Uitzonderingsgronden
Om "the reasonable protection of privacy, commercial confidentiality and effective,
efficient and good governance" te waarborgen voorziet de PAIA in een gedetailleerde
beschrijving van zowel relatieve als absolute uitzonderingsgronden.103 Er zijn
gevallen waarbij informatieverzoeken geweigerd moeten worden. En er zijn geval
len waarbij verzoeken geweigerd mogen worden en waarbij dus verschillende
belangen tegen elkaar afgewogen worden.104 Hier volgen in het kort de uitzon
deringsgronden.105 De volgende uitzonderingsgronden worden genoemd:
voor de bescherming van de privacy van derden (natuurlijke personen)
voor de bescherming van bepaalde documenten van de Zuid-Afrikaanse
inkomstendienst*;
voor de bescherming van commerciële informatie van derden*;
voor de bescherming van bepaalde confidentiële informatie van derden (zoals
in vertrouwen verstrekte informatie);*;
voor de bescherming van de veiligheid van individuen en de bescherming van
eigendommen*;
voor de bescherming van politiedossiers in borgprocessen en de bescherming
van rechtstoepassingen*;
voor de bescherming van documenten uitgezonderd van voorlegging in rech
telijke procedures**;
voor de verdediging, bescherming van de veiligheid en de handhaving van de
internationale relaties van Zuid-Afrika;
voor de bescherming van de economische en financiële interesses van Zuid-
Afrika;
voor de bescherming van onderzoeksinformatie van derden en van een over
heidsorgaan*; en
voor de bescherming van de werkzaamheden van overheidsorganen (intern
beraad en meningen van werknemers tijdens uitoefening van openbare
functie); en
in geval van beuzelachtige en kwelzuchtige verzoeken en bij onevenredige
moeite.
Met een sterretje is aangegeven welke uitzonderingen gedeeltelijk absoluut zijn.106
Twee sterretjes geven de volledig absolute uitzonderingsgronden aan.107 Boven dit
alles staat echter het openbare belang. Openbaarheid is hoe dan ook verplicht als
daardoor wettelijke overtredingen aan het licht komen, ernstige veiligheids- of
milieurisico's voor de samenleving blijken en als de "public interest in the
disclosure of the record clearly outweighs the harm contemplated in the provision in
question"108 Bij overheidsarchiefbescheiden van twintig jaar of ouder die in een
formele archiefbewaarplaats berusten zijn er echter maar twee situaties
waarin inzage geweigerd mag worden: als de fysieke conditie van de bescheiden
het niet toelaat en als bezoekers zich eerder schuldig hebben gemaakt aan het
beschadigen en/of verwijderen van documenten.109
MAAIKE BERGMANS, EVERT FLORIJN, MARIS KA HEI J MANS-VAN BRUGGEN, JULIA ROM IJN-WIXLEY, ARON DE VRIES
VOORBIJ GEHEIMHOUDING IN HET GEMENEBEST
103 PAIA, artikel 9, lid b.
104 PAIA, artikel 33.
105 PAIA, artikelen 34 - 46.
106 PAIA, artikelen 34 - 37.
107 PAIA, artikelen 38 - 40, 43, 46.
108 PAIA, artikel 46.
109 NASA Act, artikel 12, lid 3 en artikel 16.
159