebruikers. Kennis delen is niet
alleen zelf een open houding naar anderen toe hebben en je eigen kennis willen
delen. Het betekent ook dat je wilt leren van anderen, niet alleen je mede-infor-
LUUD DE BROUWER, TOM COBBAERT EN TIM DE HAAN DEEL EN HEERS! KENNIS DELEN 2.0
299
