Huidige maatschappelijke ontwikkelingen maken dat er steeds meer gegevens over
personen beschikbaar komen. Op internet (hyves, you tube...) staan persoonlijke
gegevens vermeld. Het lijkt erop dat het voor sommigen niet zo belangrijk is wat
anderen van hen te weten komen. We mogen in het openbaar vervoer mee
genieten van de privéconversaties over kinderen, nurkse bazen, enige vriendjes en
meer belangwekkende zaken. Soms komen we dus, ongewild, veel over de persoon
en diens gegevens te weten. Maar dat persoon X er geen probleem mee heeft dat
'iedereen' 'alles' van hem weet, wil nog niet zeggen dat persoon Y daar ook zo over
denkt.
In wet- en regelgeving is een hiërarchische volgorde van toepassing. Ter opfrissing
van het geheugen is deze volgorde in onderstaande lijstjes weergegeven.
Omdat dit een artikel over jurisprudentie is, valt er aan definities niet te ont
komen. Hier volgt er één, te weten de definitie van 'Persoonlijke levenssfeer' van
Algra en Gokkel: "(Mensenrecht2): privacy3, sfeer waarbinnen buitenstaanders
ongevraagd niet mogen binnendringen het recht 'met rust gelaten te worden',
het niet behoeven te dulden van inmenging in het privé-leven, bescherming van
de persoonlijke levenssfeer: inmenging is slechts toegestaan bij een strikt uit te
leggen regel van (on)geschreven recht die in een democratische samenleving
noodzakelijk is in het belang van de nationale veiligheid, de openbare veiligheid
of het economisch welzijn van het land, het voorkomen van wanordelijkheden
en strafbare feiten, de bescherming van gezondheid of de goede zeden of voor
bescherming en rechten en vrijheden van anderen" ,4
In veel artikelen van nationale en internationale wet- en regelgeving wordt steeds
weer benadrukt dat de persoonlijke vrijheid van de mens én de bescherming
daarvan een hoog goed zijn, maar zeker niet vanzelfsprekend zijn.
Na de Tweede Wereldoorlog was het algemene gevoel dat een dergelijke oorlog
in de toekomst absoluut voorkomen moest worden. De Volkenbond van voor de
Tweede Wereldoorlog bestond niet meer. In Zwitserland, het land dat altijd
neutraal bleef, werden de Verenigde Naties opgericht.
De Verenigde Naties ontwierpen de Universele verklaring voor de rechten van
de mens (UVRM). Het werd door vele landen (helaas niet allemaal) ondertekend
in Parijs op 10 december 1948.
BARBARA MEIBOOM OPENBAARHEID VAN ARCHIEVEN: WET- EN REGELGEVING EN JURISPRUDENTIE
Algemeen hiërarchisch
Nationaal hiërarchisch
Internationaal verdrag
Grondwet
Internationale richtlijn
Algemene wet
Nationale wetgeving
Bijzondere wet
1 Actuele wetsteksten zijn te raadplegen op: http://wetten.overheid.nl/.
2 Mensenrecht(en): rechten en vrijheden waarover ieder mens beschikt en waaraan niet kan worden
getornd. Bijv. recht op leven, vrijheid, onschendbaarheid van de persoon, eerlijk (straf)proces, nationaliteit,
eigendomsbescherming, onderwijs, vereniging en vergadering. Vrijheid van geweten, godsdienst, menings
uiting. Verbod op slavernij, onmenselijke behandeling, (http://jwbe.sentientbeings.com/
contentDefinition.asp?termRechtsgebiedId=6718 geraadpleegd op 10 juni 2008).
3 Algra en Gokkel geven hier een aparte definitie voor. De definities liggen zo dicht bij elkaar dat met
één definitie volstaan wordt.
4 N.E. Algra, H.R.W. Gokkel, Verwijzend en verklarend juridisch woordenboek. Voorheen Fockema Andreae's
Juridisch woordenboek. (Groningen 199911).
49
