Hergebruik
van
overheidsinformatie
Er komen nieuwe regels voor het hergebruik van overheidsinformatie. Dat zal gevolgen hebben
voor archiefbewaarplaatsen in de zin van de Archiefwet 1995. Ook voor musea en bibliotheken
veranderen de regels, met duidelijke verschillen ten opzichte van de archieven. De veranderingen
in vogelvlucht
Hergebruik openbare overheidsinformatie
Implementatiewetgeving
De grondslag is dus de
bevordering van de interne
markt, die harmonisering
op Europees niveau nood
zakelijk maakt.
Tjeerd Schiphof l
De Archiefwet 1995 zal op enkele punten gewijzigd worden,
met als gevolg dat men zich in veel gevallen zal moeten
heroriënteren op de manier van terbeschikkingstelling van
informatie, op de voorwaarden die daarbij gesteld kunnen
worden, op de te hanteren tarieven en misschien zelfs wel op
gehanteerde verdienmodellen. Deze bijdrage stelt de wijzigingen
aan de orde, belicht kort de achtergrond, beziet de houdbaarheid
van enige nu door instellingen gebruikte voorwaarden, en
benoemt enkele verschillen met de regeling zoals die voor
musea en bibliotheken gaat gelden.
Wat verandert is het hergebruik van (overheids)informatie die al
op grond van de wet openbaar is, bijvoorbeeld op grond van de
Archiefwet 1995 of de Wet openbaarheid van bestuur. Wat
openbaar is en wat niet, verandert dus niet. In principe gaat het
om de gehele collectie van de betrokken instellingen - kortweg
archiefbewaarplaatsen, publieke musea en bibliotheken. De
aanleiding voor de nieuwe regels is een wijziging in 2013 van
de EU-richtlijn inzake het hergebruik van overheidsinformatie
(hierna: de richtlijn).1 De oorspronkelijke versie van deze richt
lijn, uit 2003, maakte nog een uitzondering voor informatie die
berust bij bibliotheken, musea en archieven. Met de recente
wijziging vallen deze typen instellingen wel onder de richtlijn.
De toelichting daarbij geeft aan dat het hergebruik van cultureel
materiaal bij zal dragen aan economische groei en het scheppen
van werkgelegenheid. De grondslag is dus de bevordering van
de interne markt, die harmonisering op Europees niveau nood
zakelijk maakt.
Gegeven de richtlijn is vervolgens implementatiewetgeving
nodig, die begin 2015 aan de het parlement is voorgelegd:
het voorstel Wet hergebruik van overheidsinformatie (hierna:
(voorstel) Wet hergebruik, of voorstel Wh).2 Een en ander moet
op 18 juli 2015 van kracht zijn in de EU-lidstaten. Op het
moment dat deze bijdrage werd afgesloten, was nog niet
duidelijk of Nederland dit op tijd heeft kunnen doen. De 'oude'
richtlijn was in Nederland geïmplementeerd als een hoofdstuk
in de Wet openbaarheid van bestuur. Dat was juridisch-technisch
niet zo'n gelukkige keuze en er is nu besloten om voor dit
onderwerp een aparte wet te maken. Deze gaat gelden voor
bibliotheken en musea; wat betreft archiefinstellingen is ervoor
gekozen de Archiefwet 1995 op enkele punten te wijzigen en
enige artikelen van de Wet hergebruik van toepassing te
verklaren. Dat geeft verschillen tussen bibliotheken en musea
enerzijds en archiefinstellingen anderzijds, die later in deze
bijdrage aan de orde komen.
De wijzigingen in de Archiefwet 1995, evenals relevante
gedeelten van de Wet hergebruik:
De Archiefwet 1995 krijgt een nieuw artikel 2b, dat voor
zover hier van belang als volgt luidt:
Onder gebruik in de zin van de artikelen 14 en 17 van deze wet
wordt ook het hergebruik verstaan in de zin van Richtlijn
2003/98/EG
Artikel 14 Aw blijft naar de letter ongewijzigd, maar krijgt
op grond van het nieuwe artikel 2b wel een ruimere
interpretatie:
De archiefbescheiden die in een archiefbewaarplaats berusten
zijn, behoudens het bepaalde in de artikelen 15, 16 en 17,
28 2015 nummer 6
