Corruptie
Een beroemd gezegde van de vroegere premier Rajiv Gandhi luidt: "that for every
rupee spent by the government for development less than a tenth of the amount
actually reaches the beneficiary and this too is an exaggerated figure"78 Hij stond
toen nog bekend als Mr. Clean, omdat hij schone handen zou hebben. In de jaren
tachtig was hij betrokken bij het tot dan toe grootste corruptieschandaal van
India, de Bofors scandal.79 Geen wonder dat de Indiase bevolking weinig vertrou
wen heeft in de politici die hen vertegenwoordigen.
Dat de bevolking van India een zeer pessimistisch beeld heeft als het gaat om de
corruptie van de overheid en het ambtenarenapparaat, blijkt ook uit de Corruptie
Perceptie-index.80 Zelfs bij actievoerders voor openbaarheid zien we deze negatieve
perceptie terug. Manish Sisodia is een campaigner van Parivartan, een actiegroep
tegen corruptie. Hij zei over de RTI-Act en corruptie: "In a democracy, we say the
common man is the master but it is rarely so. RTI gives them this power - to open any
file, any document and any door. It's proving to be a very effective tool to fight
corruption, though corruption can never go from India"
Behalve actiegroepen die de corruptie in het land willen aanpakken zijn er ook
andere actoren. Zo bracht de verkiezingsoverwinning van Sonia Gandhi en
Manmohan Singh in 2004 hoop op een regering die echt werk zou maken van de
corruptie in India. De premier had zich bewezen als economische hervormer,
maar hij stond ook bekend als iemand die zich zeer had uitgesproken tegen cor
ruptie. In november 2006 zei hij dat zijn regering voornemens was een Public
Services Bill te sturen naar het parlement. Dit wetsvoorstel moet klokkenluiders
beschermen en richtlijnen bieden voor werkethiek en goed management.81
Een andere belangrijke actor is de Wereldbank. In 2006 besloot de Wereldbank
één miljard US dollar voor gezondheidsprogramma's aan India te onthouden.
Aanhoudende geruchten over fraude en corruptie was hiervoor de reden.
Corruptie zorgde er voor dat gelden van de Wereldbank op de verkeerde plaats
terecht komen, het zorgde er tevens voor dat het handelsverkeer gehinderd werd
waardoor landen economisch minder snel tot ontwikkeling kwamen en het
zorgde voor politieke onstabiliteit. Het is dus niet vreemd dat de Wereldbank
pleitte voor een grotere openbaarheid van overheidsinformatie.82 De Wereldbank
en het Internationaal Monetaire Fonds zetten extra druk op de Indiase regering
om tot hervormingen te komen.
Toch zijn de actiegroepen de echte motor achter de vergaande wetgeving op het
gebied van openbaarheid van overheidsinformatie. En dat maakt India uniek.
In de meeste landen is openbaarheid van overheidsinformatie van bovenaf tot
stand gekomen. Een regering kwam met een wetsvoorstel na raadpleging van
juristen dat door het parlement werd aangenomen. Vaak sloot men aan bij 'best
goverment practices' uit het buitenland. In India is de wetgeving van onderaf
geïnitieerd. India staat daarmee model voor andere landen. Actiegroepen in Azië
en de derde wereld kijken nauwlettend naar wat in India is bereikt.
OPENBAARHEID IN DE PRAKTIJK
78 Siddharth Srivastava, 'Right to Information Act India's magic wand against corruption', Jakarta Post 31
augustus. 2006, www.asiamedia.ucla.edu/article.asp?parentid= 52046.
79 Zie http://en.wikipedia.org/wiki/Bofors_scandal. (geraadpleegd op 2 januari 2007).
80 Transparency International Corruption Perceptions Index 2006 op www.transparency.org.
81 Anonymous, "Manmohan wants graft cases pursued vigorously", In: The Hindu 18 november 2006.
www.hindu.eom/2006/ll/18/stories/2006111803441400.htm (Geraadpleegd p 2 januari 2007)
82 Roderick MacDonnell, "Access to information: The Commercial Side" (2003). wwwl.worldbank.org/
devoutreach/march03/textonly.asp?id=196 (Geraadpleegd p 2 januari 2007).
154
