De Vlaamse beroepsgroep ziet records management niet als taak van de archiva
ris, maar van de documentbeheerder. Documentbeheerders worden ook in de
master archivistiek opgeleid. De documentbeheerder ondersteunt de administra
tie en zorgt dat de medewerkers van de organisatie op een effectieve manier de
benodigde documenten kunnen vinden en gebruiken. Hiervoor ontwerpt een
documentbeheerder een documentbeheerspolitiek, archiveringsplannen en een
archiefbewerkingsplan.
Zwitserland
Hildo van Engen concludeert dat in Zwitserland lang de situatie heeft bestaan dat
archivarissen elkaar bij wijze van spreken nauwelijks kenden. De belangrijkste
culturele factor in de verklaring voor die toestand is de hoge mate van individua
lisme die de Zwitserse samenleving kenmerkt, zowel in de Duitstalige als de
Franstalige regio's. Deze culturele factor hangt op zijn beurt nauw samen met de
geografische en staatkundige omstandigheden. Het Zwitserse archiefwezen heeft
sinds de jaren negentig van de vorige eeuw een snelle ontwikkeling doorgemaakt.
Onder invloed van technologische ontwikkelingen, de voortschrijdende globalise
ring en enkele politieke ontwikkelingen is de reflectie over het vak van archivaris
belangrijker geworden. Dit uit zich in de totstandkoming van een eigen beroeps
opleiding, het aannemen van de ethische code door de beroepsvereniging en de
invoering van een nieuwe archiefwet. Mogelijk heeft men in deze zaken zoveel
energie gestoken dat het er nog niet van is gekomen, een beroepsprofiel te ontwik
kelen. Nu de Zwitserse archivarissen elkaar steeds beter leren kennen, zal ook
zo'n beroepsprofiel niet lang meer op zich laten wachten. Vooralsnog is het een
open vraag, of deze volgende stap in de professionalisering van het vak van archi
varis er toe gaat leiden dat in Zwitserland de archivaris en de records manager
verder uiteen zullen groeien dan nu het geval is.
COMPETENTIES COMPARATIEF
Vergelijking
In de landenstudies werd ook een vergelijking gemaakt met de Nederlandse situa
tie. Er is, aldus Leon Gruppelaar, in Canada niet gekozen voor een (volgens de
Hofstede dimensies 'collectivistische'?) polderbenadering zoals in Nederland met
zijn twee profielen, maar er is gekozen voor één profiel voor het hele records conti
nuüm. Bovendien viel er de keus op een profiel dat meerdere beroepsgroepen
dient. Er is doortastend en pragmatisch gehandeld en niet rekening gehouden
met gevoeligheden en tradities.12 De Nederlandse profielen houden juist wel reke
ning met tradities. Er is in ons land ook een rijke archivistische traditie om reke
ning mee te houden. Daarmee gaat Gruppelaar met zijn verklaring in een andere
richting dan die van de mentale programmatuur. Hij denkt dat het gebrek aan
traditie in Canada enerzijds en anderzijds het bestaan van een traditie in
ERIC KETELAAR COMPETENTIES COMPARATIEF
11 Zie de bijdrage door Karei Renders elders in dit jaarboek.
12 Dit is niet conform de uitslag op de lange termijn gerichtheid: een laag op de lange termijn gerichtheid
scorend land als Canada zou juist gehecht moeten zijn aan tradities. Juist hoog scorende landen zouden
af willen wijken van tradities en zouden met het oog op de verre toekomst nieuwe wegen willen inslaan.
Voor Hofstede staat korte termijn gerichtheid "voor het nastreven van deugden gericht op het verleden en
het heden, vooral respect voor traditie..." (Hofstede, 212). Juist Nederland scoort hoog qua lange termijn
gerichtheid.
117