hier wijken voor het belang van de waarheidsvinding: het niet achterhalen van het lek binnen de AIVD zou leiden tot schade aan de nationale veiligheid en de integriteit van de nationale veiligheidsdienst.45 Selectie en vernietiging van archieven Het archiefbeheer van de AIVD valt net zoals alle andere overheidsorganisaties onder het regime van de Archiefwet 1995. Dit houdt in dat de AIVD verplicht is archiefbescheiden in goede, geordende en toegankelijke staat te brengen en te bewaren, alsmede zorg te dragen voor de vernietiging van de daarvoor in aan merking komende archiefbescheiden (artikel 3). Voor de archiefbescheiden die bij de AIVD berusten en dus min of meer 'lopende zaken' betreffen, zijn de Archiefwet 1995 en het Archiefbesluit 1995 van kracht. De zorgdrager voor de archiefbescheiden die verband houden met de gegevensverwerking ten behoeve van de AIVD, voor zover deze archiefbescheiden niet zijn overgebracht naar een rijksarchiefbewaarplaats, is de Minister van BZK.46 De Minister van BZK draagt tevens de politieke verantwoordelijkheid voor de beslissing of er openbaar heidsbeperkingen aan de archiefstukken gesteld kunnen worden. Verwijdering en vernietiging van archiefbescheiden mogen slechts plaatsvinden op grond van een wettelijk vastgestelde selectielijst (artikel 5). Ongeoorloofde vernietiging houdt in dat de betreffende archiefbescheiden voor altijd aan de openbaarheid zullen zijn onttrokken. In 1992 kwam door onderzoek van De Graaff en Wiebes aan het licht dat er rapportages van de Inlichtingendienst Buitenland waren vernietigd, in strijd met de toen geldende AW 1962.49 Na Kamervragen van Valk en Stoffelen werd dit ontkend door de minister-president Lubbers.48 Op 3 december 1997 verscheen er een artikel in NRC Handelsblad waarin het vermoeden werd uitgesproken dat er opnieuw archieven van de inlichtingen diensten zouden zijn vernietigd, ondanks de toezeggingen dat dit niet zou gebeuren voordat er een selectielijst zou zijn vastgesteld.49 Dit was aanleiding tot het instellen van een werkgroep voor het verrichten van nader onderzoek naar het beheer van en het beleid met betrekking tot de archieven van de inlichtingen en veiligheidsdiensten, alsmede de wijze waarop de Kamer daarover werd ingelicht door de regering.50 Uiteindelijk kon niet bewezen worden of archiefbescheiden bewust zijn vernietigd.51 Toch heeft het rapport er in elk geval toe geleid dat in het jaarverslag vanaf 1999 een aparte paragraaf werd gewijd aan het archiefbeheer. OPENBAARHEID IN DE PRAKTIJK 45 Hof 's-Gravenhage, KG 06/821, L/N: AY7004; Nederlandse Vereniging van Journalisten, 'Bezwaar tegen gijzeling journalisten' Villamedia.nl (27 nov2006) op www.villamedia.nl/n/nvj/nieuws/2006nov27gijzeling.shtm; Scans van de gelekte werkdossiers van het Mikado-team zijn te vinden via www.burojansen.nl/artikelen_item.php?id=343. Zie ook Commissie van Toezicht betreffende de Inlichtingen- en veiligheidsdiensten, Toezichtsrapport inzake het onderzoek van de AIVD naar het uitlekken van Staatsgeheimen (CTVID 10) op www.ctivd.nl/?Toezichtsrapporten:AIVD. 46 WIVD 2002, artikel 14, lid 3. 47 De Graaff en Wiebes, Villa Maarheeze, p. 16 e.v. en De Graaff en Wiebes, 'Dossiers Inlichtingendienst mogen niet worden vernietigd', NRC Handelsblad 7 november 1992. 48 Aanhangsel van de Handelingen II 1992/93, nr. 152. 49 Kamerstukken II 1997/98, 25 809, 4-5, p. 3. Ook in 1995 was een rapport uitgebracht van de Rijksarchiefdienst met betrekking tot vernietiging bij de BVD in het verleden en de door de BVD in het verleden gehanteerde vernietigingslij sten en de processen-verbaal van vernietiging. Kamerstukken II 1997/98, 22 036, p.14. 50 Kamerstukken II 1997/98, 25 809, 4-5. 132

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Jaarboeken Stichting Archiefpublicaties | 2006 | | pagina 134