'Ik ben nu een meer complete
inspecteur'
Een verslag van de opleiding
Internal Auditing
De sectie Inspectie van BRAIN staat voor professionalisering en kwaliteitsverbetering van de archief
inspectie. In dat kader bood de sectie in 2012, in samenwerking met de Haagse Hogeschool, een
opleiding Internal Auditing voor archiefinspecteurs aan. Hans Zwaanswijk (Haags Gemeentearchief)
volgde deze opleiding. Een verslag.
Selfmade inspecteur
Een opleiding die voorbereidt op de rol
van archiefinspecteur is er nooit geweest.
Het vak leer je al doende, voortbordurend
op de ervaring van voorgangers en
collega's. Althans, zo heb ik het geleerd.
Het gebrek aan methoden en hand
vatten heb ik altijd als een gemis ervaren.
Stel je de juiste vragen, zit je met de
juiste mensen aan tafel, zijn er zaken
die je over het hoofd ziet, waar heeft de
klant behoefte aan? Voor mij en veel
van mijn collega's gold dat een hand
reiking voor het uitvoeren van een
inspectie zeer welkom zou zijn. Daarom
deed ik graag mee aan de opleiding
Internal Auditing.
Ik verwachtte er te leren hoe je een
onderzoek opzet, welke onderzoeks-
methodieken er zijn en hoe en wanneer
je die toe kunt passen. Als bijkomend
voordeel zag ik dat de opleiding
misschien leidt tot een zekere uniformiteit
Aanpassingsvermogen
Internal auditing is bedoeld om de raad
van bestuur (lees: B&W, GS) aanvullende
zekerheid te verstrekken over de kwaliteit
van sturing en beheersing, ofwel het
aanpassingsvermogen van de organi-
satie.1 De auditor rapporteert over de
mate waarin de organisatieonderdelen,
projecten en processen zijn ingericht
conform de maatschappelijke en
geformuleerde doelstellingen en kijkt en
meldt of de organisatie zich houdt aan
deze doelstellingen. De internal auditor
toetst dus of de organisatie daadwerke
lijk doet wat ze zegt te doen en geeft
deze informatie terug aan het manage
ment, zodat deze het proces en/of het
beleid kan aanpassen. Als we manage
ment zien als een cyclisch proces (beleid
formuleren inrichten uitvoeren
toetsen), is internal auditing daarvan het
sluitstuk.
In de termen van het 'three lines of
defence-model' vormt internal auditing
de derde verdedigingslinie van een
De internal auditor
toetst of de organisatie
daadwerkelijk doet wat ze
zegt te doen.
Ervaren docenten
Hans Zwaanswijk I
De opleiding Internal Auditing is een
algemene post-hbo opleiding. De
opleiding kon door tussenkomst van
BRAIN speciaal voor archiefinspecteurs
uit de verschillende bestuurslagen
gegeven worden. Het samen met vak
genoten volgen van een opleiding als
deze, heeft als meerwaarde dat je met
elkaar in gesprek komt over je taak
opvatting en -uitvoering.
in de (gemeentelijke) archiefinspecties,
zodat samenwerking met andere
archiefinspecteurs van andere instel
lingen makkelijker wordt. Zeker voor
een eenpitter als ik is dat belangrijk:
sommige dingen kun je beter in breder
verband en met meer mensen
aanpakken.
organisatie. Het lijnmanagement is de
eerste linie. Het voert beheersmaat
regelen in om de risico's in processen
en systemen in te dammen. De tweede
verdedigingslinie wordt gevormd door
(advies)medewerkers die het lijn
management ondersteunen. Zij geven
feedback over de effectiviteit en de
toereikendheid van de beheersmaat
regelen. De derde lijn wordt gevormd
door de internal auditor. Op basis van
een risicoanalyse adviseert deze het
lijnmanagement en de raad van bestuur
over de effectiviteit van de beheers
maatregelen en verschaft daarmee
aanvullende zekerheid over de risico's
die de organisatie loopt. Het spreekt
vanzelf dat ook het informatiebeleid aan
de orde komt in een risico-inventarisatie,
zodat er een directe relatie is met het
werk van de archiefinspecteur.
De opleiding Internal Auditing is een
aantal jaren geleden opgezet door Arie
18 2013 nummer 6