technische onkunde. Veel belangrijker voor archiefprofessionals is het zich willen
en kunnen aanmeten van een nieuwe houding: een aan de nieuwe, gegeven situa
tie aangepaste mentaliteit. Dit verse denkraam is nodig om daadwerkelijk grote
stappen te kunnen zetten op weg naar een 'archief 2.0', waarbij het etiketje wat
daar nu nog aan gegeven wordt eigenlijk het minst van belang is. Ziedaar de aan
leiding voor het opstellen van een 'Manifest voor de Archivaris 2.0'.
Geschiedenis
Nederlandse archivarissen zijn niet de enigen en zeker niet de eersten die probe
ren met deze nieuwe digitale en sociale ontwikkelingen om te gaan. Collega's in
het bibliotheekwezen zijn ze enkele stappen voor. Al in augustus 2007 publiceerde
bijvoorbeeld Laura Cohen hierover een artikel in het tijdschrift American
Libraries,1 waarin ze een aantal stellingen op haar lezers loslaat die ze eerder via
haar weblog publiceerde. Die stellingen, in de vorm van een manifest, zijn te
lezen als handreikingen naar haar collega's, om ze een nieuwe mindset te geven
van waaruit zij kunnen antwoorden op vragen die de veranderende informatiecul
tuur aan hen stelt.2
Dit manifest verspreidde zich als een soort viral onder informatiewerkers over het
internet en werd in het archiefveld opgepikt door Kate Thiemer van het bekende
Amerikaanse archiefweblog ArchivesNext. Eind augustus 2007 kopieerde zij, naar
eigen zeggen schaamteloos, de tekst van Cohens manifesten 'vertaalde' de stel
lingen als het ware naar de wereld van archieven, archiefgebruikers en archivaris
sen.3 Niet lang daarna werd door de online Nederlands-Vlaamse Archief
2.0-community het initiatief genomen tot het vertalen van dit manifest naar het
Nederlands.4 Die - vanuit het Engels nog enigszins geforceerde, maar niet altijd
letterlijke - vertaling kwam gereed op 8 oktober 20 0 75 en kreeg brede bekendheid
door publicatie in het Archievenblad van februari 2008.6 Sinds die tijd heeft het
manifest nog enkele kleine wijzigingen ondergaan en discussies over zich heen
gekregen, maar de basisgedachte is onverminderd overeind gebleven.
Status van het manifest
Het manifest is voor wat betreft erkenning door het beroepsveld (nog) niet te ver
gelijken met andere handvesten, codes enzovoort die het (internationale) archief
wezen rijk is. Er is geen certificeringscommissie die toetst wie al dan niet voldoet
aan het gestelde in het manifest en er is geen duidelijke partij die het manifest
beheert en actualiseert, behoudens dan de community Archief 2.0. Maar ook over
de status van dergelijke online community's is nog vaak onduidelijkheid, alhoe
wel meer bij derden dan bij de leden van de community zelf.
LUUD DE BROUWER EN CHRISTIAN VAN DER VEN I, ARCHIVIST WORDT IARCHIVIST
4 Luud de Brouwer, 'An Archivist's 2.0 Manifesto?', Archief 2.0 (21 augustus 2007).
http://www.archief20.Org/forum/topics/792394:Topic:1402 (laatst geopend 1 februari 2010).
5 Christian van der Ven, 'Manifest voor de Archivaris 2.0!Archief 2.0 (8 oktober 2007).
http://www.archief20.Org/forum/topics/792394:Topic:2988 (laatst geopend 1 februari 2010).
6 Luud de Brouwer m.m.v. Christian van der Ven, 'Vitaal en relevant: archivarissen en Archief 2.0',
Archievenblad (februari 2008) 36-37.
257
