geformuleerd. Maar de post van Information Commissioner is er gekomen,
hoewel zijn beslissingen inzake openbaarheid kunnen worden overruled door een
minister.
Hoe is openbaarheid geregeld?
Openbaarheid in de wetgeving
Naast de Freedom of Information Act 2000 (FOIA) kent Groot-Brittannië nog een
aantal Acts waarin openbaarheid van overheidsinformatie is geregeld. In deze
paragraaf worden eerst deze Acts besproken, om vervolgens uit te komen op de
inhoud van de FOIA en de Data Protection Act (DPA) 1998 (1984).
De wetgeving rond publiekrechtelijke 'records' is vastgelegd in de Public Records
Act 1967 (1958). Hierin is onder andere geregeld dat overheidsdocumenten dertig
jaar na creatie moeten worden overgebracht naar archiefinstellingen, en dat ze
vanaf dat moment openbaar zijn. Ook zijn de uitzonderingen op grond waarvan
de termijn kan worden verlengd, in deze Act opgenomen. De uitzonderings
gronden zijn vervallen na het volledig in werking treden van de FOIA 2000.
Naast de Public Records Act zijn er vier andere Acts die speciale aandacht vragen.
In de eerste plaats is dat de Official Secrets Act 1989 (1911), waarin officiële infor
matie met betrekking tot de nationale veiligheid wordt gereguleerd. Ambtenaren
die werken met gevoelige informatie dienen deze Act te ondertekenen, om
hiermee symbolisch in te stemmen met de beperkingen op openbaarheid. In de
Environmental Information Regulations 2004 (1992)15 is de procedure met betrek
king tot milieu-informatie vastgelegd. De belangrijkste verschillen
met de FOIA 2000 is dat een verzoek om informatie niet noodzakelijkerwijs
schriftelijk hoeft te worden ingediend, maar ook mondeling kan, en dat daar
naast de deadline voor de beantwoording van vragen ligt op veertig dagen in
plaats van de twintig uit de FOIA.
Privacywet
De privacywetgeving kent een geschiedenis die teruggaat tot in de jaren zestig
van de vorige eeuw. In feite is de DPA 1998 (1984) een gevolg van de discussie
rond privacy in het computertijdperk. Reeds in 1961 werd de eerste Privacy Bill
aangenomen, 'to protect a person from any unjustifiable
publication related to his private affairs and to give him rights in law in the event of
any such publication' ,16
In 1972 werd een Data Protection Committee (DPC) opgericht, die controle
uitoefende op zowel publieke als private computersystemen waarin persoonlijke
informatie is opgeslagen. Reeds in 1979 werd dit orgaan ontbonden, omdat de
Conservative Party extra bureaucratische lagen elimineerde.
In 1982 werd de White paper 'Data Protection: The Government's Proposals for
Legislation' aan het voorgelegd. Deze werd slecht ontvangen in het land. Zo werd
alle digitale informatie die te maken heeft met nationale veiligheid uitgesloten.
MAAIKE BERGMANS, EVERT FLORIJN, MARIS KA HEI J MANS-VAN BRUGGEN, JULIA ROM IJN-WIXLEY, ARON DE VRIES
VOORBIJ GEHEIMHOUDING IN HET GEMENEBEST
15 http://en.wikipedia.org/wiki/Environmental_Information_Regulations_2004.
(geraadpleegd op 10 november 2006).
16 A. Warren and J. Dearnley, 'Data Protection Legislation in the United Kingdom; From development to
statute 1969-1984', InformationCommunication <Sc Society 8, nr. 2 (June 2005) p. 240.
141
