3. Secret and Foreign, comprising all transactions with foreign European nations
and powers, and all correspondence with the other Presidencies respecting them,
excepting such as related to secret plans and views which were to be recorded in the
Secret and Political Department. "27
In 1790 werd weer een apart Secret Department opgericht. De ambtenarij kreeg
eind achttiende eeuw een aantal wetten opgelegd om corruptie en misdragingen
onder de ambtenaren te voorkomen. In de India Act van 1784 bijvoorbeeld werd
gesteld dat alle corruptie en misdraging door ambtenaren voor de wet strafbaar
waren en voor de rechter kon komen in India of in Engeland.28
Archief en bibliotheek
Het India House kreeg steeds meer documenten uit India overgescheept die niet
makkelijk toegankelijk waren en daarom besloot de 'commissie van correspon
dentie' in 1771 om een Record Department op te richten waar de documenten
moesten worden geordend.29
De EIC stelde vanaf 1771 een Registrar en een Keeper of the Indian Books in.
De registrar, Thomas Wilkes, kreeg de taak om de documenten te ordenen, zodat
het bestuur de papieren waarin zaken als eigendommen en privileges vastgesteld
stonden, snel tot haar beschikking had. Robert Orme was aangesteld om histo
risch onderzoek in het archief te verrichten. Zijn opvolger John Bruce publiceerde
in 1810 het boek 'Annals of the East India Company, 1600-1708.'
In 1801 richtte de compagnie in het East India House een bibliotheek in, waarin
boeken, manuscripten en kunstwerken uit India veilig werden bewaard. Vanaf
1867 werden alle werken die in India werden gepubliceerd ondergebracht in deze
bibliotheek. De werken in de bibliotheek dienden als referentie voor de admini
stratie en ook wetenschappers konden gebruik maken van de bibliotheek. In 1817,
toen de EIC moest bezuinigen door het verlies van handelsprivileges in India,
nam bibliothecaris Charles Wilkins de taken van de Keeper of the Records en van
de geschiedschrijver over.30
Het einde van de compagnies
De Vierde Engels-Nederlandse oorlog van 1780 tot 1784 was het begin van de
ondergang van de VOC. De Republiek leed tijdens deze oorlog grote militaire en
economische schade. Door deze oorlog moest de regering grote sommen geld
lenen aan de VOC om haar van de ondergang te redden. De VOC zaken, die in
een regeringsrapport waren opgesteld, kwamen voor het eerst in de publiciteit.
In 1796, na de oprichting van de Bataafse Republiek, werd het management van
de VOC overgenomen door het 'Comité tot de zaken van de Oost-Indische handel
en bezittingen', waarmee de compagnie was genationaliseerd. De schulden en
bezittingen van de VOC, waaronder de archieven, gingen in 1795 na het
faillissement van de compagnie over naar de staat. Op 1 januari 1800 werd de
oprichtingsakte van de VOC nietig verklaard, wat de geleidelijke opheffing van
het bedrijf betekende.
MARIEKE KROONEN DE GEHEIME ARCHIEVEN VAN DE VERENIGDE OOST-INDISCHE COMPAGNIE
EN DE EAST INDIA COMPANY
26 Ibidem, p. 66.
27 Ibidem, p. 75.
28 Ibidem, p. 408.
29 Foster, A guide to the India Office records, p. ii.
30 Ibidem, p. v.
193