De digitale archivaris: een nieuwe
wereld
De invloed van informatietechnologie op
het archiefvak
Conclusion
Building partnerships and collaborative work in all of the areas referenced above
has and will contribute to:
improving access through common user interfaces to records of action in
networked environments for government, commercial, social accountability
and cultural purposes, contemporaneously and over time
underpinning government information goals relating to the visibility and
accessibility of government information to support citizens' rights and
entitlements, accountable public administration and democracy
supporting electronic commerce
assuring the authenticity, reliability, quality, and persistence of records in
networked environments for as long as required
resolving terms and conditions of access, and disposition for records in
networked environments.
Such action also enables us to share our expertise in relation to issues of infor
mation resource integrity, authenticity, reliability, transparency and persistence
with the broader information, corporate and democratic accountability and
cultural heritage communities.
Records continuum thinking supports the view that the realisation of the
kind of visionary goals outlined above is dependent on us working together
under the recordkeeping umbrella. In this way we can bring current, historical
and regulatory perspectives to bear on the continuum of responsibility for
recordkeeping in our society, building on yesterday and today towards a shared
tomorrow.
Inleiding
De komst van computers heeft een diepgaande veranderingen veroorzaakt in
de wijze waarop wij met elkaar communiceren. E-mail en Internet zijn in dit
verband wel de meest sprekende voorbeelden. Het steeds verder in onze samenle
ving doordringende gebruik van computer en communicatietechnologie heeft
ook zijn invloed op het werk van de archivaris. In talloze publicaties wordt
hieraan wereldwijd aandacht besteed. Deze variëren van heel theoretische
beschouwingen tot min of meer praktische richtlijnen. Toch is nog steeds niet
duidelijk op welke wijze de archiveringsfunctie in een digitale wereld het beste
vorm gegeven kan worden en wat nu precies de rol of positie van de archivaris in
ruime zin, dus inclusief documentaire informatievoorziening, moet zijn.
Eigenlijk is het beter te spreken over het archiefvak of de archief discipline.
Dat leidt vaak tot opmerkingen dat al dat gepraat en getheoretiseer over digi
talisering en digitale duurzaamheid weinig zoden aan de dijk zet. Wat nodig is,
aldus de critici, zijn oplossingen, handzame praktische richtlijnen, waarmee
mensen direct aan de slag kunnen. Hoewel deze houding heel begrijpelijk is, ligt
het echter niet zo simpel, helaas. De veranderingen die zich voordoen, zijn ingrij
pend en hebben nog niet geleid tot een stabiele situatie. Hoe die nieuwe situatie
zal zijn, is onbekend. Bovendien zijn ze zo complex en veelomvattend dat we de
vele aspecten en onderlinge relaties nog nauwelijks onderkennen en begrijpen.
Wel is duidelijk dat digitalisering en toepassing van informatie- en communica
tietechnologie (ICT) vergeleken met wat we kennen, van een zodanige orde zijn,
dat andere denkwijzen en concepten nodig zijn.
Het begrip digitale duurzaamheid kent ook meerdere interpretaties. Sommigen
(meestal bij overheidsorganisaties) zien in dit begrip vooral het langdurig
bewaren van digitale archiefbescheiden en zien geen relatie met de dagelijkse
gang van zaken. Daarmee wordt het vaak ook niet als een eigen probleem gezien.
Daar ligt meteen ook één van de hindernissen voor een goed begrip. De bena
ming van digitale duurzaamheid werkt dit overigens in de hand. De huidige
'orde', waarbij structuren en ook het denken zijn gebaseerd op traditionele tech
nologieën, is niet geschikt voor het vinden van oplossingen voor een maatschap
pij die vanwege ICT tot totaal andere structuren en werkwijzen zal leiden. Wat
nodig is, is een radicaal andere benadering die wel gebaseerd is op bestaande
DE PROFESSIE
210
HANS HOFMAN
211
