Veranderingen in het
archieflandschap:
de digitale revolutie
Dit artikel beschrijft de 'omslag in opslag' als gevolg van de voortschrijdende digita
lisering en de komst van internet. Zal de kloof tussen dynamisch en statisch archief
verdwijnen?
Controleerbare en betrouwbare overheid
Archieven worden niet bewaard om het bewaren en worden niet gevormd om de
historicus ter wille te zijn. Een goede administratie is eenvoudigweg het beste wapen
tegen corruptie en draagt bij aan een controleerbare en betrouwbare overheid en
voedt het nationale geheugen. Goede archiefvorming en adequaat archiefbeheer
dragen bij aan het democratisch proces en de dienstverlening aan de burger. Vandaar
dat men in ontwikkelingssamenwerking tegenwoordig niet alleen aandacht besteedt
aan infrastructurele werken, maar ook aan de informatiehuishouding van de over
heid. Als je een goed bevolkingsregister hebt en dus de samenstelling van je bevolking
kent, dan weet je hoeveel scholen, ziekenhuizen en bejaardentehuizen er moeten
worden gebouwd. Een goed en betrouwbaar ingericht kadaster voorkomt dat men
elkaar de hersens inslaat over een betwist stuk land.
Tegen de tijd dat archieven worden opgeslagen in archiefbewaarplaatsen, nadat ze
hun directe nut voor de administratie hebben verloren, worden ze voer voor historici
en andere onderzoekers en betreden we de wereld van het erfgoed.
Overheidsinstellingen zijn volgens de Archiefwet verplicht om hun archieven in
bewaring te geven, particuliere instellingen en personen doen dit vrijwillig. Beide
soorten archieven vullen elkaar aan en zijn onontbeerlijk indien een historicus het
beeld van een samenleving in een bepaalde periode wil reconstrueren. Archieven
zijn er uiteraard ook voor de recht- en bewijszoekende burger die bijvoorbeeld wil
weten hoe het staat met zijn of haar pensioenrechten.
13
rené spork