Zoetermeermijnstad:
jong en oud
Op 17 april 2013 stelde burgemeester Charlie Aptroot van Zoetermeer de website Zoetermeermijnstad.nl
officieel in gebruik. Leerlingen van het plaatselijke Picasso Lyceum en het Erasmus College maakten
spelenderwijs kennis met deze website en deden geanimeerd mee aan een geschiedenisquiz.
Zoetermeer
jong of oud?
Jongeren en nieuwkomers
Samenwerking
Zoetermeer heeft het imago van een
jonge stad. Dit komt omdat de stad als
'stad' nog niet zo lang bestaat. In 1962
kreeg Zoetermeer van regeringswege de
opdracht om uit te groeien tot een stad
van 100.000 inwoners. Die opdracht is
voorbeeldig uitgevoerd en de stad telt
inmiddels zo'n 123.000 inwoners.
Ondanks het feit dat sinds 1966 vele
nieuwbouwwijken letterlijk uit de grond
gestampt zijn, beschikt Zoetermeer over
een oude kern, de tegenwoordige wijk
Dorp. Al vanaf de dertiende eeuw vond
hier bewoning plaats en uit archeologi
sche opgravingen is gebleken dat de
vroegste bewoning van Zoetermeer rond
het jaar 1000 is te traceren. Uit dit lange
verleden is veel bewaard gebleven. Zo
telt de plaats ruim honderd monumenten
en reiken de oudste lokale archiefstukken
terug tot in de vroege zestiende eeuw.
We kunnen dus gerust zeggen dat
Zoetermeer zowel jong als oud is.
Omdat Zoetermeer als stad nog jong is,
wonen er relatief veel 'nieuwkomers'.
Van de op 1 januari 2013 hier woonach
tige bevolking is 79% elders geboren;
van de jongeren tot 35 jaar is dat 57%.
Jongeren tot die leeftijd zijn gemiddeld
vertegenwoordigd: 44% ten opzichte
van een landelijk gemiddelde van 43%.1
De geschiedenis van de stad is onder
deze jongeren en nieuwkomers waar
schijnlijk minder bekend. Een niche in de
historische markt? Maar waarom zou je
willen dat die plaatselijke historie beter
bekend raakt? Het antwoord op die
vraag is voor archivarissen - maar ook
voor beleidsmakers - voor de hand
liggend: kennis van het lokale verleden
verschaft je de mogelijkheid om beter te
'wortelen' in de samenleving. Je ontdekt
de 'roots' van je woonomgeving en
weet daarom je directe leefomgeving
beter te waarderen. Je binding met de
woonplaats wordt groter. In het college
programma van burgemeester en
wethouders - Samenwerken aan een
toekomstgericht Zoetermeer - staat
daarom expliciet verwoordt dat de
binding van jongeren met de stad een
beleidsspeerpunt vormt. Hier zien de
cultuurhistorische instellingen in
Zoetermeer - waaronder het gemeente
archief - een taak voor zich weggelegd.
Het gemeentearchief Zoetermeer heeft
al jarenlang een samenwerkingsrelatie
met zowel de Openbare Bibliotheek
Zoetermeer als met het Historisch
Genootschap Oud Soetermeer. In de
bibliotheek hield het gemeentearchief
tot voor kort kleinschalige tentoon
stellingen. Met het Historisch Genoot
schap ontsluit en publiceert het gemeente
archief al vele jaren allerlei archivalische
bronnen via het internet. De fysieke
tentoonstellingen en de websites van
het Historisch Genootschap en het
gemeentearchief zijn echter niet speciaal
gericht op jongeren en daarmee ook
minder op de (middelbare) schooljeugd.
Gezien de omvang van het aantal
(school)jongeren en nieuwkomers in de
stad hebben het gemeentearchief, de
Bibliotheek en het Historisch Genoot
schap het plan opgevat om speciaal voor
deze doelgroep iets te gaan doen.
Erfgoed van de gemeente - waaronder
monumentenbeleid - sloot zich hierbij
tussentijds volmondig aan.
Jongeren en nieuwkomers als doelgroep
vereisen een aparte benadering. In 2012
startten het Historisch Genootschap, de
Bibliotheek en het gemeentearchief met
enkele brainstormsessies over hoe de
jeugd met wat te benaderen. Vrij snel
werd duidelijk dat we niet moesten
denken aan een fysieke voorziening.
Jongeren staan immers met internet op
en gaan ermee naar bed. Uiteindelijk
werd gedacht aan een digitaal historisch
informatiepunt; dit haast in tegenstel
ling tot fysieke historische informatie
punten zoals die in den lande vorm
hebben gekregen. Het historisch infor
matiepunt moest de vorm krijgen van
een speciaal op jongeren en nieuwkomers
gerichte website. Gezien de beoogde
vergroting van de binding met de stad
werd deze website Zoetermeermijnstad
gedoopt.
28 2013 nummer 6
