Hoofdstuk 4 heeft "professionalisering" als onderwerp. Niet in de betekenis van
verbreding of verdieping van kennis en kunde, want dit komt in hoofdstuk 2 aan
bod. We zetten in het slothoofdstuk "professionalisering" tegenover "deprofessio-
nalisering" om ons af te vragen hoe het beroep zich zal gaan ontwikkelen. Deze
vraag staat tegen de achtergrond van de visie van BRAIN en KVAN (althans
binnen Nederland). Verschillende auteurs geven verschillende antwoorden.
De een vanuit grijze literatuur en onderzoeksrapporten in het Verenigd
Koninkrijk, een tweede noemt emancipatie als strategie, de ander kennisdeling
als overlevingsmechanisme, een vierde na een helikopterblik over een kwart eeuw
professie.
Vier hoofdstukken rond vier kernbegrippen. De vier invalshoeken kunnen niet
langs keiharde grenzen van elkaar worden gescheiden. In de afzonderlijke hoofd
stukinleidingen motiveren wij waarom de daar opgenomen stukken in dat hoofd
stuk staan. Maar je kunt de bijdragen ook met een andere bril op lezen en dan
zouden ze misschien wel in een ander hoofdstuk komen.
Wij beseffen dat dit jaarboek een tijdsbeeld beschrijft - al is het soms over een
lange periode. Het is een momentopname. We proberen een state of the art te
bieden en hopen in het S@P Jaarboek 2035 te lezen op welke punten we geen of
wel gelijk hebben gekregen. Toch willen we tot slot van dit jaarboek in een kort
overzicht aangeven welke wensen en verwachtingen uit de bijdragen naar voren
komen over kennis, inzicht, vaardigheid, attitude (tezamen bekwaamheid of
competentie) van de archivaris. Noem het een epiloog, maar zeker geen profiel.
Daarmee willen we laten zien dat ons beroep niet heeft stil gestaan en niet
zal stilstaan, mits de archivaris - uzelf dus - de uitdagingen blijft zoeken
en oppakken.
The making of
De eerste e-mail over dit jaarboek in onze inbox is van 2 oktober 2008. Toen deed
het S@P bestuur ons het voorstel om een jaarboek te maken over "Onderwijs en
de competente archivaris". Dit was het begin van een korte maar hevige e-mail-
wisseling. We kregen vrij snel de vier hoofdstukken op ons netvlies - al was het
alleen maar om de fraaie allitteratie van de hoofdstuktitels; dat rijtje alleen al sug
gereert groei en ontwikkeling. Het onderwerp ontwikkelde zich via "professie en
professionalisering" tot een iets andere, bredere thematiek. Grofweg de opzet van
het voor u liggende jaarboek. Maar toen nog met een hoofdstuk over het "profiel"
- dat nu is opgegaan in andere hoofdstukken.
Ook hadden we al vlug een lijstje met namen van auteurs en gedachten over hun
bijdragen. In januari 2009 wisten we welke auteurs we wilden vragen en de sug
gesties die we hen aan de hand wilden doen. Een maand later hadden we de plan
ning op een rijtje staan. In maart hebben we de auteurs benaderd. We vroegen
eerst een reactie of iemand wel of niet wilde meedoen. Vrijwel iedereen die we
benaderden, zegde een bijdrage toe, zeker ook vanwege de opdracht aan Hans
Scheurkogel. Tot half juni 2009 konden de auteurs een synopsis inleveren,
waarop wij commentaar gaven.
10