'Hoe zorg je ervoor dat
het e-archief aansluiting
vindt bij het toekomstig
e-depot?'
'Sinds 1988 heb ik als directeur gewerkt
bij verschillende archiefdiensten en later
DIVA, Erfgoed Actueel en Erfgoed
Nederland. Met heel veel plezier en
'Archiefdiensten zijn
steeds minder erkende
expertisecentra op het
gebied van informatie
beheer en informatie
dienstverlening.'
'Nou nee hoor, ook informatie is minstens
net zo boeiend. Ook daar zijn grote
veranderingen gaande. Er is de politiek
veel aan gelegen de burger zo snel en
effectief mogelijk te voorzien van rele
vante informatie. En het web biedt die
mogelijkheid. De burgerservicepunten
zijn daar het laatste voorbeeld van.
Archiefdiensten zijn steeds minder
erkende expertisecentra op het gebied
van informatiebeheer en informatie
dienstverlening. En de pogingen om
daar verandering in aan te brengen zijn
volgens mij niet erg succesvol. Maar wat
doe je dan wel? En waarom? Hoe zorg je
ervoor dat het e-archief aansluiting vindt
bij het toekomstig e-depot? En hoe zorg
je voor voldoende competente mede
werkers die met het oplossen van die
vraagstukken aan de slag moeten? Ik
ben benieuwd naar de eerste resultaten
van de projectgroep Innovatieagenda.
Een belangrijke agenda vind ik. Als het
goed gaat zetten we een stevige stap
vooruit. Het risico zit natuurlijk weer in
de vrijblijvendheid, stroperigheid en
verwatering.'
'Ik ben geen ziener en waag me dan
ook niet aan voorspellingen. Maar ik zie
wel dat het archiefwezen een moeilijke
Heb je een advies voor collega's die
hetzelfde overkomt?
René Spork (links) in gesprek met Richard Hermans (foto part. coll.). Hermans: 'Probeer het
waardevolle van wat je hebt gedaan goed voor ogen te houden, accepteer dat het vaak anders gaat
dan je had gedacht of gehoopt, en bedenk dat het beste nog moet komen.
hele linie is het landschap nu drastisch
veranderd. De meeste sectorinstituten
bestaan niet meer en de fondsen zijn
deels gefuseerd, hebben financieel flink
moeten inleveren en ook hun taken zijn
aangescherpt. Ik kijk in het geheel niet
terug met rancune, verdriet of teleur
stelling. Het gaat zoals het gaat. En als
je daar niet tegen kunt, dan maak je het
jezelf onnodig moeilijk. De blik vooruit
en verder maar weer.'
Eenmaal bekomen van de klap ga je
je bezinnen. Wordt het tuinieren of
opnieuw beginnen? Heb je gesollici
teerd of dacht je meteen aan een eigen
bureau?
inzet. Na ruim 24 jaar vond ik het goed
zo. Time for a change zoals dat heet.
Maar ik had wel het idee iets te gaan
doen met de kennis en ervaring die ik in
die jaren heb opgebouwd. En ik heb nog
steeds wat te melden, vind ik zelf. Een
aantal maanden na mijn vertrek bij
Erfgoed Nederland heb ik de knoop
doorgehakt: ik begin voor mezelf en ga
aan de slag. Geen grootse plannenmakerij
of aanlokkelijke vergezichten. Handen
uit de mouwen en aan het werk. De tijd
is natuurlijk niet gunstig met al die
bezuinigingen en ontslagen. Toch biedt
dat nu juist ook weer perspectief. Onze
sector zit in een fase van transitie.
Instellingen experimenteren met nieuwe
manieren van betekenisgeving van
erfgoed. De relatie met de samenleving
verandert, nieuwe netwerken ontstaan.
De vraag is hoe je als erfgoedinstelling
aansluiting vindt bij de ontwikkelingen.
Veel ervaring is er nog niet en voor de
meeste medewerkers is het onbekend
terrein. In mijn werk ondersteun ik
instellingen bij die zoektocht en probeer
samen met directies een balans te
vinden tussen experiment en meer
traditionele vormen van dienstverlening.
Ook zullen deze ontwikkelingen gevolgen
moeten hebben voor de scholing van
erfgoedprofessionals. Met een aantal
mensen ben ik daar concreet mee bezig.'
In het archiefwezen woedt vanouds de
discussie 'erfgoed' of 'informatie', de
beide zijden van onze Januskop. Zet jij
al je kaarten op erfgoed en zo ja,
Hoe zie jij de toekomst van het
archiefwezen?
'Probeer het waardevolle van wat je
hebt gedaan goed voor ogen te houden,
accepteer dat het vaak anders gaat dan
je had gedacht of gehoopt, en bedenk
dat het beste nog moet komen. Als het
even niet mee zit, gewoon doorfietsen,
de berg op, laagste versnelling, stevig
ritme. Eenvoudiger wordt het niet.'
