Op audiëntie bij de koning
W
Mem
Het Nationaal Archief presenteert in het kader van de viering van '200 jaar Koninkrijk' de tentoonstelling
24 uur met Willem. Koning van Nederland en België. In 1815 is Napoleon definitief verslagen. De kaarten
worden in heel Europa opnieuw geschud. Willem I treedt aan als eerste koning van het Verenigd
Koninkrijk der Nederlanden. Zuinig, plichtsgetrouw en eigengereid gooit hij alles in de strijd om
Nederland en België weer in het zadel te helpen. Om dit te bereiken werkt hij 24 uur per dag.
Direct contact
Herkenbaar nalatenschap
Persoonlijk garant
Gevarieerd programma
24 uur met Willem
Paul Brood I
De werkkamer van Willem I staat centraal in de tentoonstelling
24 uur met Willem. Hier neemt hij honderdduizenden Koninklijke
Besluiten. Geen wonder dat een van de vele bijnamen van
Willem I 'besluiten-koning' is. De Staatssecretarie is het 'kantoor'
van de koning. De omvang van het archief, ruim 900 meter
planklengte, bewijst dat de koning inderdaad een liefhebber van
papier was. Workaholic Willem I ondertekent op eerste kerstdag
1821 maar liefst 137 documenten: regeren is administreren!
Bijzonder is ook dat de koning graag met zijn onderdanen spreekt.
Elke woensdagmorgen stelt hij de deuren van zijn paleis (in Den
Haag of Brussel) open. Iedereen die de koning iets wil voorleggen,
vragen of aanbieden, kan een verzoek indienen om te worden
toegelaten bij het zogeheten 'openbaar gehoor' van de koning.
Willem wil zich op die manier presenteren als een vader voor zijn
volk. Deze vorm van direct contact van een koning met zijn burgers
is in die tijd in Europa nog zeer ongewoon en opmerkelijk.
Ook al is het tweehonderd jaar geleden dat Willem I koning werd,
vele van zijn initiatieven zijn tot op de dag van vandaag herkenbaar
in ons landschap. Op initiatief van koning Willem I wordt een groot
aantal kanalen gegraven. Tussen 1815 en 1832 wordt in zowel het
Nederlandse als het Belgische deel van Willems koninkrijk bijna 500
kilometer aan kanalen aangelegd. De belangrijkste zijn het Groot
Noord-Hollands Kanaal, de Zuid-Willemsvaart en het Kanaal
Gent-Terneuzen. De Keulse Vaart verbindt Amsterdam met de grote
rivieren. In het oosten van het land krijgen Zwolle - door de
Willemsvaart - en Apeldoorn - via het Griftkanaal - een verbinding
met de IJssel.
De eerste spoorweg van Liverpool naar
Manchester (1830) blijft in Nederland
niet onopgemerkt. Koning Willem I
raakt, ondanks de algemene scepsis over
het economisch nut en de technische
Grondwet 1814
(foto Jan Zweerts; coll. NA).
Door middel van een rode loper treedt de bezoeker het domein
van Willem I binnen en ontdekt de wereld van deze hardwerkende
vorst. Ook de vertrouwelingen van de koning komen aan bod. Via
hen leert de bezoeker over de thema's die Willem I bezighouden:
de vorming van het Verenigd Koninkrijk, de aanleg van een nieuwe
infrastructuur in Nederland, sociaaleconomische verbeteringen en
later ook de splitsing tussen Nederland en België. Via de vertrou
welingen leren we ook meer over het karakter van Willem I.
Bij de tentoonstelling 24 uur met Willem organiseert het Nationaal
Archief een gevarieerd programma met lezingen, workshops en
rondleidingen. De tentoonstelling loopt van 28 augustus 2015 tot
en met 17 juli 2016. Voor meer informatie: gahetna.nl/willem.
Paul Brood senior medewerker publicaties Nationaal Archief.
32
2015 nummer 7
haalbaarheid, snel overtuigd van de
wenselijkheid van de aanleg van
spoorwegen in ons land. Van de eerste
plannen komt, mede door het ontbreken
van een goed financieringsplan, weinig
terecht. Koning Willem I besluit daarom
in 1838, zonder goedkeuring van het
parlement, om de Rhijnspoorweg aan te
leggen. Hij garandeert daarbij persoonlijk
de rentebetaling op de benodigde geldlening. Ingenieurs van
Waterstaat zijn belast met de aanleg en exploitatie. De door de
overheid aangelegde Rhijnspoorweg bereikt in 1845 Arnhem en
wordt datzelfde jaar overgedragen aan een particuliere maat
schappij. Een andere spoorwegmaatschappij beheert dan al de
eerste spoorlijn van Nederland, van Amsterdam naar Haarlem,
geopend in 1839.
KONING VAN
UUR M
NEDERLAND EN
ET BELGIË
ELLING 28 AUGUSTUS 2015 T/M 17 JUL1 2016
nationaal archief